Porozumienie dla odnowy rzeki Odry. Wkrótce list intencyjny

Jak zapewniają przedstawiciele Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie”, Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Gminy Krosno Odrzańskie, Stowarzyszenia 515 i Fundacji Zdrowa Rzeka, przyjęty przez te podmioty model partnerstwa ma być gwarantem wypracowania najlepszych rozwiązań dla rzeki Odry i dla ludzi nad nią mieszkających.

Przyszła współpraca ma dotyczyć działań w zakresie ochrony i renaturyzacji środowiska naturalnego, zwiększenia bezpieczeństwa wodnego mieszkańców, a także rozwoju turystyki i rekreacji nadwodnej, które to zadania będą wzmacniane projektami edukacyjnymi.

Rozwiązania oparte na naturze 

Koncepcje przyszłej współpracy omawiano podczas rozmów i tematycznych warsztatów. Przy tej okazji, wiele uwagi poświęcono analizie rozwiązań opartych na naturze (ang. NBS – nature based solution), ze szczególnym uwzględnieniem działań polegających na oddawaniu przestrzeni rzece. Chodziło m.in. o zwiększanie retencji dolinowej i ograniczanie negatywnych skutków suszy ze wsparciem dla zachowania bioróżnorodności.

– W tym kontekście, renaturyzacja doliny Odry w Krośnie Odrzańskim może stać się przykładem nie tylko dobrej współpracy Wód Polskich z samorządem i stroną społeczną, ale również kolejnym zadaniem zrealizowanym w myśl NBS i synergii działań technicznych i naturalnych, łączących istniejące systemy zabezpieczeń przeciwpowodziowych z odtwarzaniem retencji w dolinach rzecznych  – wyjaśniała Marta Barszczewska, PGW Wody Polskie.

Temat ten rozwinął kolejny uczestnik rozmów i warsztatów, Jacek Drabiński (PGW Wody Polskie), który dodał, że:

– Istniejący naturalny polder zalewowy, dzięki niewielkim działaniom naprawczym koryta Starej Odry ponownie może pełnić więcej niż jedną funkcję przeciwpowodziową, co w okresie wezbrania rzeki Odry pozwoli na rozlanie się nadmiaru wody i jej naturalną retencję w okresach niżówkowych – podkreśla przedstawiciel „Wód Polskich”.

Ochrona mieszkańców i środowiska

Przyszła współpraca w/w. instytucji przebiegać ma z uwzględnieniem myśl modelu współtworzenia (ang.: co-creation), zakładającego dialog zaangażowanych stron dla wypracowania jak najlepszych rozwiązań dla ochrony mieszkańców oraz środowiska naturalnego.

Ważnym elementem tej inicjatywy jest edukacja rozumiana jako przepływ wiedzy i doświadczeń między potencjalnymi partnerami, a także edukacja ekologiczna, której adresatami będzie lokalna społeczność mieszkańców Krosna Odrzańskiego i okolic. Jak zapewniają uczestnicy rozmów, budowa zaufania społecznego to klucz do sprawnej realizacji projektu i osiągnięcia zamierzonych celów.

Silne partnerstwo organizacji

– Połączyła nas katastrofa Odry – mówi Magdalena Bobryk ze Stowarzyszenia 515. – W 2022 roku Stowarzyszenie 515 szukało rzetelnego wsparcia merytorycznego, mającego na celu wytłumaczenie mieszkańcom jak działa rzeka. Dwa lata wspólnych działań na rzecz czytelnej edukacji tłumaczącej ekohydrologiczne znaczenie rzek przerodziło się w budowę silnego partnerstwa dwóch organizacji – lokalnego stowarzyszenia działającego na rzecz Odry i eksperckiej Fundacji Zdrowa Rzeka.

– Powstały kapitał społeczny połączony z otwartością włodarza Gminy Krosno Odrzańskie stworzył natomiast warunki do podjęcia rozmów z Wodami Polskimi – kluczowym partnerem decyzyjnym, wspieranym przez IMGW-PIB – dodaje Ilona Biedroń, reprezentująca Fundację Zdrowa Rzeka i IMGW – PIB.

Plaża, kładka i turystyka 

Dodajmy, że podczas zorganizowanego 16 lipca br., spotkania i terenowych warsztatów, poruszano też temat dotyczący utworzenia infrastruktury rekreacyjno-edukacyjnej nad rzeką Odrą w rejonie Krosna.

Są już przykłady konkretnych działań. Zaliczono do nich przyszłą aranżację nowej plaży, a także montaż kładki pieszo-rowerowej w Krośnie Odrzańskim, co zgodnie z intencjami inicjatorów tych przedsięwzięć, zachęcić ma mieszkańców i turystów do spędzania czasu nad Odrą i do bliższego poznania jej walorów środowiskowych.

 – Po katastrofie 2022 roku Odra musi odżyć – podsumował Grzegorz Garczyński, Burmistrz Krosna Odrzańskiego. – Oddajmy rzece przestrzeń, a mieszkańcom i turystom stwórzmy bezpieczne warunki do zrównoważonej nadrzecznej turystyki, która jednocześnie niesie ze sobą komponent edukacyjny, podkreślający znaczenie zdrowych rzek i bioróżnorodności.