Planowane opłaty produktowe i wysokość kaucji. Znamy stawki

Projekt rozporządzenia w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi.

Planowane opłaty produktowe (za 1 kg)

• butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do trzech litrów, włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych 1 zł
• opakowania z tworzyw sztucznych 2,70 zł
• opakowania z aluminium 1,40 zł
• opakowania z metali żelaznych 0,80 zł
• opakowania z papieru i tektury 0,70 zł
• opakowania ze szkła 0,30 zł
• opakowania z drewna 0,30 zł
• opakowania wielomateriałowe 1,70 zł
• pozostałe opakowania 1,00 zł
• butelki z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku o pojemności do 3l, w tym ich zakrętki i wieczka wykonane z tworzyw sztucznych z wyłączeniem: szklanych lub metalowych butelek na napoje, których zakrętki i wieczka wykonane są z tworzyw sztucznych 12,50 zł
• puszki metalowe o pojemności do 1l 12,50 zł
• butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5l 12,50 zł

Nowe obowiązki

W uzasadnieniu możemy m.in. przeczytać o tym, że przedsiębiorcy wprowadzający napoje w określonych butelkach będą zobowiązani do uzyskania określonych poziomów selektywnego zbierania odpadów opakowaniowych/opakowań w ramach systemu kaucyjnego. Przy nieosiągnięciu tych poziomów lub nieprzystąpieniu do systemu kaucyjnego uiszczą opłatę produktową. Ma ona stanowić zachętę do poddawania odpadów opakowaniowych recyklingowi i ich selektywnego zbierania.

Nowe obowiązki, których niewykonanie wiążę się z koniecznością uiszczenia opłaty produktowej to m.in.

• uwzględnienie w opakowaniach (aktualnie w butelkach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do trzech litrów) materiału pochodzącego z recyklingu
• osiągnięcie określonego poziomu zbierania butelek na napoje z tworzywa sztucznego.

Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Projekt rozporządzenia nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039, z późn. zm.) i nie podlega notyfikacji Komisji Europejskiej. Nie wymaga także zasięgnięcia opinii, dokonania konsultacji oraz dokonania uzgodnienia z właściwymi organami i instytucjami Unii Europejskiej, w tym Europejskim Bankiem Centralnym.

Kogo dotyczą przepisy

W ocenie skutków regulacji napisano, że przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym zobowiązani zostaną do umieszczania na nich oznakowania określającego wysokość kaucji. Natomiast przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlową lub inny punkt objęty systemem kaucyjnym, będą pobierać kaucję, zwracać ją oraz odbierać puste opakowania, i odpady opakowaniowe.

Przepisy dotyczące wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym są powszechne w krajach członkowskich UE. W Chorwacji kaucja jest równa 0,07 EUR za opakowanie. W Finlandii wysokość kaucji uzależniona jest od rodzaju opakowania – dla szkła 0,1 EUR, metalu 0,15 EUR, tworzywa sztucznego 0,10-0,40 EUR (w zależności od pojemności butelki). W Niemczech wysokość kaucji jest jednakowa dla wszystkich rodzajów opakowań – 0,25 EUR.

Wśród podmiotów, na które mogą oddziaływać przepisy, wymieniono przedsiębiorców wprowadzających produkty w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym i/lub wprowadzających opakowania – to 75 200 podmiotów. Do tego niemal 8,5 mln gospodarstw domowych oraz ponad 250 000 jednostek handlowych.

Wysokość kaucji dla opakowań

Wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym ma być taka sama i wynosić 50 groszy za 1 szt. Projekt rozporządzenia w sprawie wysokości kaucji dla poszczególnych rodzajów opakowań objętych systemem kaucyjnym stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 40m ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. W uzasadnieniu czytamy, że „projekt zapewni jednolite wysokości kaucji w odniesieniu do poszczególnych rodzajów opakowań dla wszystkich uczestników systemu kaucyjnego na terytorium całego kraju. Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw”.

Zdaniem ekspertów stawki w wysokości 50 groszy mogą zostać zmienione na krótko przed wejściem w życie przepisów. Szalejąca inflacja i niepewność ekonomiczna nie pozwala bowiem obecnie określić kwoty na 100 proc. Planuje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r.