Instalacje odpadowe szykują się do rewolucji. Co zmienią nowe ucpg i centra recyklingu?

Gości konferencji zorganizowanej we Wrocławiu powitali Magdalena Dutka i Rober Rosa, prezes i wiceprezes zarządu firmy Abrys, którzy przypomnieli kilka najważniejszych zagadnień, nad którymi w ciągu dwóch dni obrad będą pochylała się setka uczestników konferencji. To m.in. prawne aspekty prawne funkcjonowania regionalnych centrów recyklingu oraz zmiany statusu RIPOK, kluczowa rola instalacji MBP w zagospodarowaniu strumienia bio oraz perspektywy rozwoju instalacji fermentacyjnych i biogazowni, nowy wymiar instalacji MBP oraz nowe wymagania BAT dla tych instalacji.

Pierwszy z panelistów – Dominik Bąk, wiceprezes NFOŚiGW mówił o możliwościach dofinansowania dla instalacji, które, jak stwierdził, ukierunkowanie będą w stronę tworzenia nowych rodzajów instalacji. – Stoimy na stanowisku, że MBP-y trzeba modernizować, bo mają one szansę stać się regionalnymi centami recyklingu – podkreślał wiceprezes NFOŚiGW.

Zapotrzebowanie zgłaszane na inwestycje w zakresu gospodarki odpadami to około 18 mld zł. Dofinansowanie w ostatniej perspektywie wyniosło w sumie w ramach POIiŚ i RPO ok. 1,2 mld zł dla inwestycji wartych w sumie około 2 mld. Oznacza to, że do realizacji i współfinansowania skierowano około 10 proc.

Pożarów nieco mniej, odpady nadal porzucane

Nowelizacja ustaw odpadowych wynikała z plagi pożarów, jakie w 2018 r. przetoczyły się przez Polskę. Dużo większe uprawnienia zyskała Inspekcja Ochrony Środowiska. Jej przedstawicielka Anna Popławska z Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska stwierdziła, że w kwestii pożarów odpadów sytuacja nieco się poprawiła.

W 2018 r. odnotowano 110 pożarów obejmujących odpady komunalne lub pochodzące z przetwarzania odpadów. Tylko od stycznia do końca maja 2018 r. takich zdarzeń było 37. Ta liczba w podobnym czasie 2019 r. spadła do 22.

Prawdziwą plagą jest nadal porzucanie odpadów. – Coraz więcej odpadów porzucanych jest w wyrobiskach – informowała Popławska.

GIOŚ odnotowywał nawet przypadki jak ten w województwie mazowieckim, w którym odpady po mechanicznym przetworzeniu trafiły do zbiornika wodnego.

Rewolucja 2.0?

Wrocławska konferencja odbywała się w chwili, gdy pod obrady Rady Ministrów trafił projekt nowelizacji ustawy o u.c.p.g. Od 28 sierpnia 2018 r. do 29 kwietnia 2019 r. upubliczniono sześć wersji ustawy o u.c.p.g. Daniel Chojnacki z kancelarii Domański Zakrzewski Palinka zaznaczył, że obecnie procedowanego projektu (21 maja został zdjęty z porządku obrad rządu), nikt – oprócz strony rządowej – tak naprawdę nie widział.

Sprawą kluczową w nowelizacji ustawy czystościowej jest zniesienie regionalizacji. – To zmiana absolutnie rewolucyjna. Czy to dobry kierunek, to już pytanie do państwa. Przypomnę tylko, że w roku 2011 r. kluczową kwestią było zapewnienie strumienia odpadów mająca na celu finansowanie instalacji – stwierdził Daniel Chojnacki, dodając, że zniesienie regionów może zaburzyć ten porządek i dla branży oznacza “rewolucję 2.0”.

Jakie kłopoty formalne może oznaczać dla samorządów i gospodarujących opadami nowelizacji przepisów u.c.p.g.? – W pierwszym okresie obowiązywania regulacji głównym punktem w przetargach będzie kwestionowanie zasady bliskości. Przełożenie tej zasady na język zamówień publiczny będzie bardzo trudno – podkreślił.

Pewnym problemem może być również zmiana RIPOK-ów w „instalacje komunalne” oraz zmiany w “postrzeganiu w WPGO”. Dziś, jeśli instalacja nie została zapisana w planie wojewódzkim, odpady nie mogły do niej trafić. Proponowana zmiana zakłada, że instalacje – teoretycznie – będą mogły powstawać bez wpisu.

Zdaniem Chojnackiego istnieje tu jednak pewna niespójność z ustawą Prawo ochrony środowiska, ponieważ – mimo proponowanych zmian – wpis instalacji do WPGO nadal będzie obowiązywał przy uzyskiwaniu pozwolenia zintegrowanego.

Konferencja „Mechaniczne i biologiczne przetwarzanie odpadów. Kierunek: Regionalne Centrum Recyklingu” potrwa do czwartku, 30 maja.