Polityka energetyczna Polski do 2030 r. przyjęta

Dokument przyjęty 10 listopada 2009 r. przez Radę Ministrów składa się z długoterminowej strategii dla sektora energetycznego w perspektywie do 2030 r., oceny polityki energetycznej prowadzonej po 2005 r., prognozy zapotrzebowania na paliwa i energię, programu działań wykonawczych do 2012 r. oraz załącznika prezentującego wnioski z przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko.

Podstawowe kierunki PEP
Polityka określa sześć podstawowych kierunków rozwoju polskiej energetyki. Są to: poprawa efektywności energetycznej, wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii, dywersyfikacja struktury wytwarzania energii elektrycznej poprzez wprowadzenie energetyki jądrowej, zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii, w tym biopaliw, rozwój konkurencyjnych rynków paliw i energii, a także ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko. Dla każdego z wyznaczonych kierunków sformułowane zostały cele szczegółowe oraz działania wykonawcze. W Programie działań wykonawczych na lata 2009-2012 określono dokładny sposób realizacji polityki energetycznej w najbliższych latach, terminy realizacji, a także odpowiedzialne podmioty. Takie sformułowanie programu działań wykonawczych jest największą zaletą dokumentu.

Ponadto priorytetowo została potraktowana kwestia efektywności energetycznej, gdyż postęp w tej dziedzinie przyczyni się do realizacji wszystkich celów. Poprawa efektywności ogranicza wzrost zapotrzebowania na paliwa i energię, przyczyniając się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, a tym samym zmniejszenia uzależnienia od importu, a także działa na rzecz ograniczenia wpływu energetyki na środowisko poprzez redukcję emisji.

Stabilizatorem bezpieczeństwa energetycznego będą krajowe zasoby węgla kamiennego i brunatnego. Jednakże zobowiązania dotyczące ograniczania emisji gazów cieplarnianych zmuszają Polskę do poszukiwania rozwiązań niskoemisyjnych. Dlatego istotnym elementem polityki energetycznej jest wsparcie rozwoju czystych technologii węglowych.
Szczególnie obiecująca jest technologia wychwytu i składowania dwutlenku węgla (CCS). Należy jednak zaznaczyć, że znajduje się ona we wczesnej fazie rozwoju i wymaga wypracowania rozwiązań obniżających wysokie koszty jej stosowania i pozwalających na użycie w skali przemysłowej. Dlatego tak istotna staje się realizacja projektów demonstracyjnych w Polsce w ramach Programu Flagowego Unii Europejskiej. PEP proponuje także działania mające pomóc w rozwoju tej technologii poprzez zintensyfikowanie badań naukowych i prac rozwojowych nad CCS oraz technologiami pozwalającymi stosować wychwycony dwutlenek węgla jako surowiec w innych gałęziach przemysłu lub wykorzystywać go do wspomagania wydobycia ropy naftowej i gazu ziemnego.

Szczególna rola OZE
Szczególnie istotną rolę w polityce energetycznej odgrywają odnawialne źródła energii. Dokument wyznacza w tym obszarze dwa cele, które wynikają z dyrektywy w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Chodzi tu o osiągnięcie 15% udziału OZE w energii finalnej oraz 10% udział biopaliw w rynku paliw transportowych w 2020 r.
Kluczowymi zadaniami w zakresie OZE będą opracowanie Planu działań na rzecz wzrostu wykorzystania OZE do 2020 roku, przedstawiającego ścieżkę dochodzenia do realizacji wyznaczonych w dyrektywie celów, oraz wdrożenie przedmiotowej dyrektywy do prawa krajowego. Realizacja tych działań będzie miała decydujący wpływ
na przyszłość odnawialnych źródeł energii w Polsce.

 Ponadto w ramach realizacji polityki energetycznej utrzymane zostaną mechanizmy wsparcia dla OZE. Ich działanie będzie monitorowane pod kątem funkcjonalności oraz efektywności kosztowej. Przewidujemy także wprowadzenie dodatkowych mechanizmów wsparcia dla ciepła i chłodu ze źródeł odnawialnych, usuwanie barier dla rozwoju energetyki wiatrowej na morzu oraz stymulowanie rozwoju przemysłu produkującego urządzenia dla OZE. Bardzo istotnym elementem będzie również przyjęcie przez Radę Ministrów, a następnie wdrożenie dokumentu Kierunki rozwoju biogazowni rolniczych w Polsce, mającego stanowić podstawę szybkiego rozwoju biogazowni w gminach posiadających do tego odpowiednie warunki.

Rozwój biopaliw na rynku paliw transportowych będzie realizowany poprzez utrzymanie obowiązku stopniowego zwiększania udziału biokomponentów w paliwach transportowych, wsparcie biopaliw II generacji oraz dalszą realizację Wieloletniego programu promocji biopaliw i innych paliw odnawialnych w transporcie na lata 2008-2014, przyjętego przez Radę Ministrów w 24 lipca 2007 r.
Ograniczenie oddziaływania energetyki na środowisko jest priorytetem, zwłaszcza ze względu na zobowiązania zawarte w pakiecie klimatycznym. Polityka energetyczna przewiduje wdrożenie systemu zarządzania krajowymi pułapami emisji gazów cieplarnianych i innych substancji, wprowadzenie dopuszczalnych produktowych wskaźników emisji, realizację zobowiązań wynikających z nowej dyrektywy ETS, a także opracowanie systemu dysponowania przychodami z aukcji uprawnień do emisji CO2.

Realizacja Polityki energetycznej Polski do 2030 roku, a w szczególności Programu działań wykonawczych na lata 2009-2012, pozwoli na przygotowanie sektora energetycznego do wyzwań, jakie staną przed nim w najbliższej przyszłości. Dlatego po bardzo trudnym zadaniu, jakim było przygotowanie i uchwalenie dokumentu przez Radę Ministrów, czeka administrację jeszcze większe wyzwanie – wdrożenie jego zapisów.

dr Henryk Majchrzak, dyrektor, Departament Energetyki, Ministerstwo Gospodarki