Jan Siuta

Zmniejszenie lub zniweczenie ekologicznych, produkcyjnych, względnie sanitarno-zdrowotnych i estetycznych walorów jednego lub wielu elementów (w tym naturalnych właściwości) środowiska nazywa się degradacją jego walorów.


Różne sposoby użytkowania ziemi stanowią o charakterze i skali przekształceń jej naturalnych właściwości. Każda techniczna ingerencja powoduje zamierzone i niezamierzone, pozytywne i negatywne zmiany w środowisku. Zamierzone działania skutkują zwykle w przewidzianym krótkim okresie. Skutki niezamierzone, przeważnie nie przewidywane, ujawniają się dopiero po upływie dłuższego czasu - są długotrwałe, zwłaszcza, gdy stanowią sumę różnorodnych działań w długim okresie.
Degradacja powierzchni ziemi jest nieodłączna gospodarczej i bytowej działalności człowieka, począwszy od starożytnych cywilizacji. Najbardziej postrzegane są skutki przemysłowej degradacji środowiska. Jej obszary pokrywają się z terenami bezpośredniego zniekształcenia biogeochemizmu naturalnego przez miejskie aglomeracje i kombinaty przemysłowe. Głównymi formami przemysłowej degradacji są zniekształcenia: struktury ekologicznej, chemizmu gleb i roślin, budowy geologicznej i rzeźby terenu, warunków gruntowo-wodnych oraz wilgotnościowych, termicznych i solarnych właściwości atmosfery (klimatu lokalnego).
Procesy, formy i struktury przestrzenne degradacji powierzchni ziemi w Polsce omówiono i kartograficznie przedstawiono w wielu publikacjach1,...