Na terenach pogórniczych powstaną dwa najgłębsze jeziora w Polsce. Ich napełnianie potrwa 20 lat

To będzie największy w centralnej Polsce kompleks wypoczynkowy

Tereny pogórnicze bełchatowskiego kompleksu energetycznego kształtowane są z myślą o utworzeniu tu największego w centralnej Polsce kompleksu wypoczynkowego po 2050 roku, kiedy – zgodnie z planami – ma nastąpić likwidacja wyrobisk górniczych. W ramach rekultywacji w miejscu obecnych wyrobisk górniczych – Pól Bełchatów i Szczerców – powstaną dwa najgłębsze jeziora w Polsce, które połączą się w końcowej fazie ich napełniania.

– Lustro wody bełchatowskiego jeziora będzie miało powierzchnię ok. 4000 hektarów, a jego maksymalna głębokość wyniesie ok. 170 m. czyli o ok. 70 metrów więcej niż głębokość jeziora Hańcza – zwrócił uwagę p.o prezesa PGE GiEK Sławomir Podkówka.

Linia brzegowa jezior, formowanie dna i skarp

Do tej pory, w ramach przygotowań wyrobisk do rekultywacji w kierunku wodnym, zakończono już formowanie drugiego, trzeciego i czwartego poziomu zwałowiska wewnętrznego Pola Bełchatów, a wykonane prace pozwoliły uformować wschodnią część docelowej linii brzegowej przyszłych jezior. Obecne, dzięki nowo wybudowanym taśmociągom, możliwe będzie ukształtowanie zboczy stałych oraz dna przyszłego zbiornika wodnego.

– Prowadzone obecnie prace na zwałowisku wewnętrznym Pola Bełchatów polegają na przemieszczaniu ogromnych ilości mas nadkładowych w celu nadania pożądanego kształtu dna i skarp docelowych zbiorników wodnych. Wypełnianie wyrobisk wodą realizowane będzie w sposób w pełni kontrolowany, a stateczność skarp będzie na bieżąco monitorowana. Zwierciadło wody w górotworze będzie podnoszone do odpowiedniego poziomu do czasu przygotowania drugiego wyrobiska – Pola Szczerców do napełniania wodą – wyjaśnił dyrektor bełchatowskiej kopalni Krzysztof Rośniak.

Napełnianie zbiorników potrwa 20 lat

Pełne napełnianie zbiorników wodą ma być realizowane po 2050 roku, kiedy w Polu Szczerców zakończone zostaną wszystkie prace górnicze, przygotowujące wyrobisko do napełniania wodą. Poziom lustra wody będzie stopniowo podnoszony zarówno w Polu Bełchatów jak i w Polu Szczerców a napełnianie wodami głębinowymi oraz powierzchniowymi potrwa około 20 lat.

To nie pierwszy zbiornik po odkrywce

Apanasionek zwraca uwagę, że bełchatowskie jezioro nie będzie pierwszym zbiornikiem utworzonym w miejscu po odkrywkowej eksploatacji górniczej. Od 2010 roku funkcjonuje Jezioro Tarnobrzeskie, stworzone na terenie byłej kopalni odkrywkowej siarki, a w Niemczech w okolicy Goerlitz, tuż przy polskiej granicy, od kilku lat korzystać można z jeziora Berzdorfer See, które powstało po zalaniu kopalni węgla brunatnego.

Również w zagłębiu konińskim korzystać można z jezior powstałych po wypełnieniu wodą byłych odkrywek węgla brunatnego: Morzysław, Gosławice, Pątnów, Kazimierz, Lubstów, Jóźwin II B, Drzewce i Tomisławice, o łącznej powierzchni przekraczającej 2650 ha.

Misja rekultywacja

Zdaniem władz spółki koncepcja stworzenia jeziora na terenie odkrywki Bełchatów wpisuje się w prowadzone działania rekultywacyjne. Podkreślają one, że kopalnia posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie we wdrażaniu innowacyjnych i efektywnych rozwiązań technicznych oraz technologicznych przyjaznych naturze, które pozwalają w znacznym stopniu ograniczyć środowiskowe skutki wydobywania węgla.

W ramach tych zadań od początku funkcjonowania kopalni prowadzona jest rekultywacja na ogromną skalę. Dotychczas kopalnia zrekultywowała już ponad 2400 ha terenów poeksploatacyjnych i przekazała Lasom Państwowym ponad 1,6 tys. ha zrekultywowanych, zalesionych gruntów. Na terenach Kopalni Bełchatów posadzono ok. 25 mln drzew.

Góra Kamieńsk, zwałowisko zewnętrzne bełchatowskiej odkrywki, jest obecnie najwyższym wzniesieniem w środkowej Polsce o wysokości maksymalnej 407 m n.p.m. Rekultywacja polegała tu na odtworzeniu gleby oraz zasadzeniu lasów, które są “domem dla wielu gatunków zwierząt, w tym także tych rzadkich”. Zimą miejsce to staje się centrum sportów narciarskich, a w cieplejszych porach roku zalesione wzgórze jest miejscem turystyki rowerowej i pieszej.

W 2019 r. zakończono formowanie drugiej góry w pobliżu Kopalni Bełchatów – bliźniaczej Góry Kamieńsk, która w przyszłości zostanie w całości zalesiona i zagospodarowana.

Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów, należy do spółki PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna z Grupy PGE.