Sejm przyjął nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Poziomy recyklingu "po staremu"

Niższa izba parlamentu poparła cztery poprawki, jakie do noweli zaproponował Senat. Jedna z nich stanowiła, że nowe przepisy wejdą w życie z dniem 31 grudnia 2020 roku. Pierwotnie część przepisów miała zacząć obowiązywać po 14 dniach od dnia ogłoszenia ustawy. Kolejna ze zmian popartych przez Sejm, pozwala na zawieszenie poboru kar od gmin, które nie wywiązały się z uzyskania odpowiedniego poziomu recyklingu odpadów.

Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.

Nowela ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach to – jak wyjaśniał wcześniej resort klimatu i środowiska – inicjatywa pilna. Ma ona pozwolić samorządom, w korzystniejszy dla siebie sposób rozliczyć się z odpadów za 2020 rok.

Zgodnie z nowelą, gminy za 2020 rok będą rozliczały się z recyklingu metodą odnoszącą się do czterech frakcji odpadów, a nie wszystkich wytworzonych, dzięki czemu będą mogły wykazać wyższy poziom ich zagospodarowania. Zgodnie z prawem gminy są zobowiązane do osiągnięcia za 2020 r. 50 proc. poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych liczonego w stosunku do wszystkich odpadów komunalnych.

Gminy za 2020 r. będą obliczały poziom recyklingu w odniesieniu do czterech frakcji odpadów (papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła), czyli tak jak do tej pory. Według ministerstwa korzystniejszy sposób rozliczania odpadów pozwoli zaoszczędzić gminom ok. 900 mln zł na karach, które musiałby zapłacić.

Zgodnie z nowym prawem, metoda liczona do wszystkich wytworzonych odpadów zacznie być stosowana do obliczeń za 2021 r.

Celem nowelizacji jest również uwolnienie ograniczonego obecnie potencjału spalarni odpadów. Chodzi m.in. o zniesienie obowiązującego limitu 30 proc. termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych.

Nowela przesuwać będzie również o rok uruchomienie tzw. modułu potwierdzeń w ramach bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) – z 1 stycznia 2021 r. na 1 stycznia 2022 r. Moduł ten służyć będzie do elektronicznego rozliczania się m.in. z recyklingu i odzysku.

Przesunięcie uruchomienia modułu potwierdzeń ma związek z prowadzonymi obecnie w resorcie pracami nad tzw. ROP, czyli ustawą dotyczącą rozszerzonej odpowiedzialności producentów. Zgodnie z nią producent ma współdzielić koszty selekcji, recyklingu i utylizacji odpadów, które powstały z jego produktów.

Kilka dni temu w wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano założenia kolejnej noweli ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Zgodnie z zapowiedziami to ma być druga, szersza nowelizacja i ma ona przede wszystkim wesprzeć samorządy w obniżeniu kosztów funkcjonowania gospodarki odpadowej.

Ma ona umożliwić m.in. ministrowi właściwemu ds. klimatu wydanie decyzji zezwalających niektórym gminom na odstępstwo od czterofrakcyjnej selektywnej zbiórki odpadów. Chodzi o zbiórkę w podziale na: papier, szkło, metale i tworzywa sztuczne oraz bioodpady.

Wprowadzenie takiego rozwiązania zapowiadał wiceminister klimatu i środowiska Jacek Ozdoba, który tłumaczył, w przypadku jeśli gmina będzie spełniała warunki techniczne będzie ona mogła prowadzić selektywną zbiórkę w oparciu o trzy frakcje, co ma ograniczyć koszt takiej zbiórki.

Projektowane przepisy mają również pozwolić na dłuższe magazynowanie odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych, paliwa alternatywnego oraz odpadów przeznaczonych bezpośrednio do produkcji takiego paliwa (tzw. kalorycznej frakcji). Po zmianie prawa będzie można to robić przez trzy lata, a nie jeden rok – jak to jest obecnie.

Nowe przepisy mają też umożliwić indywidualne rozliczanie mieszkańców w budynkach wielolokalowych z obowiązku selektywnego zbierania odpadów, co ma pozwolić uniknąć tzw. odpowiedzialności zbiorowej.