Wakacje z klimatem

Każdy o nich marzy: wakacje niezapomniane, wyjątkowe – z klimatem. No właśnie, co zrobić, aby były z klimatem? Najpierw musimy je zaplanować.

1. Zamiast kupować bilet lotniczy na drugi koniec świata, spójrzmy  na mapę Polski i wybierzmy coś swojskiego. Jak mówi przysłowie: „Cudze chwalicie, swojego nie znacie”. Warto pamiętać, że jednym z największych źródeł emisji dwutlenku węgla – mordercy klimatu – w transporcie są samoloty. Wybierzmy więc jakiś bezemisyjny środek transportu. Może rower?
2. No dobrze, jeżeli pokonanie kilkudziesięciu (set) kilometrów rowerem jest dla nas zbyt przerażające, pozostaje pociąg, ewentualnie autobus, w najgorszym wypadku samochód. Tu też możemy być eko. Przede wszystkim „noga z gazu” – spokojna jazda to większe bezpieczeństwo i mniejsze zużycie paliwa, a w konsekwencji mniej zanieczyszczeń w powietrzu i więcej pieniędzy w portfelu. Aby obniżyć zużycie paliwa, trzeba też pamiętać o dobrze napompowanych kołach, płynnej jeździe, zamkniętych oknach, no  i zdjęciu (jeśli się da) bagaży z dachu. Jeśli Ty i sąsiad jedziecie w jednym kierunku, a któryś z Was ma w samochodzie wolne miejsce – pojedźcie razem, jednym samochodem. Wyprodukowanie samochodu to emisja blisko 5 ton CO2, nie mówiąc już o jego wykorzystywaniu – ograniczaj korzystanie z tego środka transportu.
3. Dobrze, już zdecydowaliśmy, że tym razem jedziemy na rowerową wyprawę, np. do Doliny Baryczy a nie fruniemy na Malediwy. Cała wyprawa zajmie nam 10 dni.  Warto zatem zrobić kilka rzeczy, dzięki którym puste mieszkanie nie będzie nadaremnie zużywało energii podczas naszej nieobecności. Powyłączajmy wszystkie urządzania, ale także ich tryby czuwania tzw stand by’ie. Uwaga! Kiedyś zapomniałem, że lodówka też jest na prąd i o mało co nie zalałoby mi mieszkania. Przed odłączeniem od prądu trzeba ją rozmrozić. To właśnie ona zużywa w domu najwięcej energii spośród innych elektrycznych i elektronicznych urządzeń!
4. Mamy zatem plan, mieszkanie zabezpieczone, bilet kolejowy w dwie strony kupiony, rower nasmarowany. Pora ruszyć w drogę. Przydałyby się jeszcze zakupy – z miejsca odradzam robienie zakupów na zapas. Po pierwsze, trzeba to wszystko nosić i wozić, po drugie, jedzenie się szybko psuje. W każdej wioseczce znajduje się jakiś mały sklepik – dajmy mu zarobić.
5. Nastawmy się na robienie codziennych zakupów, oczywiście tylko z torbą wielokrotnego użytku. Nie zerwie się i nie zamieni w śmieć po zużyciu. 
6. Wybierajmy rzeczy zdrowe, świeże i ekologiczne,  pytajmy o lokalne produkty, np. w Dolinie Baryczy zakochacie się w potrawach z karpia. Zakup lokalnych rarytasów dostarczy rozkoszy naszemu podniebieniu, ale i pomoże tym producentom, którzy produkują zdrową żywność – eko. Poza tym sprzedaż takiego produktu nie powoduje wielkiej emicji CO2 związanej z transportem towarów np. z Chin.
7. Robimy zatem zakupy. Generalnie warto stosować zasadę: „Kupuj mniej opakowań, będziesz miał mniej śmieci”. Prosty przykład, zamiast napoju w butelce plastikowej, wybierz ten w szklanej i zwrotnej. Proste, nie?
8. Po zakupach dobrze byłoby coś upichcić. Przykrywaj garnek podczas gotowania, a na kawę czy herbatę gotuj tylko tyle wody, ile potrzebujesz, a ograniczysz emisję dwutlenku węgla o blisko 25 kg rocznie. Gdyby wszyscy Europejczycy gotowali tyle wody, ile potrzebują, czyli średnio o 1 litr wody dziennie mniej, zaoszczędzona energia mogłaby zasilić jedną trzecią oświetlenia ulicznego w Europie.
9. Wakacje w tym roku zapowiadają się upalnie. Wiemy już, że najlepsza woda jest w butelce szklanej i zwrotnej. Po przejechaniu z Milicza do Żmigrodu marzysz o klimatyzowanym pomieszczeniu w luksusowym hotelu? Trochę umiaru. Lepiej usiądź w cieniu, możesz też śmiało wykąpać się w jeziorze.
10. Kąpiąc się w jeziorach, rzekach, morzu nie używamy mydła i szamponu!
11. Odbyłeś wyczerpującą wędrówkę po górach? Zamiast długiej kąpieli, która wcale nie doda Ci energii, weź prysznic – zaoszczędzisz nawet do 100 litrów wody!
12. Jeśli się już wymyliśmy, pamiętając o  powyższych zaleceniach i przeliczeniach, pora wyprać skarpetki, gatki i podkoszulek po całodziennym pedałowaniu. Ostrożnie jednak z detergentami. Używaj wyłącznie środków biodegradowalnych. Czy wiesz, że jedna kropla detergentu dziennie mniej w każdym polskim biurze i domu to codziennie około 2.000 litrów detergentów mniej w naszych ściekach – a w konsekwencji – w naszych rzekach i Bałtyku?
13. Noclegi. warto poszukać urokliwego gospodarstwa ekologicznego. Dajmy zarobić naszym ekorolnikom.
14. Czym byłyby wakacje bez wspomnień, a wspomnienia bez zdjęć. Zamierzasz kupić aparat fotograficzny, który pomoże Ci utrwalić, jak np. lokalny lekarz wyjmuje z Twojego gardła ość karpia. Zdecyduj się na urządzenie zasilane za pomocą akumulatorków, które po wyczerpaniu można ponownie naładować – ich stosowanie jest tańsze i do tego zmniejsza ilość trujących odpadów (kadm, rtęć)!
15. Zamiast siedzieć przed komputerem, telewizorem, wyjdź na spacer – w ten sposób zadbasz o swój wzrok, a dodatkowo oszczędzisz energię!
16. Zaplanowałeś na wakacje wielkie domowe porządki? Nie wiesz co zrobić z niepotrzebnymi książkami, zabawkami czy ubraniami? Oddaj je osobie, dla której będą one niezastąpione, a Ty zrobisz dobry uczynek dla drugiego człowieka, również przyczynisz się do ochrony zasobów środowiska naturalnego. Nie zapomnij pozostałych śmieci posegregować w odpowiednie pojemniki!
17. Zaprosiłeś znajomych na wieczornego, wakacyjnego grilla? Abyś mógł zaoszczędzić i nie nagromadzić zbędnych śmieci – unikaj jednorazowych kubków, sztućców, talerzyków!
18. Dolina Baryczy to tysiące hektarów stawów, rozlewisk i lasów. No właśnie – lasy. Czy wiecie, że to 25 proc. powierzchni Polski, to nasz skarb. Warto, abyśmy trochę więcej o nie dbali – szczególnie podczas wakacyjnych wypraw. Czy zdajemy sobie sprawę z tego, że las jest naszym przyjacielem i sprzymierzeńcem? Pochłania dwutlenek węgla, pyły i tłumi hałas (nawet ten wewnętrzny), jest naturalnym magazynem wilgoci, reguluje lokalny klimat. Nie mówiąc już o dostarczaniu drewna, owoców i roślin, grzybów i grzybków. Daje nam także tak potrzebny spokój, pozwala się odprężyć.
19. Jak każdy z nas może dbać o las? W najprostszy sposób. Wystarczy nie śmiecić i zwracać uwagę innym śmiecącym –  śmiecenie jest wykroczeniem i podlega karze grzywny nawet do 5 tys. zł. Musimy być ostrożni w lesie, szczególnie z  ogniem, zatem zapomnijcie o dzikim rozpalaniu ognisk, naprawdę łatwo jest spowodować pożar. Żadnego łamania gałęzi, wyrywania roślin, zakopywania śmieci, hałasowania.
20. Jedyne, co możecie pozostawić w lesie – a dotyczy to również morskich plaż, łąk, brzegów jezior i wszystkich innych miejsc – to ślady waszych bosych stóp. Oprócz, dobrego wrażenia oczywiście.  W  końcu mają to być wakacje z klimatem.

www.naszaziemia.pl