Rezultatem wprowadzania nowych, zaawansowanych technologii do oczyszczania ścieków jest powstawanie znacznych ilości osadów nadmiernych, które niejednokrotnie sprawiają kłopot eksploatatorom oczyszczalni. Obecnie wyzwaniem staje się prowadzenie gospodarki osadowej, tak by maksymalnie zmniejszyć ich ilość i jednocześnie uzyskać dobry jakościowo produkt.


Osady stanowią wielofazowe, polidyspersyjne układy, w których ciecz osadowa stanowi fazę rozpraszającą, a cząstki ciał stałych i pęcherzyki gazów – fazę rozproszoną. Proporcje między tymi fazami decydują o uwodnieniu osadów. Jest to parametr określający zawartość wody w osadach. Nie wskazuje on jednak, ile wody można z nich usunąć. Dopiero znajomość zawartości poszczególnych rodzajów wody w osadach pozwala oszacować granicę, do której można je odwodnić. Granica ta zależy od zdolności do zatrzymywania wody związanej biologicznie, chemicznie lub fizycznie. Wodę zawartą w osadach ściekowych można podzielić na wolną i związaną, choć w literaturze spotyka się także inny podział1: na wodę wolną – niezwiązaną z cząsteczkami osadów, wodę koloidalną – wiązaną siłami napięcia powierzchniowego, wodę kapilarną (adhezyjną) – wiązaną siłami adhezji i kohezji oraz wodę biologicznie związaną.
Mechaniczne odwadnianie osadów pozwala usunąć jedynie wodę wolną. Usunięcie pozostałych jej rodzajów może odbyć się tylko poprzez stosowanie metod dezintegracyjnych, powodujących zniszczen...