ESG z coraz większym znaczeniem

W omawianym spotkaniu udział wzięli Jolanta Okońska-Kubica (komitet ds. ESG, Krajowa Izba Gospodarcza), dr Jędrzej Bujny (Bujny), Anna Żyła (Bank Ochrony Środowiska), Agnieszka Kaczmarek (Aquanet), Aneta Fusiara (Deloitte) oraz online Monika Porębska, (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska).

CSR a ESG. Dlaczego CSR się nie sprawdził?

CSR (corporate social responsibility) jest koncepcją biznesową, według której przedsiębiorstwa uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy w swojej codziennej działalności oraz procesie planowania. Nieodłącznymi elementami CSR są: styl zarządzania organizacją polegający na uwzględnieniu kwestii społecznych, środowiskowych, etycznych oraz dotyczących praw człowieka w działaniach biznesowych i we współpracy z interesariuszami, budowanie strategii przedsiębiorstwa uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy oraz odpowiedzialność za każdą decyzję podjętą w ramach organizacji i ich konsekwencje dla społeczeństwa i środowiska. Jak podkreślają eksperci zgodnie z CSR nie wystarczy przestrzegać wymogów prawa – konieczne są zwiększone inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z interesariuszami.

Dlaczego zatem CSR się nie sprawdził? – CSR nie ma żadnego wpływu na dzisiejsze kryzysy. W praktyce w CSR zazwyczaj brak jest zaangażowania najwyższego kierownictwa przedsiębiorstwa a na dodatek CSR jest najczęściej nieopłacalny – zauważyła Jolanta Okońska-Kubica z komitetu ds. ESG przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Odnosząc się do powiązań między CSR a ESG Agnieszka Kaczmarek reprezentująca Aquanet zauważyła, że dobrze ułożony CSR może być jednak bardzo dobrym punktem wyjścia do tego aby przedsiębiorstwo przygotowało się do raportowania ESG lub przygotowania strategii ESG.

Czym zatem różni się raportowanie ESG od CSR? ESG jest rodzajem  sprawozdawczości niefinansowej  w zakresie zrównoważonego rozwoju. Co ważne, służy on ujawnianiu interesariuszom danych niefinansowych prezentujących perspektywę środowiskową, społeczną i zarządczą  firmy. ESG obejmuje m.in. kwestie klimatu, środowiska naturalnego, zasobów naturalnych, kwestii pracowniczych w tym BHP, zaangażowania społecznego, relacji z partnerami biznesowymi i otoczeniem, etyki i przeciwdziałania korupcji.

Wśród obszarów z zakresu środowiska uwzględnianych w ESG (E- enviromental) Joanna Kubica wymieniła między innymi zużycie energii, gospodarowanie odpadami, gospodarowanie wodą, emisje zanieczyszczeń, emisje gazów cieplarnianych oraz wpływ produktów i organizacji na zasoby w całym cyklu życia. Z kolei w obszarze społecznym (S – social) ESG to przestrzeganie praw człowieka, akceptacja i popieranie różnorodności i równości wśród pracowników, inwestowanie w rozwój pracowników ale także polityka jakościowa,  informacyjna i transparentność firmy.  Ostatni element ESG czyli ład korporacyjny (G – governance) to struktura organizacyjna, kwestie zarządcze i nadzoru właścicielskiego, respektowanie praw udziałowców, wykonywanie obowiązków informacyjnych, kwestie wynagradzania oraz antykorupcja i antykonkurencyjność.

Jak zauważyła Anna Żyła reprezentująca podczas spotkania Bank Ochrony Środowiska – zrównoważony rozwój odpowiada obecnym potrzebom ludzi bez ograniczania możliwości do zaspokojenia swoich potrzeb przyszłym pokoleniom. Dla  osiągnięcia zrównoważonego rozwoju konieczna jest spójność trzech kluczowych elementów.

– Dla przedsiębiorstwa wdrożenie ESG oznacza m.in. większą stabilność zatrudnienia i mniejszą rotację pracowników, programy rozwojowe, większe szanse na pozyskiwanie wyspecjalizowanych pracowników, niższe koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa, łatwiejsze i bardziej efektywne zarządzanie, kontrolę ryzyk operacyjnych, niższe zużycie energii i wody oraz mniejszą produkcję odpadów a w konsekwencji pozytywny wizerunek firmy – reprezentantka Banku Ochrony Środowiska.

Co istotne ESG ma wymierny efekt. Staje się coraz bardziej istotne dla inwestorów. – 78% inwestorów wskazuje bowiem, że dane dotyczące ESG stały się dużo ważniejsze niż np. 5 lat temu a ponad 66% przedstawicieli funduszy Private Equity w Europie Środkowej uważa, ze uwzględnienie kryteriów ESC może zwiększyć wartość firmy – mówiła Anna Żyła.

ESG a finansowanie inwestycji

Wynik oceny działalności spółek będzie miał coraz większy wpływ na decyzje dotyczące pozyskiwania środków do finansowania inwestycji, a projekty realizowane przez przedsiębiorstwa niepodejmujące działań w zakresie ESG będą traktowane jako projekty wysokiego ryzyka. – Od odpowiedniego raportowania w zakresie ESG będzie uzależniona możliwość pozyskiwania środków na inwestycje, klienci banków będą zobowiązani do przekazywania niefinansowych raportów. Firmy, które będą prowadziły zrównoważone zielone projekty z pewnością będą mogły spodziewać się lepszych warunków finansowania. To samo dotyczy dotacji unijnych – zwróciła uwagę Jolanta Okońska-Kubica z Krajowej Izby Gospodarczej.

– Pozyskiwanie środków, w tym również środków unijnych będzie uwarunkowane poprzez implementację regulacji z zakresu CSR – potwierdziła Anna Żyła. Oczywiście kluczowa będzie tu systematyka (taksonomia) czyli regulacje wyznaczające ramy zrównoważonego finansowania, wspierające zrównoważone inwestycje i realizację polityki Zielonego Ładu. Taksonomia pokazuje sześć celów środowiskowych: łagodzenie zmian klimatu, zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich, przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrola oraz ochrona bioróżnorodności i ekosystemów.

Ocena inwestycji w kontekście zgodności z taksonomią opiera się na czterech punktach – mówiła Anna Żyła i wymieniła: – dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo jeśli wnosi istotny wkład w realizację co najmniej jednego z celów środowiskowych, nie wyrządza poważnych szkód dla żadnego z celów środowiskowych, jest prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami i spełnia techniczne kryteria kwalifikacji.

ESG ma znaczenie dla konsumentów

Firmy podejmują działania z zakresu PR, których założeniem jest przedstawienie ich w jak najkorzystniejszym świetle. Konsumenci są jednak coraz bardziej świadomi i wyczuleni na zjawisko greenwashingu. Dzięki wdrożeniu zarówno CSR i jak i ESG możliwa jest prezentacja konkretnych danych dotyczących działalności przedsiębiorstwa i jej społecznej i środowiskowej odpowiedzialności. Informacje oparte o takie dane są dużo bardziej wiarygodne dla świadomych konsumentów. Już w tej chwili 8 na 10 konsumentów na świecie zmienia swoje preferencje zakupowe w oparciu o społeczny lub środowiskowy wpływ danej marki a co trzeci konsument ostrzega innych przed korzystaniem z usług jakiejś firmy ze względu na jej niewłaściwe zachowanie w kwestiach ESG. Okazuje się również, że ponad youtube.com/watch?v=0qXiG9oZebUpołowa konsumentów twierdzi, że na ich decyzje zakupowe wpływają wyniki przedsiębiorstw w obszarze ESG a aż 75% konsumentów opowiada się za wprowadzeniem spójnych zasad pomiaru wyników ESG firm.