Recykling Zużytego Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego [relacja]

Konferencję rozpoczął Robert Rosa, wiceprezes firmy Abrys w towarzystwie dyrektora programowego – Wojciecha Koneckiego. Organizatorzy na wstępie podkreślali znaczenie konferencji w kontekście rosnącej roli recyklingu elektroniki jako kluczowego elementu gospodarki.

– Trend zainteresowania recyklingiem ZSEE jest wzrostowy. Koncentracja na surowcach krytycznych staje się priorytetem – powiedział na otwarcie Konferencji w Katowicach, Prezes Zarządu APPLiA Polska Związek Pracodawców AGD, Wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej, Wojciech Konecki.

Rola BDO w systemie zbierania ZSEE

Wystąpienie inauguracyjne wygłosił dr. inż. Krystian Szczepański. Mówił on m.in. na temat roli BDO w systemie zbierania ZSEE w Polsce. Podczas prezentacji omówiono różnorodne moduły i funkcjonalności systemu, takie jak składanie elektronicznych wniosków, ewidencja odpadów, moduł sprawozdawczy, integracja z Rejestrem BDO, dostęp dla Jednostek Administracji Publicznej oraz moduł raportowy. Przedstawiono również liczby zarejestrowanych podmiotów i użytkowników. Ważnym elementem prezentacji było również omówienie propozycji zmian zgłaszanych przez użytkowników, które miały na celu usprawnienie działania systemu, takie jak dodatkowe parametry wyszukiwania, generowanie zestawień danych czy możliwość edycji wpisów. Ponadto, przedstawiono planowane prace rozwojowe systemu, w tym poprawę API, udostępnienie funkcji generowania raportów predefiniowanych oraz obsługę zgłoszeń zmian związanych zarówno ze zmianami w przepisach prawa, jak i sugestiami użytkowników. Po wystąpieniu z sali padło kilka ważnych dla branży pytań, na które Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego starał się udzielić odpowiedzi. Na pytanie, kiedy planowany jest moduł poświadczeń, Dyrektor odpowiedział, że moduł nie powstaje ze względu na prace zawiązane z Rozszerzoną Odpowiedzialnością Producenta (ROP).

Już w czwartek, 18 kwietnia 2024 szkolenie online w ramach Akademii BDO:

BDO dla zaawansowanych

szczegóły na: akdemiabdo.abrys.pl

Ponad 4 000 000 ton zebranego i przetworzonego ZSEE

Ważnym elementem konferencji było także wystąpienie oraz prezentacja dr. inż. Roberta Wawrzonka na temat zmian na rynku elektrorecyklingu w Polsce.

– Projekt badawczy Komisji Europejskiej, mający na celu ocenę wprowadzenia dyrektywy unijnej w krajach członkowskich, rzuca nowe światło na efektywność systemów zbierania odpadów. Spodziewana nowelizacja przepisów może jeszcze bardziej wpłynąć na kształtowanie się strategii działania firm w obszarze ekologii – mówił Prezes Zarządu ELECTRO-SYSTEM Organizacja Odzysku ZSEiE. – Mimo wszystkich wyzwań, osiągnięcia firmy są imponujące. Zebranie ponad 4 milionów ton zużytego sprzętu oraz inwestycja ponad 100 milionów złotych w edukację ekologiczną to konkretne dowody zaangażowania w poprawę stanu środowiska. Prezes omówił także problematykę stabilności systemu w przypadku załamania wprowadzenia zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE) w latach 2023–2024. Wskazał na wprowadzenie 1-rocznych kontraktów pomiędzy organizacjami odzysku (OO) a wprowadzającymi oraz zakładami przetwarzania, przeniesienie ciężaru budowy systemu zbierania ZSEE na zakłady przetwarzania oraz wysokie kary w postaci opłaty produktowej, sprzyjające rozrostowi szarej strefy w przypadku braku realnego wolumenu ZSEE. Na koniec swojego wystąpienia Wawrzonka przedstawił dane z raportu UNITAR-u, z których wynikało, że Polska jako jedyna przekroczyła współczynnik na poziomie 85% selektywnej zbiórki w relacji do całkowitej generowanej ilości odpadów elektrycznych.

Niewypracowany system zbierania

Bartosz Kubicki, Przewodniczący Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu, zwrócił uwagę na istotne kwestie dotyczące recyklingu paneli fotowoltaicznych. Wskazując na wzrost popularności fotowoltaiki, podkreślił brak skutecznego systemu zbierania i przetwarzania tych paneli po zakończeniu ich życia użytkowego.

– Problemem jest nie tylko brak podgrupy odpowiedzialnej za recykling paneli, lecz także koszty związane z ich zagospodarowaniem. Obecnie konsument często zostaje z tym obciążony, co staje się coraz większym wyzwaniem dla przyszłości branży. Pomimo istnienia organizacji zajmujących się odpadami elektronicznymi, skuteczny system zbierania pozostaje niewypracowany – mówił Przewodniczący Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu.

Zmiany w przepisach regulujących ZSEE

Z kolei dr Sergiusz Urban, radca prawny WKB Lawyers opowiadał o przepisach regulujących Zintegrowaną Strategię na rzecz Gospodarowania Odpadami (ZSGO), które mają być wprowadzone w Unii Europejskiej. Nowe rozporządzenie ma trzy główne cele:

1. Zagwarantowanie, że Unia Europejska nie wywozi swoich odpadów do państw trzecich. Jest to osiągane poprzez ustanowienie wysokich standardów gospodarowania odpadami w państwach trzecich, które importują odpady z UE.
2. Ułatwienie transportu odpadów do recyklingu i ponownego wykorzystania w samej Unii Europejskiej. To ma sprzyjać bardziej efektywnemu wykorzystaniu zasobów i ograniczeniu ilości odpadów wysyłanych poza granice UE.
3. Skuteczniejsze zwalczanie nielegalnego przemieszczania odpadów. Wdrażane zmiany mają zapewnić bardziej rygorystyczne kontrolowanie przepływu odpadów, co ma ograniczyć przypadki nielegalnego przemieszczania odpadów.

Dyskusja ekspertów

Ostatnim punktem pierwszej części konferencji był panel dyskusyjny, który poruszył szereg istotnych zagadnień dotyczących rozwoju rynku i ekologii. Panel dyskusyjny, prowadzony przez Wojciecha Koneckiego, zapoczątkowany został przez wskazanie kluczowych obszarów działalności firmy Daikin, w tym rynek zużytego sprzętu elektrycznego oraz branżę HVAC. Maciej Malinowski, szczegółowo omówił skrót HVAC, wyjaśniając, że odnosi się on do Heating Ventilation and Conditioning Refrigeration, czyli systemów służących do ogrzewania, wentylacji, klimatyzacji i chłodzenia. Podkreślił, że te urządzenia są niezbędne zarówno w domach, jak i obiektach operacyjnych. W kontekście rynku, zaznaczono, że perspektywa długoterminowa (5-30 lat) pokazuje, iż rynek ten rośnie rocznie między 5 a 15%. Odnosząc się do zmienności koniunktury, wspomniał o wyjątkowo popularnym roku 2022 dla pomp ciepła, który był poprzedzony rekordowymi sprzedażami. Jednakże, rok 2023 przyniósł 40-procentową korektę na rynku pomp ciepła. Pomimo tych wahnięć, tendencja wzrostowa na dłuższą metę jest niezaprzeczalna. W związku z tym, firma Daikin zdecydowała się zainwestować ponad miliard złotych w budowę największej fabryki pomp ciepła w Polsce, podkreślając swoją pozycję jako światowego lidera w produkcji tych urządzeń.

W trakcie dyskusji poruszono również kwestie środowiskowe. Wojciech Konecki zapytał Prezesa Zarządu ELECTRO-SYSTEM Organizacja Odzysku ZSEiE o rejestrację firmy i współpracę z Organizacją Odzysku. W odpowiedzi, dr inż. Robert Wawrzonek potwierdził, że firma jest zarejestrowana jako wprowadzający sprzęt elektryczny na rynek od wielu lat, podpisując umowę z Organizacją Odzysku już wcześniej, zgodnie z wymogami ustawowymi.

W kontekście obowiązków dotyczących odzysku urządzeń elektrycznych, Panowie zwrócili uwagę na wyzwanie związane z realizacją obowiązków ustawowych, które nakładają na producentów obowiązek zorganizowania zbiórki 65% masy urządzeń.

Dyskusje na temat wyzwań związanych z gospodarką cyrkularną zdominowały spotkanie. Uczestnicy konferencji mieli okazję wymienić się doświadczeniami oraz zaprezentować analizę trendów rynkowych poszczególnych grup produktowych, podkreślając zarówno szanse, jak i wyzwania stojące przed sektorem recyklingu elektroniki.