Sygnaliści to osoby, które, działając w dobrej wierze i w interesie publicznym, zgłaszają lub ujawniają informacje o naruszeniach prawa. Polska zaimplementowała unijne prawo chroniące ich działania.

25 września br. weszła w życie lwia część przepisów Ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (DzU z 2024 r. poz. 928; dalej: ustawa lub u.o.s.). Implementuje ona regulacje Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz. Urz. UE L 305 z 26 listopada 2019 r., str. 17, ze zm.; dalej: dyrektywa). 

Ratio legis

W uzasadnieniu do projektu ustawy nie tylko akcentuje się, iż zapewni ona wdrożenie wymaganych dyrektywą środków ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa i związanych ze zgłaszaniem rozwiązań organizacyjnych i instytucjonalnych, ale także podnosi się, że w polskim systemie prawnym brak jest kompleksowej regulacji poświęconej ochronie sygnalistów. 

W szczególności zwraca się uwagę, że nie istnieją odrębne regulacje na gruncie prawa pracy, które bezpośrednio odnosiłyby się do sygnalizowania i specyficznie kształtowały sytuację prawną sygnalisty w związku z dokonanym zgłoszeniem lub ujawnieniem. 

Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku przepisów proceduralnych, takich jak przepisy procedury karn...