Biomanipulacja w zbiornikach wodnych jako metoda rekultywacji
Termin „biomanipulacja” wraz ze sprecyzowaniem teorii opisującej możliwości sterowania zależnościami troficznymi w ekosystemie został wprowadzony do nauki przez Shapiro i jego współpracowników1. Pierwsze udane eksperymenty, mające na celu poprawę jakości wody w zbiornikach zaporowych służących do zaopatrzenia wodociągowego, podejmowane były już na początku lat 70.2. Liczne doświadczenia, prowadzone zarówno w laboratoriach, jak i w całych zbiornikach wodnych okazały się bardzo twórcze dla rozwoju ekologii ekosystemów wodnych.
Sprecyzowana przez Carpentera i jego współpracowników3 teoria kaskadowych oddziaływań troficznych wyjaśniała w prosty i przekonujący sposób mechanizm odpowiedzialny za biomanipulację: niewielka presja człowieka, wpływająca na zwiększenie populacji ryb drapieżnych, przenosząca się z rosnącą siłą w dół piramidy troficznej, powodująca narastanie oddziaływania w kolejnych ogniwach łańcucha troficznego aż do drastycznego ograniczenia liczebności fitoplanktonu przez zooplankton i poprawy jakości wody. Teoria ta dała asumpt do podejmowania na przełomie lat 80. i 90. zabiegów biomanipulacyjnych w licznych zbiornikach wodnych. Także w Polsce w tym okresie zainicjowano pierwsze eksperymenty biomanipulacyjne. W 1989 r. jezioro Wirbel na Mazurach zarybiono narybkiem szczupaka, a po trzech latach usunięto ryby prz...
