Polskie instalacje z potencjałem wzrostu efektywności

Drugi dzień konferencji „Termiczne przekształcanie odpadów. Odzysk energii” rozpoczął się prezentacją pt. „Efektywność polskich spalarni odpadów komunalnych, badania 2020 – 2023”, którą przedstawił prof. Tadeusz Pająk.

Efektywność odzysku energii jakością eksploatacji

Na świecie istnieje 2493 ITPOKów. Ponad 75 proc. znajduje się na kontynencie azjatyckim. Na Europę przypada ponad 21 proc. instalacji. Świat wytwarza 418 mln Mg rocznie, zaś Europa jedną czwartą tej ilości na rok (ok. 105 mln Mg). Zdecydowana większość, bo 93 proc. IOE (instalacji odzysku energii) wykorzystuje technologię rusztową. W Polsce alternatywną technologię fluidalną wykorzystuje się jedynie w bloku wielkopaliwowym w Zabrzu.

Efektywność odzysku energii zawartej w odpadach, to jeden z wiodących markerów zrównoważonej eksploatacji danej spalarni odpadów komunalnych, w tym zasadniczy marker jej śladu węglowego. Dla jej określenia w polskich spalarniach wykorzystany został współczynnik R1 – określający efektywność odzysku energii z odpadów.

Dobre poziomy współczynnika R1

Streszczając analizę, badania dotyczyły pięciu instalacji i ich efektywności w latach 2020-2023. Wynika z nich, że malejąca wartość współczynnika R1 dotyczy ZPOK w Bydgoszczy (2020 r – 0,851 R1; 2023 – 0,769 R1). W pozostałych badanych instalacjach czyli Koninie (2020 r. – 0,653 R1; 2023 – 0,699 R1), Poznaniu (2020 r. – 0,830 R1; 2023 – 0,944 R1), Białymstoku (2020 r. – 0,896 R1; 2023 – 0,998 R1) i Krakowie (2020 r. – 0,970 R1; 2023 – 1,030  R1) wartość współczynnika R1 zwiększa się . Przy czym najmniejszy progres dotyczy Konina, zaś największy Poznania.

W przypadku wyników badań wartości opałowej odpadów (MJ/kg), w 2023 r. wzrost wyników notował jedynie Poznań.

Przedstawione badania wartości współczynnika R1 z lat 2020 do 2023 są wiarygodnym obrazem poziomu efektywności energetycznej analizowanych polskich spalarni odpadów komunalnych. Obrazują zarówno stopień skojarzenia energii elektrycznej i cieplnej, zakres i możliwości sprzedaży energii cieplnej jak i stan techniczny danej IOE. Wykazują też istotny potencjał dalszego wzrostu efektywności energetycznej, czego konkretne przykłady już są widoczne.