Mało realna strategia?

 

dyrektor Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu

 

KPGO 2014 jest wskazówką dla władz odpowiedzialnych za realizację zadań z niego wynikających. Zapisane w dokumencie cele i kierunki staramy się już realizować w Poznaniu, m.in. w kwestii zakresu segregacji, prowadząc Gratowiska, czyli Punkty Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych. Takie wymaganie, dotyczące głębokości segregacji, powinno być zapisane we wszystkich planach wojewódzkich. Wtedy system będzie jednolity.

W KPGO napisano, że w aglomeracjach powyżej 300 tys. mieszkańców nie trzeba będzie selektywnie zbierać leków i chemikaliów. Co to znaczy? Że będziemy to wrzucać do ogólnodostępnych pojemników, razem ze zwykłymi odpadami? Uważam, że jest to błędne. Przecież w Europie, nawet w dużych aglomeracjach, tam, gdzie są spalarnie, tego typu odpady zbiera się osobno (zwłaszcza resztki farb i lakierów czy zużyte oleje).

Dokument nie jest aż tak bardzo szczegółowy jak poprzednia aktualizacja KPGO, ale jest to pozytywne. Po co bowiem wpisywać do Planu rzeczy, których nie będziemy w stanie zrealizować? Jeśli nie wykonamy zapisanych w KPGO celów, będziemy płacić kary. A tego nie chcemy. Chcemy realizować to, co jest od nas wymagane prawem, i zachowywać się jak prawdziwi Europejczycy, na miarę społeczeństwa recyklingu. I takie przesłanie niesie KPGO 2014.

 

doc. dr Lidia Sieja

Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Katowice

 

Wskazane w KPGO 2014 cele i kierunki działań w gospodarce odpadami komunalnymi nie zmieniły się w stosunku do zapisów zawartych w poprzednich planach. Plan krajowy jest dokumentem o znaczeniu strategicznym, przy założeniu, że konkretne zadania do realizacji wskazują plany niższego szczebla, czyli wojewódzkie. Nie będzie jednak oczekiwanego postępu w wypełnianiu zapisów planów, dopóki plany wojewódzkie nie będą miały mocy prawnej. Bez tego trudno będzie doprowadzić do zbudowania regionalnych systemów nowoczesnej, kompleksowej gospodarki odpadami.

Z KPGO 2014 wynika, że w selektywnym zbieraniu odpadów notujemy pewien postęp – w 2008 r. wysegregowano ok. 7% odpadów. Nie jest to stan zadowalający, zważywszy, że jednym z zapisanych celów w planie z perspektywą 2016 r. jest takie zorganizowanie systemu preselekcji i odzysku odpadów, by na składowiska trafiało ich nie więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych.

Aktualnie mamy w kraju 278 instalacji przerobu odpadów o łącznej przepustowości ok. 3,3 mln Mg, a efekt ich działania to zaledwie 770 tys. Mg odpadów przerobionych biologicznie i termicznie. Wynika z tego konieczność oceny pracy tych funkcjonujących instalacji w kontekście realizacji kolejnego celu zawartego w KPGO 2014, tj. osiągnięcia w 2013 r. 50-procentowej redukcji składowania odpadów ulegających biodegradacji. Bez wskazania konkretnych działań, opracowania szczegółowych planów budowy obiektów biologicznego, termicznego i mechaniczno-biologicznego przerobu odpadów w 2013 r. może również okazać się (tak jak w 2010 r.), że nie wypełnimy zobowiązań unijnych.

Bardzo istotnym celem KPGO 2014 jest ostateczne uporządkowanie składowisk odpadów. Zbyt wolno postępuje proces zamykania składowisk, które nie spełniają wymogów prawnych. Z Planu wynika, że do 2014 r. należy zamknąć ok. 600 składowisk, pozostawiając jedynie te, które stanowią element regionalnych systemów (maksymalnie 15 obiektów w każdym województwie). Realizacja tego celu nie będzie możliwa, jeżeli nie nastąpią w trybie pilnym działania koordynowane na szczeblu zarządów województw, zmierzające do funkcjonowania systemów regionalnych, opartych na współpracy gmin i przedsiębiorców w branży gospodarki odpadami.

 

Przygotowała Katarzyna Terek