Przedawnienie należności
 
Jaki jest okres przedawnienia należności z tytułu dostarczania wody: trzy lata jako należności okresowe czy dwa lata jako termin wynikający z przepisów kodeksu cywilnego dotyczący sprzedaży?
Zgodnie z ogólnym terminem przedawnienia roszczeń, wynikającym z treści art. 118 kodeksu cywilnego, świadczenia okresowe ulegają przedawnieniu po upływie trzech lat od momentu wymagalności świadczenia. Kolejnym tematem często poruszanym w praktyce jest kwestia przedawnień roszczeń wynikających ze wzajemnych rozliczeń pomiędzy odbiorcą usług a przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym.
Istotą przedawnienia jest to, iż po upływie ustawowo określonego terminu, ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się tego zarzutu przed upływem terminu jest nieważne. Ponadto zaznaczyć należy również, iż przepisy dotyczące terminów przedawnienia są przepisami bezwzględnie obowiązującymi, które nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną. W związku z tym tak ważna jest w praktyce kontrola ich biegu.
 
Opracował: Paweł Sikorski: Przedawnienie należności. „Zeszyty IGWP” 10/2010
 
Uchwalanie taryf, a wybory samorządowe
 
Czy w świetle tegorocznych wyborów samorządowych, uchwalenia nowej taryfy na dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków dokonuje nowa czy stara rada gminy? Jesteśmy zakładem budżetowym, w którym taryfa obowiązuje od pierwszego stycznia każdego roku. Termin złożenia taryfy na 2011 r. w celu weryfikacji przez burmistrza przypada na 22 października. Czy podjęcie uchwały w sprawie nowej taryfy może przekroczyć zakreślony w ustawie okres 45 dni?
Żaden przepis prawa, a w szczególności „ustawa zaopatrzeniowa”, nie wiążą skutków prawnych ze zmianą kadencji rady w trakcie ustalania taryf. Zatem okoliczność, iż zmienia się rada miejska dla procedury ustalania taryf nie ma żadnego znaczenia. Nie może to być również przyczyną wydłużenia 45-dniowego czasu na podjęcie stosownej uchwały. Rada miejska powinna mieć świadomość upływających terminów niezależnie od tego, czy kończy kadencję, czy jest w jej trakcie. W przypadku, gdy uchwała nie zostanie podjęta, taryfy wejdą w życie zgodnie z wnioskiem w trybie art. 24 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
 
Opracował: dr hab. Bartosz Rakoczy: Uchwalanie taryf a wybory samorządowe. „Zeszyty IGWP” 10/2010
 
Założenia IGWP dotyczące regulacji w zakresie wód opadowych i roztopowych
 
Bez względu na umiejscowienie problematyki wód opadowych i roztopowych czy to w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminie, czy też w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, dla prawidłowego funkcjonowania rozwiązań w tym zakresie konieczne jest przyjęcie kilku podstawowych założeń.
Konieczne będzie rozszerzenie zakresu przedsiębiorstw (o zarządców dróg i inne osoby fizyczne i prawne oraz jednostki nieposiadające osobowości prawnej, poza przedsiębiorstwami wod-kan) prowadzących usługi w zakresie odprowadzania wód opadowych i roztopowych. Zgodnie z działem IV rozdziałem I §106-108 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, kanalizacja deszczowa stanowi wyposażenie techniczne dróg, jest jednym z urządzeń odwadniających oraz odprowadzających wodę. Ponadto, zgodnie z postanowieniami Rozporządzeń Rady Ministrów z 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych i w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych, kanalizację deszczową klasyfikuje się jako urządzenia odwadniające drogi i wiąże się z odpowiednim rodzajem dróg. Konieczne jest zatem umożliwienie właścicielom/zarządcom różnych rodzajów dróg pobierania opłat za udostępnienie kanalizacji deszczowej będącej w ich posiadaniu innym użytkownikom. Przekazanie sieci deszczowej umieszczonej w drogach przedsiębiorstwom wod-kan wiąże się ze wzrostem kosztów za taką usługę dla gmin, zarządców czy też właścicieli dróg.
Konieczne jest doprecyzowanie definicji usługi odprowadzania ścieków opadowych i roztopowych, czyli przyjęcie zasady, że każda woda wpływająca do urządzeń kanalizacyjnych eksploatowanych przez przedsiębiorstwo staje się ściekiem w wyniku wymieszania się ze ściekami płynącymi w tych urządzeniach/sieciach. W takim przypadku wprowadzający takie wody do urządzenia przedsiębiorstwa wydzielonej kanalizacji deszczowej czy kanalizacji ogólnospławnej korzysta z tego urządzenia, czyli z usługi. Stopień zanieczyszczenia takich wód i ścieków powinien natomiast stanowić podstawę zróżnicowania opłat za usługę oczyszczania.
Konieczne jest też przyjęcie zasady jednakowego traktowania dostawców wód i ścieków opadowych i roztopowych wpływających do kanalizacji deszczowej oraz ogólnospławnej i zobowiązać ich do ponoszenia faktycznych opłat za usługę, niezależnie od rodzaju urządzenia, z którego korzystają. Chodzi o ograniczenie subsydiowania skrośnego i równe traktowanie wszystkich dostawców ścieków kanalizacyjnych oraz tych, które pochodzą z wód opadowych i roztopowych.
Wydaje się również konieczne wprowadzenie jednostki m² jako jednego miernika ilości ścieków w odniesieniu do wód opadowych i roztopowych, jednakowego dla różnych urządzeń (kanalizacja ogólnospławna/deszczowa).
Sposób ustalania ilości opadu powinien być określony w ustawie. Z punktu widzenia kosztów świadczenia usługi odprowadzania ścieków nie ma znaczenia, czy wody opadowe i roztopowe, wpływają do kanalizacji z chodnika, dachu, ulicy czy placu. Istotny jest natomiast sposób mierzenia tej powierzchni.
Należy umożliwić różnicowanie opłat w zależności od stopnia zanieczyszczeń wód i ścieków opadowych i roztopowych, który związany jest z powierzchnią wynikającą z lokalizacji, rodzaju działalności odbiorcy usług i stopnia przepuszczalności powierzchni utwardzonej. Szczegółowe zasady należy umieścić w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy.
Nowa ustawa powinna poszczególne odcinki infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej określać w taki sposób, aby dokładnie wskazać, gdzie dany odcinek się rozpoczyna, a gdzie kończy. Należy także precyzyjnie określić granice prawa własności oraz odpowiedzialności za stan urządzeń, a także kosztów wymiany i napraw.
 
Opracowała: Maria Bakalarczyk: Założenia IGWP dotyczące regulacji w zakresie wód opadowych i roztopowych. „Zeszyty IGWP” 10/2010
 
Opracowanie: Jolanta Kuligowska-Roszak,Izba Gospodarcza „Wodociągi Polskie”, Bydgoszcz