Polski Ład boleśnie ugodził w budżety polskich samorządów. Według rządowych wyliczeń roczny ubytek dochodów polskich JST sięgnie 132,3 mld zł w ciągu 10 lat. Pieniędzy zabraknie na inwestycje, dopłaty do gospodarki odpadami, do wodociągów i kanalizacji, komunikacji miejskiej, na utrzymanie zieleni. Już zaczyna ich brakować.

A kolejni włodarze mówią o potrzebie konstrukcji „budżetów trwogi” czy – w bardziej optymistycznym wariancie – „budżetów przetrwania”.

Centralizm versus samorządność

„Centralizm [łac. centralis ‘środkowy’] to zasada organizacji państwa i funkcjonowania aparatu państwowego oparta na podporządkowaniu organowi centralnemu wszystkich innych organów państwowych i na skupieniu w jego rękach kompetencji do podejmowania lub autoryzacji najważniejszych decyzji oraz do nadzorowania ich wykonania”1 – głosi definicja słownika PWN. Naukowcy PWN dodają, że realizacja zasady centralizmu umożliwiła w średniowieczu, ale i czasach późniejszych, przezwyciężanie rozdrobnienia oraz separatyzmów regionalnych i powstanie państw narodowych. Centralizm był podstawą absolutyzmu. W warunkach gospodarki wolnokonkurencyjnej zaś ujawniły się silne tendencje decentralizacyjne. Elementy centralizmu występują we wszystkich typach państw. Na p...