Ekspertka: Polska pilnie potrzebuje spójnej wizji cyfrowej przyszłości

Pod koniec października minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski przedstawi projekt Strategii Cyfryzacji Państwa. Jak przekazał resort, to pierwszy taki dokument w Polsce, który ma na celu podsumowanie cyfryzacji w naszym kraju zarówno w gospodarce, jak i w społeczeństwie.

Konieczność spójnej wizji cyfrowej przyszłości

Prof. Śledziewska podkreśla, że dla sukcesu tej strategii kluczowa będzie integracja działań między różnymi resortami oraz interdyscyplinarne podejście. – Polska pilnie potrzebuje wspólnej, spójnej wizji cyfrowej przyszłości, która nie tylko wspiera krajowe przedsiębiorstwa i zwiększa konkurencyjność, ale także poprawia jakość usług publicznych i chroni interes społeczny – wskazała.

W opinii dyrektor Digital Economy Lab (DELab) ważne jest zauważenie ryzyk, jakimi mogą być niedopasowanie kompetencji na rynku pracy czy nieefektywne wydatkowanie publicznych środków, które mogłyby trafić jedynie do dużych, globalnych firm technologicznych, prowadząc do koncentracji władzy w ekosystemie AI. Jak dodała, aktualne wyzwania konkurencyjności Europy i Polski, zwłaszcza w obszarze sztucznej inteligencji wymagają strategicznego podejścia opartego na jasno zdefiniowanych priorytetach krajowych.

Kryzys klimatyczny i podnoszenie jakości usług publicznych

AI ma potencjał do wspierania rozwiązań wielu problemów, takich jak kryzys klimatyczny, spowolnienie gospodarcze oraz podnoszenie jakości usług publicznych – uważa prof. Śledziewska. – Polska ma szansę efektywnie wykorzystać tę technologię, ale kluczowe będzie określenie priorytetów, które przyniosą realne korzyści dla społeczeństwa – zaznaczyła.

– Sztuczna inteligencja może znacząco wzmocnić globalną konkurencyjność Polski, jednak obietnice związane z automatyzacją nie zawsze odzwierciedlają rzeczywistość, co pokazują badania przeprowadzone przez DELab UW w projekcie Horizon Europe INAiR. Współpraca między ministerstwami w obszarach edukacji, przemysłu i innowacji będzie kluczowa, aby wspierać małe i średnie przedsiębiorstwa w cyfrowej transformacji i tworzyć warunki sprzyjające ich rozwojowi – powiedziała.

W jej ocenie cyfryzacja administracji publicznej, zapowiadana przez Ministerstwo Cyfryzacji, może być efektywna jedynie przy współpracy międzysektorowej, tak jak miało to miejsce przy wprowadzaniu Polski do Unii Europejskiej. Profesor przypomniała, że masowe wdrażanie AI bez gruntownych badań, testów i konsultacji może prowadzić do marnotrawienia publicznych funduszy oraz naruszeń praw obywatelskich.

– Strategia powinna koncentrować się na poprawie jakości usług publicznych, ochronie przed dyskryminacją, jak i adresować ryzyka związane z wpływem automatyzacji procesów na rynek pracy, zwłaszcza w administracji publicznej – oceniła.

Szkolenia i zdobywanie nowych kompetencji

Dodała, że jednym z kluczowych wyzwań dla rządu będzie zapewnienie odpowiednich szkoleń i rozwoju systemów edukacyjnych, które pozwolą na zdobycie nowych kompetencji, niezbędnych zarówno w sektorze publicznym, jak i w biznesie. W jej opinii technologie oparte na sztucznej inteligencji będą szybko zastępować rutynowe prace umysłowe, dlatego niezwykle ważne jest wspieranie procesów reskillingu (zdobywanie nowych umiejętności) i upskillingu (podnoszenie kwalifikacji) polskich pracowników.

– Aby publiczne inwestycje w AI służyły interesowi społecznemu, muszą być powiązane z odpowiedzialnością, rozwojem kompetencji i standardami pracy. Kluczowe będzie włączenie społeczeństwa obywatelskiego, związków zawodowych i lokalnych społeczności w tworzenie tych warunków – powiedziała prof. Śledziewska.