Mechanizmy ochronne w przezwyciężaniu przeciążeń w życiu drzew
Coraz głębsze rozpoznanie biomechaniki drzewa wskazuje, że jest ono mistrzem autokonstrukcji.
Optymalizacja budowy polega na ciągłym utrzymywaniu równych naprężeń na całej powierzchni wszystkich elementów konstrukcyjnych. Hormonalnie kontrolowany wzrost adaptacyjny, kompensacyjny lub reperacyjny wzmacnia miejsca osłabione lub przeciążone. W miejscach tych dochodzi do charakterystycznych deformacji, stanowiących symptomy statyczne. Możemy właściwie mówić o stałej, dożywotniej autooptymalizacji mechanicznej drzewa. W statyce drzew szczególnego znaczenia nabierają rozważania o drewnie reakcyjnym i wstępnych naprężeniach wzrostowych. W obu mechanizmach ochronnych rozprężanie lub kurczenie się czynnych elementów hydrosystemu generują naprężenia.
Drewno reakcyjne
W odpowiedzi na stresy mechaniczne drzewo modyfikuje swoje drewno; powstaje zróżnicowane pod względem lokalizacji, właściwości, budowy komórek i kształtu organu drewno reakcyjne. Jest ono formowane w organach poddawanych obciążeniu, a wraz z nim wymuszonej, długotrwałej zmianie naturalnego kierunku wzrostu i zakłóconej optymalnej pozycji. Celem drewna reakcyjnego jest przywrócenie organowi lub jego części optymalnej pozycji. Najwyraźniej można je obserwować w miejscach największych przeciążeń, np. w odziomku,...