O wyzwaniach energetycznych podczas spotkania Zespołu EKOstrategii Unii Metropolii Polskich

Spotkanie było także okazją do wymiany doświadczeń pomiędzy miastami Unii Metropolii Polskich w realizacji Programu Czyste Powietrze. Omówiono bieżące problemy, jakie miasta trafiają przy jego bieżącej realizacji i wnioski, jakie z nich wynikają co do przyszłej modernizacji programów wspierających dbałość o czyste powietrze w miastach. Przedstawiciele miast UMP dyskutowali także na temat wyzwań związanych z wdrażaniem Europejskiego Zielonego Ładu i przygotowywanymi przez miasta programami z zakresu adaptacji do zmian klimatu.

– Celem spotkania Zespołu ds. EKOstrategii Unii Metropolii Polskich rozmowa na temat koniecznych zmian, które musimy wprowadzić, jeżeli chodzi o łagodzenie zmian klimatycznych i adaptację do zmian klimatu oraz o tym, jak te konieczne zmiany uczynić społecznie akceptowalnymi – mówiła na otwarciu posiedzenia Zespołu Hanna Zdanowska, prezydent Łodzi i przedstawicielka Unii Metropolii Polskich w Europejskim Komitecie Regionów. – To w dużej mierze na samorządach będzie ciążyło zadanie pogodzenia aspektu społecznego oraz środowiskowego tych koniecznych zmian.

W trakcie dyskusji przedstawiciele miast UMP podnosili, że jednostki samorządu terytorialnego mają największą rolę, jeżeli chodzi o budowanie odporności w zakresie klimatu. To bowiem głównie na samorządach będzie spoczywał obowiązek wdrożenia od 80 proc. do 90 proc. koniecznych zmian w zakresie mitygacji zmian klimatu i związanych z adaptacją do tych zmian. Przedstawiciele dwunastu największych polskich miast podkreślali także, że zmiany te muszą być wprowadzane w sposób zorganizowany i kompleksowy.

– Klimat i zmiany klimatu nie znają granic, w związku z czym pro środowiskowe działania podjęte tylko przez jeden samorząd dadzą efekt minimalny. Dlatego tak ważne jest, aby takie same działania podjęte zostały przez wszystkie sąsiadujące ze sobą samorządy. Tylko w ten sposób możemy liczyć na osiągnięcie efektu w oczekiwanej skali – podkreślała Hanna Zdanowska.

Co dalej z “kopciuchami”?

Jednym z takich realizowanych przez wszystkie samorządy pro środowiskowych działań jest akcja likwidacji tzw. kopciuchów realizowana m.in. za pomocą Programu Czyste Powietrze. Samorządowcy podzielili się zarówno osiągnięciami związanymi z jego realizacją, ale w rozmowie skupili się bardziej na barierach, które utrudniają miastom coraz bardziej jego realizację. Z jednej strony jest to niechęć części mieszkańców (przeważnie osób w podeszłym wieku), które bardzo trudno jest przekonać do aplikowania o wsparcie na wymianę pieców opalanych węglem na nowocześniejsze systemy grzewcze. Drugim problemem jest bariera finansowa, która uniemożliwia dużej części mieszkańcom miast skorzystanie ze wsparcia na wymianę źródeł ciepła.

– Z naszych analiz wynika, że program ma złe, tzn. zbyt niskie kryteria dochodowe i będziemy w związku z tym apelować do strony rządowej, aby zmienić te zapisy tak, aby jak najwięcej mieszkańców największych polskich miast mogło korzystać z tego Programu i zmienić swoje źródło ogrzewania w ten sposób, by nasze miasta były czystsze i żeby lepiej się w nich oddychało – mówiła Magdalena Młochowska, dyrektor koordynator ds. Zielonej Warszawy.

Wyzwania Nowego Zielonego Ładu

W trakcie spotkania samorządowcy z dwunastu największych polskich miast rozmawiali także o wyzwaniach, jakie przed społecznościami lokalnymi Europy stawia Nowy Zielony Ład, przede wszystkim w kontekście odchodzenia od konwencjonalnych źródeł energii w kierunku energetyki nisko- i zeroemisyjnej. W dyskusji zwrócono uwagę, że szansą na przyśpieszenie tego procesu może być tragiczna wojna w Ukrainie i będące jej efektem sankcje gospodarcze nałożone przez Unię Europejską na Rosję – agresora w tym konflikcie, a które polegają m.in. na zakazie importu z Rosji kopalnych surowców energetycznych.

– Te solidarne działania całej Europy, w tym także Polski, mogą być szansą ,aby zintensyfikować prace nad alternatywnymi źródłami energii – mówiła Hanna Zdanowska. -To z jednej strony pozwoli nam zdobyć niezależność energetyczną, a z drugiej strony (a może przede wszystkim) zapewni ograniczenie emisji przede wszystkim gazów cieplarnianych przyczyniając się do zapewnienia bezpieczeństwa wszystkim mieszkańcom naszego globu, zgodnie z kierunkiem wytyczonym przez Europejski Zielony Ład – wskazywała prezydent Łodzi.

Co jest najbardziej istotne w budowaniu bardziej odpornej Europy z klimatycznego punktu widzenia?

 Jaka jest rola JST w budowaniu odporności?