Transestryfikacja to obecnie najpopularniejsza metoda otrzymywania estrów kwasów tłuszczowych. Proces transestryfikacji jest znany od 1864 r., kiedy to Rochleder opisał otrzymywanie gliceryny w wyniku reakcji etanolu z olejem roślinnym1.

Olej roślinny to triglicerydy. Cząsteczka triglicerydu zbudowana jest z trzech reszt kwasowych kwasów tłuszczowych oraz jednej cząsteczki glicerolu. W reakcji transestryfikacji trigliceryd reaguje z alkoholem w obecności katalizatora, w wyniku czego powstają trzy cząsteczki estrów kwasów tłuszczowych (najczęściej są to estry metylowe/etylowe kwasów tłuszczowych) oraz jedna cząsteczka gliceryny.
Reakcja ta przedstawia się w następujący sposób:



Na przebieg i efektywność transestryfikacji mają wpływ następujące parametry: stosunek molowy alkoholu do oleju roślinnego, ilość i rodzaj katalizatora, temperatura reakcji, obecność wolnych kwasów tłuszczowych (WKT) oraz woda. W procesie tym stosuje się katalizatory zasadowe bądź kwasowe lub enzymy.
• transestryfikacja zasadowa
Transestryfikacja z użyciem katalizatora zasadowego to obecnie podstawowa metoda otrzymywania estrów. Mechanizm reakcji to proces trójstopniowy. Reakcje te zapisujemy:
Trigliceryd (TG) + R’OH ↔ Digliceryd (DG) +R’COOR1
Digliceryd (DG) + R’OH ↔ Monoglicery...