Produkcja paliw z odpadów z zachowaniem procedur ujętych w systemach zarządzania jest procesem bardzo wymagającym i kosztownym. Można jednak obniżyć te wydatki. Czy warto podjąć tego typu wyzwanie?

Gospodarka odpadami sytuuje producenta paliw jako zbierającego, wytwarzającego, prowadzącego proces odzysku i często transportującego odpady. Produkcja paliw może opierać się np. na decyzji starosty. Z pewnością warto produkować paliwa zgodnie z wytycznymi BREF, szczególnie wtedy, kiedy korzystamy z najlepszych technik. W tego typu przypadkach decyzje wydaje marszałek województwa. Proces ten jest jednak wymagający i trwa wiele miesięcy. Wybór drogi administracyjnej, czyli rezygnacja z pozwolenia zintegrowanego, najczęściej powodowany jest przez takie czynniki jak czas, koszty, zobowiązania prawne oraz techniczne. Ma ona też negatywny wpływ na poziom norm stosowanych w produkcji paliw.

Bardzo istotnym standardem jest nadzorowanie zapisów i archiwizowanie danych. Jednakże prowadzenie nadzoru nad dokumentami przy istniejącej strukturze organizacyjnej w przedsiębiorstwach produkujących paliwa jest czasochłonnym i kosztownym procesem. W niektórych przypadkach działania prokuratora wymagają udostępnienia konkretnej karty przekazania odpadu, np. sprzed czterech lat wraz z dokumentami towarzyszącymi transakcji.

Jeżeli mamy zostać wiarygodnym uczestnikiem rynku, to należy udowodnić poprawność wszystkich zapisów. Tego typu oczekiwania wobec przedsiębiorstw mają zarówno organy administracji, klienci dostarczający odpady, jak i odbierający paliwa z odpadów.

Odpowiednia komunikacja

Branża związana z zagospodarowaniem odpadów jest szczególnie wrażliwa na reakcje społeczeństwa. Każdy projekt inwestycyjny w analizie ryzyka uwzględnia konieczność podjęcia dialogu. Nie opłaca się zatem nie rozmawiać.

W celu nawiązania bliższej współpracy z okolicznymi mieszkańcami Grupa Suez Environnement (SE) podejmuje rozmaite inicjatywy. Jedną z nich jest projekt dotyczący analizy odorów NOSE (ang. no odours in SE). Cel przedsięwzięcia stanowi pomiar poziomu zapachów w okolicy jednej z europejskich instalacji, należącej do Grupy SE. Współpraca podjęta z wybranym przez mieszkańców zespołem pozwoliła ustalić, który z zapachów powinien zostać zminimalizowany lub zneutralizowany i jakie obszary są najbardziej narażone na odory. Wyniki przedstawiane są podczas organizowanych z okoliczną społecznością spotkań panelowych. Dzięki tego typu działaniom ustalono, że dla mieszkańców najistotniejsze okazuje się ustalenie, który z odorów jest najbardziej uciążliwy, a nie który odznacza się największym stężeniem. W wyniku wymiany informacji mieszkańcy dowiedzieli się, że niektóre mniej uciążliwe odory mogą być bardziej toksyczne.

Porozumienie, a wraz za nim akceptacja społeczna, uzyskiwane są w ramach podjętego dialogu. Również aktywność gospodarcza zakładu produkującego paliwa zależy od wzajemnych, dobrych relacji z otoczeniem. Otwartość w komunikacji i innowacyjność stosowanych rozwiązań to z pewnością kosztowne podejście do zarządzania, ale minimalizujące ryzyko prowadzenia działalności.

Technologia a bezpieczeństwo

Inwestowanie w poszerzanie wiedzy dobrze wybranego zespołu pracowników, który obok wyspecjalizowanej aktywności w poszczególnych komórkach w ramach produkcji paliw powinien być odpowiedzialny również za funkcjonowanie innych obszarów, gwarantuje wysoki standard działalności. Ograniczone zaufanie do wytwórców odpadów, wiedza dotycząca zarządzania ryzykiem na wypadek awarii środowiskowej, ale przede wszystkim umiejętność prewencyjnego postępowania i przewidywania skutków jest podstawą bezpiecznego gospodarowania odpadami. Za błędy z pewnością zapłacili prowadzący instalacje do produkcji paliw, którzy odbudowywali swoje zakłady po pożarach.

Również proces odbioru i przetwarzania odpadów na paliwo, zwymiarowany zgodnie z wymaganiami klientów oraz innymi zobowiązaniami, np. prawnymi, ogranicza ryzyko braku zbytu na paliwa z odpadów. Zastosowanie się do niezbędnych wymagań technicznych to warunek konieczny prawidłowego i bezpiecznego funkcjonowania instalacji oraz pracy ludzi w jej otoczeniu. Należy rzetelnie serwisować maszyny i urządzenia oraz utrzymywać linię produkcyjną w sposób zapewniający jak największą efektywność. Trzeba produkować paliwa z dbałością o zachowanie bezpieczeństwa mechanicznego przetwarzania odpadów. Stosowanie najlepszych technicznie rozwiązań daje szansę na działalność na szerszą skalę. Produkowanie kilkudziesięciu tysięcy ton paliw rocznie pozwala na dywersyfikację ich zbytu. Tego typu instalacje są najdroższe, ale czy warto wytwarzać paliwa, których nikt nie kupuje?

Wysoka jakość

Identyfikacja i identyfikowalność ? właściwie prowadzone procesy tego typu to gwarancja bezpieczeństwa producenta paliw. W tym celu należy zadać sobie pytania: czy wytwórca odpadów wie, co wytwarza? Czy właściwe zakwalifikował odpad wg kodu? Czy odpady zostały odpowiednio posegregowane? Czy nie zostaliśmy celowo wprowadzeni w błąd co do jakości fizykochemicznej odpadu? Ile odpadów magazynujemy? Jak je przygotujemy do produkcji? Czego dzisiaj oczekuje nasz odbiorca? Jak potrzeby zmienią się za pół roku lub rok?

W momencie, gdy rozpoczniemy analizę odstępstw od standardu, zrozumiemy, w czym tkwi problem. Prowadząc w ten sposób badania każdy producent paliw zauważy związek pomiędzy przyczyną tych zdarzeń a ich efektem, tj. pomiędzy tym, co przyjął do produkcji, a tym, co wyprodukował. Aby rozwiać rodzące się podczas produkcji paliw wątpliwości i odpowiednio zarządzać ryzykiem, należy przyjąć strategię działania wraz z ustalonymi zadaniami, związanymi z realizacją potrzeb dotyczących produkcji paliw, i z zachowaniem wszelkich przyjętych w organizacji standardów.

Bardzo ważne są wiedza i umiejętności pracowników. Istotna jest też komunikacja i praca w dobrych warunkach. Jednak przede wszystkim należy pamiętać, że standardy nie są niezmienne. W zależności od sytuacji mogą one ulec modyfikacji. Przed producentem paliw z odpadów stawiany jest szereg nowych wyzwań, sprostanie którym okazuje się procesem żmudnym i uciążliwym. Zmienność technologii w czasie i związanych z tym oczekiwań wpływa na procesy oraz standardy dzisiaj obowiązujące. Oczywisty jest brak alternatywy dla produkcji paliw z odpadów przy zachowaniu wysokich standardów. Analizując rynek, przepisy i warunki finansowe, można dokonać szybkiej kalkulacji. Możemy dzisiaj małym kosztem i przy niewielkim zaangażowaniu produkować paliwa z odpadów, ale czy wówczas zdołamy przetrwać i z sukcesem funkcjonować jutro?

 

Edyta Urbaniak-Konik, SITA Starol, Chorzów