Naprawa przyłączy, wodomierzy i warunki techniczne
Przedsiębiorstwo zapoznało się z raportem UOKiK „Kierunki ochrony konkurencji i konsumentów w sektorze wodociągowo-kanalizacyjnym” z listopada 2011 r. Zrodziło się wiele pytań dotyczących opisanych w nim spraw.
W raporcie porusza się m.in. problem ponoszenia kosztów naprawy „odcinka łączącego przyłącze z siecią wodociągową lub kanalizacyjną”. Jakie jest Państwa stanowisko w tej sprawie?
Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie” podtrzymuje swoje stanowisko w sprawie usunięcia awarii przyłącza wodociągowego zamieszczone na stronie 15 w Zeszycie nr 10 z 31 października 2011 r. Problematyka dotycząca przyłączy poruszona została m.in. w uchwale Sądu Najwyższego z 8 marca 2006 r. III CZP 105/05. Sąd co prawda wskazuje, że przyłącze służy połączeniu sieci z instalacją i nie może być uznane za instalację wewnętrzną budynku, z czym niewątpliwie należy się zgodzić, oraz że może stanowić odrębną rzecz ruchomą, której status prawny zależy od tego, czy staje się częścią składową przedsiębiorstwa, czy pozostają własnością dotychczasowego właściciela instalacji stosownie do zawartej umowy. Sąd zauważył także, że przyłącze: „zwykle wykracza poza granice nieruchomości odbiorcy”.
Nie należy także zapominać, że wyjaśnienia Sądu zawarte we wspomnianej uchwale, dotyczyły wszystkich rodzajów przyłączy, w tym głównie energetycznych i gazowych, których regulacje prawne są nieco inne niż w przypadku przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych. Nie dotyczyły ponadto interpretacji definicji przyłączy, zawartych w art. 2 pkt. 5 i 6 ustawy z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, lecz art. 49 K.c. Sąd Najwyższy w tej uchwale stwierdził, że: „Przepis art. 49 K.c. nie stanowi samoistnej podstawy prawnej przejścia urządzeń służących do odprowadzania lub doprowadzania wody, pary, gazu, prądu elektrycznego oraz innych podobnych urządzeń na własność właściciela przedsiębiorstwa przez ich połączenie z siecią należącą do tego przedsiębiorstwa”. Według art. 2 pkt 5 i 6 ustawy: „przyłącze kanalizacyjne – odcinek przewodu łączącego wewnętrzną instalację kanalizacyjną w nieruchomości odbiorcy usług z siecią kanalizacyjną, za pierwszą studzienką, licząc od strony budynku, a w przypadku jej braku do granicy nieruchomości gruntowej;” „przyłącze wodociągowe – odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług wraz z zaworem za wodomierzem głównym;”.
W obu przypadkach mowa jest o wewnętrznej instalacji w nieruchomości odbiorcy usług, tj. nie tylko wewnętrznej instalacji w budynku, lecz instalacji w obrębie nieruchomości gruntowej odbiorcy. Taka interpretacja instalacji będzie zgodna z obowiązującymi wymogami technicznymi i normami dotyczącymi instalacji. Brakuje, niestety, rozporządzeń (wskazanych w art. 7 ustawy Prawo budowlane), które powinny regulować warunki techniczne zarówno dla sieci, jak i przyłączy. Na stronie 33 „Poradnika” dotyczącego gospodarki ściekowej w kontekście wykonania Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, opracowanego przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w 2010 r. (pkt 3.3. Systemy odprowadzania ścieków komunalnych), zamieszczono rysunki 2 i 3 obrazujące definicję przyłącza kanalizacyjnego w sposób praktyczny i zgodny z obowiązującą definicją zawartą w ustawie („Poradnik” dostępny na stronie internetowej: www.kzgw.gov.pl).
Treść art. 5 ust. 2 oraz art. 15 ust. 2 ustawy w zakresie budowy i zapewnienia niezawodnego
działania przyłączy nadal obowiązuje.
 
Zabezpieczenie wodomierzy
Autorzy raportu UOKiK wskazują „obciążenie odbiorcy usług kosztami montażu, wymiany czy naprawy wodomierza głównego powstałych przykładowo w wyniku niezabezpieczenia go przed działaniem warunków atmosferycznych lub uszkodzeniami mechanicznymi może naruszać interesy konsumentów. Zgodnie bowiem z obowiązującym prawem, to na przedsiębiorstwie, a nie na odbiorcy ciążyć powinny wszelkie koszty związane z utrzymaniem wodomierza głównego.”
Pragniemy, aby zajęli Państwo stanowisko w sprawie zabezpieczenia wodomierza przed zamarznięciem (tym samym zniszczeniem przez rozsadzenie).
Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy: „Jeżeli umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków nie stanowi inaczej, odbiorca usług odpowiada za zapewnienie niezawodnego działania posiadanych instalacji i przyłączy wodociągowych lub instalacji i przyłączy kanalizacyjnych z urządzeniem pomiarowym włącznie.” Urządzenie pomiarowe stanowi natomiast, według art. 2 pkt 15 ustawy: „przyrząd pomiarowy mierzący ilość odprowadzanych ścieków, znajdujący się na przyłączu kanalizacyjnym”.
Według art. 15 ust. 3 ustawy: „Koszty nabycia, zainstalowania i utrzymania wodomierza głównego ponosi przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne”. Odbiorca usług zobowiązany został do budowy przyłączy, studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego. Przedsiębiorstwo odpowiedzialne za instalację i utrzymanie wodomierza, nie powinno umieszczać go w warunkach niegwarantujących pełnej jego ochrony, także przed zamarznięciem. Odpowiedzialność odbiorcy usług winna w tym przypadku dotyczyć tylko uszkodzeń lub nawet zamarznięcia wodomierza zawinionego przez odbiorcę, np. wskutek pogorszenia stanu pomieszczeń lub studzienek, w których zlokalizowano przyrządy pomiarowe. Zmiana wcześniej zaakceptowanych przez przedsiębiorstwo warunków lokalizacji wodomierza może wpływać na utratę jego właściwości lub funkcji metrologicznych. Nie jest więc możliwe zarówno automatyczne obciążenie odbiorcy usług za uszkodzenie i zamarznięcie wodomierza, jak i automatyczne wyłączenie go z takiej odpowiedzialności.
Ustawa nie wprowadziła możliwości obciążania odbiorców usług za uszkodzone przez nich przyrządy. Zgodnie jednak z art. 28 ust. 2, 5 i 6 ustawy, karze grzywny do 5000 zł podlega ten, kto:
1) „uszkadza wodomierz główny, zrywa lub uszkadza plomby umieszczone na wodomierzach, urządzeniach pomiarowych lub zaworze odcinającym, a także wpływa na zmianę, zatrzymanie lub utratę właściwości lub funkcji metrologicznych wodomierza głównego lub urządzenia pomiarowego;
2) nie dopuszcza przedstawiciela przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego do wykonania czynności określonych w art. 7.”
Orzekanie w takich sprawach, następuje na podstawie przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
 
Opracowała: Maria Bakalarczyk
Wybór i opracowanie całości: Jolanta Kuligowska-Roszak