ETV i GreenEvo, czyli jak eksportować polskie ekologiczne technologie [WYWIAD]

Warto podkreślić, że ETV to System Weryfikacji Technologii Środowiskowych (ETV – Environmental Technology Verification) i jest to narzędzie wspierające upowszechnianie innowacyjnych technologii środowiskowych na europejskim i światowym rynku. Proszę o przybliżenie czym jest ETV?

Jest to system, który potwierdza parametry sprawności technologii, które deklaruje właściciel, producent bądź sprzedawca technologii, urządzenia czy rozwiązania. Weryfikacja potwierdza, że technologia funkcjonuje dokładnie w taki sposób, w jaki deklaruje to dostawca.

Wszelkiego rodzaju znane certyfikacje, jak np. zgodność z normami bądź przepisami prawa krajowego, polegają na tym, że zwykle jest to lista parametrów, do których należy się dostosować, jeśli chodzi o parametry rozwiązania. Natomiast ETV jest to unikalny system istniejący w wielu krajach świecie (np. USA, Kanada, Japonia, Korea Płd., Filipiny, Chiny, Dania, Francja i in.).

Nie nazywamy go certyfikacją, bo certyfikowane są jednostki weryfikujące, które są uprawnione do prowadzenia weryfikacji ETV (posiadają akredytację PCA jako jednostki inspekcyjne typu A). Z kolei weryfikacja technologii polega na tym, że to przedsiębiorca sam decyduje, które z parametrów jego technologii są na tyle istotne i na tyle konkurencyjne, by je sprawdzić i by dostać na nie potwierdzenie, które następnie będzie honorowane na całym świecie. Uzyskane Świadectwo Weryfikacji ETV ułatwia przedsiębiorcy, a niejednokrotnie otwiera możliwość dotarcia do zagranicznego rynku.

ETV to system, który potwierdza parametry sprawności technologii (…) Weryfikacja potwierdza, że technologia funkcjonuje dokładnie w taki sposób, w jaki deklaruje to dostawca.

W 2016 r. została opublikowana nowa norma ISO 14 034 Environmental Management: Environmental Technology Verification, w której stworzeniu Ministerstwo Środowiska brało czynny udział. Myślą przewodnią tej normy jest idea „verified once, accepted everywhere”, czyli jeżeli technologia została zweryfikowana w jednym kraju, to świadectwo weryfikacji będzie akceptowane w innych krajach. Ministerstwo Środowiska wystąpiło w 2017 r. do PKN z kartą propozycji przyjęcia normy ISO 14034 jako Polskiej Normy.

Jakie technologie możemy zweryfikować w ETV?

Obszary technologiczne w przypadku pilotażu ETV, w których można zweryfikować technologie środowiskowe to:

• Gospodarka wodno – ściekowa i monitoring jakości wody (np. technologie oczyszczania ścieków, uzdatniania wody, urządzania do monitoringu jakości wody, itp.).
• Materiały, odpady i zasoby (np. segregacja i sortowanie odpadów stałych, recykling,  produkty z biomasy itp.), oraz obszar.
• Technologie energetyczne (np. energia odnawialna, energia z odpadów, efektywność energetyczna itp.).

Planujemy jednak rozszerzyć te obszary, ponieważ w programie pełnometrażowym przewidzianych jest ich więcej, a wśród nich m.in. technologie rolne czy technologie oczyszczania i monitorowania zanieczyszczeń gleb.

Obecnie pracujemy nad przygotowaniem i rozważamy możliwość stworzenia Krajowego Programu ETV, w którym będzie więcej obszarów technologicznych niż w pilotażu UE.

Warto wspomnieć, że od sierpnia 2016 r. mamy już cztery jednostki weryfikujące: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Poznaniu, Instytut Ochrony Środowiska – PIB z Warszawy, Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych z Katowic i Przemysłowy Instytut Motoryzacji z Warszawy. Tym samym od 2016 r. w Polsce można weryfikować technologie środowiskowe we wszystkich obszarach technologicznych w ramach programu ETV UE.

Od tych jednostek mamy sygnały, że mają one zapytania od klientów, chcących zweryfikować swoje technologie również w innych obszarach technologicznych, niż przewidziane w pilotażu ETV UE. Powstanie Krajowego Programu ETV może to ułatwić. Pierwszym krokiem, jaki został poczyniony w tym kierunku to wcześniej wspomniany fakt, że Ministerstwo Środowiska wystąpiło w 2017 r. do PKN z wnioskiem o przyjęcie normy ISO 14034 jako Polskiej Normy i obecnie ten proces już się toczy.

Jakie są korzyści z weryfikacji ETV dla twórców czy producentów technologii?

Główna korzyść to możliwość dostępu do zagranicznych rynków. W niektórych krajach system ETV jest na tyle rozwinięty jeżeli chodzi o wskazane wcześniej obszary, że w zasadzie prawie każda nowa technologia przechodzi weryfikację.

Tak jest np. w Korei Płd. W kraju tym, gdy technologia przejdzie weryfikację i okaże się, że środowiskowa wartość dodana jest wysoka to technologia z dużo większym prawdopodobieństwem trafia do produkcji i szybciej zyskuje nabywców.

W Polsce system ten nie jest jeszcze tak bardzo zaawansowany ale w tym roku NFOŚiGW uruchomił program priorytetowy, którego celem będzie dofinansowanie weryfikacji ETV. Po przeprowadzeniu procesu weryfikacji przedsiębiorca może uzyskać zwrot 50 proc. kosztów kwalifikowalnych (łącznie do kwoty 50 tys. zł) poniesionych zarówno na weryfikację, jak i niezbędne do uzyskania Świadectwa Weryfikacji badania dodatkowe.

Warto zaznaczyć, że jesteśmy jednym z pierwszych krajów gdzie tego typu system wsparcia już funkcjonuje. Podobne rozwiązania działają też we Francji i Danii. Niezaprzeczalnie natomiast jesteśmy pierwszym krajem w historii Europy, który zweryfikował technologię w ramach ETV UE (technologia BIOMASSER^® firmy ASKET^® Roman Długi, zweryfikowana przez ITP oddział w Poznaniu) i w ten sposób stał się liderem wdrażania ETV w Europie. Pozycję lidera będziemy starali się utrzymać jak najdłużej.