Na regale

Monografia powstała w związku z realizacją w latach 2007-2010 Projektu Badawczego Zamawianego pn. „Gospodarka i rozwój technicznego wykorzystania odpadów z tworzyw polimerowych w Polsce”, koordynowanego przez Instytut Chemii Przemysłowej im. prof. I. Mościckiego. Jak napisał prof. Jacek Kijeński we wprowadzeniu: „W książce przedstawiono wyniki projektu związane z opracowaniem rozwiązań z zakresu metod prowadzenia recyklingu i technicznych rozwiązań procesowych i aparaturowych możliwych do implementacji w polskiej gospodarce na tle obecnego stanu wiedzy w zakresie metod recyklingu i odzysku energetycznego tworzyw polimerowych oraz przepisów prawa regulujących ich stosowanie”.

Pierwszą część monografii poświęcono kompleksowej analizie i ocenie krajowej bazy tworzyw polimerowych. Wśród omawianych zagadnień znalazły się m.in. produkcja polimerów w kraju oraz Europie, zapotrzebowanie na tworzywa polimerowe, prognozy oraz struktura ich zużycia czy główne obszary zastosowań polimerów. Ponadto przedstawiono relacje bilansowe w łańcuchu przemian tych materiałów. W rozdziale drugim publikacji zostały scharakteryzowane maszyny, urządzenia oraz linie technologiczne stosowane w wybranych etapach procesu recyklingu odpadów tworzyw polimerowych w Polsce, takich jak składowanie, sortowanie, identyfikacja, rozdrabnianie oraz mycie i suszenie odpadów. Przedstawiono w nim parametry techniczne urządzeń oraz zasady ich działania. Kolejną część publikacji poświęcono odzyskowi energetycznemu. Omówiono tu m.in. procesy termicznego i termokatalitycznego rozkładu poliolefin. Ponadto przybliżono zagadnienia związane z uszlachetnianiem produktów krakingu odpadowych poliolefin i gumy oraz możliwościami ich zastosowania. W rozdziale opisano również metodę koksowania zużytych żywic jonowymiennych (jonitów) z mieszanką węgla w bateriach koksowniczych. W następnej części monografii zostały przedstawione przykłady zagospodarowania odpadowych tworzyw polimerowych metodą odzysku surowcowego. Opisano w nim odzysk metakrylanu metylu z odpadowego poli(metakrylanu metylu) (PMMA) oraz wykorzystanie odpadów poli(terefltalanu etylenu) (PET) do produkcji elastomerów. W rozdziale piątym bardzo szczegółowo został przeanalizowany proces recyklingu materiałowego. Zaprezentowano w nim przykładowe rozwiązania oraz technologie dotyczące tego procesu, przy czym skupiono się na tworzywach występujących najczęściej w masie odpadów materiałów polimerowych, tzn. na poliolefinach (PO), poli(tereftalanie etylenu) (PET), poli(chlorku winylu) (PVC) oraz poliuretanach (PUR). Opisano tu również podstawy procesu spieniania materiałów polimerowych i zaprezentowano kompozyty polimerowe z naturalnymi napełniaczami.

Na końcu każdego rozdziału znajduje się podsumowanie oraz spis publikacji związanych z omawianym zagadnieniem.

Książka w sposób kompleksowy przedstawia zagadnienie odzysku i recyklingu materiałów polimerowych. Skierowana jest do studentów chemii, inżynierii materiałowej, ochrony środowiska, technologii chemicznej oraz kierunków pokrewnych, a także wykładowców i pracowników instytutów naukowo-badawczych oraz pracowników firm zajmujących się zagospodarowaniem odpadów i przetwórstwem tworzyw polimerowych.

 

Kierunki rozwoju gospodarki odpadami w Polsce w aspekcie efektywności przyjętych rozwiązań

Z. Grzymała, P. Jeżowski, G. Maśloch

ISBN 978-83-7378-597-7

Warszawa 2011

W opracowaniu omówiono podstawowe zagadnienia związane z obowiązującym prawodawstwem w zakresie gospodarki odpadami, scharakteryzowano również rynek odpadów ze wskazaniem na zachodzące w nim zmiany. Ponadto przedstawiono rozwiązania technologiczne dotyczące procesu unieszkodliwiania odpadów stałych.

Książka zawiera trzy rozdziały. Pierwszy poświęcono podstawom prawnym w gospodarce odpadami, przy czym wskazano akty prawne Unii Europejskiej oraz polskie przepisy prawa w tej dziedzinie. W tej części publikacji omówione zostały również przepisy regulujące gospodarkę odpadami w jednostkach samorządu terytorialnego.

W kolejnym rozdziale scharakteryzowano rynek odpadów w Polsce, z uwzględnieniem przede wszystkim rynku odpadów komunalnych. Zostały w nim przedstawione podstawowe dane statystyczne dotyczące odpadów, np. ilość i struktura odpadów komunalnych zebranych w krajach Unii Europejskiej oraz innych krajach Europy w 2008 r., ilość odpadów komunalnych wytworzonych i zebranych w tym samym roku w Polsce z podziałem na województwa czy struktura odpadów komunalnych wyselekcjonowanych w Polsce w 2008 r. w poszczególnych województwach. Opublikowane zostały również dane dotyczące liczby, powierzchni oraz wyposażenia składowisk. Ponadto scharakteryzowano podmioty świadczące usługi na rynku gospodarki odpadami w kraju.

W ostatnim rozdziale publikacji zaprezentowano tradycyjne technologie zagospodarowania odpadów, które opierają się na systemie mechaniczno-biologicznym (kompostowanie i segregacja). Ze względu na to, iż jest on niewystarczający, „ponieważ nie spełnia wszystkich oczekiwań nowoczesnej gospodarki odpadami komunalnymi”, wskazano na konieczność zmian w tym zakresie. Rozwiązaniem mogą być technologie energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych. W związku z tym omówiono procesy termicznego rozkładu i wykorzystania odpadów komunalnych, takie jak spalanie, piroliza, zgazowanie oraz paliwa formowane. Osobno zostały przedstawione zagadnienia związane z funkcjonowaniem spalarni odpadów komunalnych. Opisano m.in. na mocne i słabe strony koncepcji zakładów termicznego przetwarzania odpadów oraz czynniki warunkujące efektywność tego rodzaju instalacji w Polsce. Ostatnia część publikacji zawiera również charakterystykę wybranych spalarni odpadów komunalnych, które mają być realizowane w kraju.

 

 

Katarzyna Gorwa