LIFE dla klimatu i środowiska

By kraje europejskie mogły zrealizować cele w zakresie ochrony środowiska, określone m.in. w strategii „Europa 2020”, będą musiały wydać rocznie ok. 5,7% swojego PKB.
W związku z tym konieczne jest uruchomienie nowego programu finansującego działania na rzecz ochrony środowiska i klimatu, który zastąpi obecny – UE – LIFE +. Na nowy, prostszy i ukierunkowany na konkretne cele program LIFE na lata 2014-2020 Komisja Europejska planuje wygospodarować środki w wysokości 3,2 mld euro. – Komisja proponuje potrojenie funduszy przeznaczonych na klimat w ramach nowego programu. Pozwoli to na zwiększenie wsparcia dla regionalnych strategii w zakresie gospodarki niskoemisyjnej i odporności na zmianę klimatu oraz projektów w dziedzinie klimatu realizowanych na niewielką skalę przez małe i średnie przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe i władze lokalne – powiedziała Connie Hedegaard, komisarz UE ds. działań w dziedzinie klimatu. Nowy program będzie podzielony na dwa podprogramy – na rzecz ochrony środowiska i na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu. Priorytety finansowania będą weryfikowane mniej więcej co dwa lata. Nowe „projekty zintegrowane” skupią się na realizacji planów i programów na większą skalę terytorialną (np. regionalną). Z ich pomocą będzie można pozyskać inne fundusze unijne, krajowe i prywatne, ukierunkowane na cele dotyczące środowiska i klimatu. Ponadto w ramach nowego programu dotacje na działania będą nadal wspierać projekty mające na celu rozpowszechnianie najlepszych praktyk, a także projekty demonstracyjne i pilotażowe. Z kolei dotacje operacyjne będą pomagać organizacjom ekologicznym (organizacjom pozarządowym) w pokryciu kosztów eksploatacyjnych. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2014 r.
 
Działania na rzecz ekoinnowacji
Komisja Europejska uruchomiła nowy plan działania na rzecz ekoinnowacji (ang. Eco-innovation Action Plan – EcoAP).
Przyczyni się on do rozwoju innowacji zmniejszających presję wywieraną na środowisko oraz ułatwi wprowadzenie ich na rynek. Ponadto będzie on sprzyjał tworzeniu zielonych miejsc pracy oraz doprowadzi do wzmocnienia gospodarczej konkurencyjności Europy. EcoAP to jedno ze zobowiązań w ramach inicjatywy przewodniej UE w zakresie innowacji, oparte na Planie działań w dziedzinie technologii środowiskowych (ang. Environmental Technologies Action Plan – ETAP) z 2004 r. W celu stworzenia silniejszego i stabilniejszego popytu rynkowego w zakresie ekoinnowacji plan zawiera środki, które będą realizowane w obszarach zachęt regulacyjnych, zamówień publicznych i prywatnych oraz standardów. Ponadto, jednym z przewodnich elementów EcoAP jest wsparcie małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w zakresie ekoinnowacji. Kluczowe aspekty nowego planu działania to m.in. wykorzystanie polityki oraz przepisów w dziedzinie środowiska w celu promowania ekoinnowacji, opracowanie nowych standardów w celu pobudzania ekoinnowacji, propagowanie współpracy międzynarodowej, a także promowanie innowacji środowiskowych przez europejskie partnerstwa innowacyjne. – Wyzwaniem w zakresie innowacji w obecnym stuleciu będzie wydłużenie okresu wykorzystania zasobów – osiąganie więcej mniejszym kosztem – oraz zmniejszenie oddziaływania naszej działalności na środowisko – powiedział komisarz UE ds. środowiska Janez Potočnik. – Europa musi jako pierwsza sprostać temu wyzwaniu, jeżeli chcemy być konkurencyjni w świecie, w którym zasoby są coraz bardziej ograniczone – dodał. 
 
Klimat na szczycie
Trwające ponad dwa tygodnie (28 listopada – 11 grudnia 2011 r.) negocjacje klimatyczne COP17 w Durbanie zakończyły się podpisaniem porozumienia wyznaczającego mapę drogową dla ograniczenia emisji po 2020 r.
Przyjęty plan działania doprowadzi, najpóźniej do 2015 r., do stworzenia nowego prawnie wiążącego porozumienia, które obejmie wszystkie kraje Konwencji klimatycznej i 100% emisji gazów cieplarnianych w tej grupie. Dotychczas obowiązujący protokół z Kioto nakładał obowiązki redukcyjne tylko na grupę krajów rozwiniętych. Podczas szczytu zapadła również decyzja, że Unia Europejska zaakceptuje też drugi okres protokołu z Kioto – po 2012 r. Strony konwencji przyjęły również decyzje dotyczące zarządzania emisjami w leśnictwie i użytkowaniu gruntów (pochłanianie CO2 i emisja, tzw. LULUCF). Stwarza to dodatkowe możliwości włączenia polskiego leśnictwa w handel emisjami, co może polepszyć krajowy bilans CO2. Efektem COP17 jest także ustanowienie ram instytucjonalnych i struktury zielonego funduszu klimatycznego (ang. Green Climate Fund). W przyszłości ma być on zasilony kwotą 100 mld dol., z której będą finansowane projekty dotyczące redukcji emisji i adaptacji do zmian klimatu. Na uruchomienie funduszu Niemcy i Dania zgodziły się przekazać ponad 50 mln euro. – Unia chciała bardziej ambitnego wyniku szczytu niż inni. I osiągnęliśmy więcej. Nie zadeklarowalibyśmy przyjęcia drugiego okresu obowiązywania protokołu z Kioto, gdyby w zamian nie było zobowiązania wszystkich do przyszłego powszechnego porozumienia, do czego dążyła duża grupa państw. Obecny protokół z Kioto dzieli świat na dwie kategorie – teraz będzie system, który odzwierciedla rzeczywistość świata pełnego wzajemnych zależności. Dlatego potrzeba zobowiązań wiążących prawnie sprawiedliwie wszystkich. Dzięki tej decyzji wszyscy będą walczyć ze zmianami klimatu – Unia Europejska osiągnęła swój główny cel w Durbanie – powiedziała, podsumowując szczyt,Connie Hedegaard, komisarz UE ds. działań w dziedzinie klimatu.
 
Na podstawie www.ec.europa.eu, www.endseurope.com, www.europeanvoice.com oraz
www.unfccc.int przygotował Łukasz Bandosz