Start Eko Doliny
W Łężycach k. Gdyni międzygminna spółka „Eko Dolina” uruchomiła zakład zagospodarowania odpadów, którego jest inwestorem. Uroczysta inauguracja działalności odbyła się 19 kwietnia br., a uświetnili ją przedstawiciele władz lokalnych, Ministerstw: Gospodarki i Pracy, Środowiska oraz Finansów, a także Komisji Europejskiej. Zakład obejmuje zasięgiem swojego działania miasta: Gdynia, Sopot, Rumia, Reda i Wejherowo oraz gminy Kosakowo i Wejherowo – obszar zamieszkały przez ponad 400 tys. osób. Przedsięwzięcie zostało dofinansowane z funduszu ISPA w kwocie blisko 60 mln zł, co stanowi aż 72% kosztów kwalifikowanych. Budowę zakładu wsparły również Narodowy (12 mln zł) oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku (11 mln zł). Miasta i gminy oraz Komunalny Związek Gmin „Dolina Redy i Chylonki” zaangażowały w tę inwestycję ponad 18 mln zł.
Uruchomiony przez Eko Dolinę zakład jest nowoczesny i spełnia wymogi Unii Europejskiej. Obecnie zakończono pierwszy etap inwestycji. Powstały tu kwatery wspomagające do selektywnego deponowania odpadów jednorodnych (170 tys. m3), segment przyjmowania odpadów od dostawców indywidualnych (500-1000 Mg/rok), sortownia surowców wtórnych (25-50 tys. Mg/rok) oraz segmenty do demontażu odpadów wielkogabarytowych (urządzeń chłodniczych – 8 tys. szt./rok i sprzętu RTV i AGD – 100-200 Mg/rok). Poza tym zakład wyposażony jest m.in. w instalację odzysku biogazu i elektrownię o mocy 2 MW, podczyszczalnię ścieków i odcieków (100 m3/dobę) oraz w segment przerobu gruzu budowlanego (25-50 tys. Mg/rok). Znajdują się tu również wiaty na sprzęt eksploatacyjny, magazyn paliw i smarów, warsztat, magazynek środków dezynfekujących itp.
Generalnym wykonawcą, który realizował główne roboty budowlane, była Hydrobudowa 9 Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlane z Poznania. Funkcję Inżyniera Kontraktu pełniła niemiecka firma CES. Linie technologiczne sortowania i demontażu projektowała i wykonywała spółka Sutco Polska, zaś dostawy maszyn i urządzeń były realizowane przez włoską firmę Com.Int oraz PHU Kunda Export – Import z Ełku.
Spółka już podjęła prace przygotowawcze do drugiego etapu przedsięwzięcia, który obejmie budowę kompostowni komorowej (na odpady organiczne pochodzące od mieszkańców) i instalacji do produkcji paliwa alternatywnego.

Na cześć Matki Ziemi
Tegorocznemu Dniowi Ziemi – główne obchody odbyły się 24 kwietnia na Polach Mokotowskich – towarzyszyło wiele imprez, które wpisują się w szeroko rozumianą ideę ochrony środowiska. Zorganizowano szereg konferencji (np. „Edukacja na terenach chronionych”), wystaw („Rzeźba w naturze”) i konkursów (VI Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Parki Narodowe” oraz „Pomnik Przyrody”), które miały przygotować różnych odbiorców do obchodów Dnia Ziemi. 20 kwietnia br. odbył się finał konkursu „Człowiek Roku 2004”. Autorytetem w dziedzinie ochrony środowiska została wybrana Mira Stanisławska-Meysztowicz.
Obchody Dnia Ziemi zorganizowane zostały przez Fundację Ośrodka Edukacji Ekologicznej z Warszawy we współpracy z Ministerstwem Środowiska i innymi organami administracji państwowej oraz organizacjami pozarządowymi. Swoje stoiska zaprezentowały zarówno instytucje państwowe, parki narodowe, jak i instytuty naukowe, wyższe uczelnie, organizacje pozarządowe i muzea. Obecność tak wielu organizacji działających na rzecz ochrony środowiska dała niepowtarzalną możliwość uzyskania różnorodnych informacji oraz odpowiedzi na wszelkie pytania dotyczące ekologii i ochrony środowiska. Oprócz prezentacji materiałów edukacyjnych odbyły się liczne warsztaty, gry, zabawy i konkursy przeznaczone dla dzieci i młodzieży. Można też było skosztować specjałów pochodzących z gospodarstw rolnictwa ekologicznego oraz podziwiać rękodzieła sztuki ludowej. W ramach Dnia Ziemi na Polach Mokotowskich odbyły się plenerowe pokazy zwycięskich filmów krótkometrażowych, wyłonionych w drodze II konkursu filmów ekologicznych „Ziemia przede wszystkim”.
W obchodach Dnia Ziemi wzięło udział ok. 68 tys. osób. W ich ramach zebrano 7 ton szkła, 16 ton makulatury oraz 3,5 tony baterii. W zamian rozdano 10 tys. sadzonek drzew i 12 tys. krzewów różanych.

Komunalni pod lupą
Najwyższa Izba Kontroli ogłosiła wnioski z przeprowadzonych inspekcji w jednoosobowych spółkach komunalnych (jsk) i gminach. Ich celem było dokonanie oceny prawidłowości gospodarowania majątkiem komunalnym przekazanym jsk, działalności organów gmin w zakresie opracowania i zatwierdzania taryf cenowych oraz udzielania pomocy spółkom w formie dotacji i stosowania ulg, umorzeń, odroczeń i zwolnień podatkowych, a także jej wpływu na sytuację finansową gmin i kontrolowanych spółek.
Zebrany materiał analizowano pod kątem występowania mechanizmów korupcjogennych. Badaniami objęto lata 2002-2003. Od maja do września ub.r. kontrole przeprowadzono w 31 urzędach gmin (miast) i 33 jsk.
W wizytowanych gminach stwierdzono, że ich organy wykonawcze nie wykonywały w pełni ustawowych obowiązków, związanych z działalnością jsk (16 gmin) oraz w niedostatecznym stopniu nadzorowały ich działalność (20 gmin). Wnioski pokontrolne wskazują również na niezadowalającą znajomość przepisów, która skutkowała nieprawidłowym przekazywaniem spółkom mienia komunalnego. W 10 gminach stwierdzono błędy przy ustalaniu cen i opłat za usługi komunalne, niemal wyłącznie w zakresie opłat za dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków. W 2002 r. pomocy publicznej swoim spółkom udzieliło 27 gmin (w wysokości 131 785 tys. zł), a w 2003 r. 20 gmin (129 674 tys. zł). W tym zakresie nieprawidłowości miały charakter incydentalny.
Do kierowników jednostek objętych kontrolą skierowano wnioski zmierzające do usunięcia błędów, a w szczególności do pełnego wykorzystywania instrumentów nadzorczych nad spółkami wykonującymi zadania komunalne, zobowiązujące do opracowywania i uchwalania regulaminów i planów związanych z usługami komunalnymi oraz do windykacji należności publicznoprawnych od jsk.

Pies to też obowiązek
Większość samorządów boryka się z problemem zanieczyszczonych psimi odchodami chodników i trawników. W związku z tym w połowie kwietnia br. w Koszalinie ruszyła akcja profilaktyczna wśród mieszkańców miasta. Władze miasta postanowiły wydać na nią ponad 20 tys. zł. Za 2,5 tys. zł miasto kupiło 10 tys. tekturowych łopatek (jeżeli będzie taka potrzeba, zamówi ich więcej), które są bezpłatnie rozdawane właścicielom psów. Ich kolportażem zajmuje się Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej. Łopatki zostały wysłane także do administracji lokali mieszkalnych, by także one zajęły się ich rozprowadzaniem. Organizatorzy zamówili również plakaty nagłaśniające akcję, które pojawiły się na ulicach Koszalina, a w lokalnej telewizji jest emitowany film propagujący sprzątanie po swoim psie. Poza tym wydano specjalne książeczki edukacyjne dla dzieci, informujące, że pies to nie tylko przyjemność, ale również obowiązek. Środki na tę akcję pochodzą z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Władze miasta mają nadzieję, że dzięki temu zwiększy się świadomość mieszkańców Koszalina, a na ulicach miasta będzie znacznie czyściej.

Sejm przyjął
Sejm znowelizował ustawę Prawo ochrony środowiska. Nowelizacja przewiduje m.in. rezygnację z obowiązku uzyskiwania przez przedsiębiorców pozwoleń na emitowanie hałasu i pól elektromagnetycznych. Ponadto zmienia zasady pobierania od przedsiębiorców opłat za korzystanie ze środowiska (teraz będą one uiszczane co pół roku, a nie jak dotąd – co kwartał) oraz wprowadza strefy przemysłowe. Będą one tworzone na podstawie rozporządzenia wojewody, w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem sanitarnym. W granicach strefy dozwolone będzie przekraczanie standardów jakości środowiska, jeżeli nie będzie to zagrażało życiu lub zdrowiu ludzi oraz nie naruszy norm bezpieczeństwa i higieny pracy. Ponadto zmieniają się zasady funkcjonowania wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej: mniejsza będzie liczba członków ich rad nadzorczych (siedem zamiast dziesięciu osób), a ponadto w ich skład będzie wchodził przedstawiciel organizacji ekologicznej, która cieszy się największym poparciem na swoim terenie. Za uchwaleniem nowelizacji głosowało 307 posłów, 97 było przeciw, 6 wstrzymało się od głosu. Nowela trafiła teraz pod obrady Senatu.

Jak się promować?
Na wniosek miast stowarzyszonych w Związku Miast Polskich powstała Samorządowa Akademia Promocji (SAP). Jest to projekt szkoleniowo-edukacyjny, którego intencją jest przekazanie pracownikom samorządowym wiedzy i umiejętności (w formie wykładów, warsztatów i konsultacji w gminach) w trzech modułach: promocji gospodarczej, oferty inwestycyjnej i jej obsługi oraz turystyki w programach UE.

Bank na medal
Bank Ochrony Środowiska został uhonorowany Medalem Europejskim za grupę preferencyjnych kredytów na przedsięwzięcia z zakresu termomodernizacji. Usługa ta skierowana jest do właścicieli i zarządców budynków. Odznaczenie jest rekomendacją Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oraz Business Centre Club, wystawianą wyrobom oraz usługom, które swoim standardem nie odbiegają od poziomu europejskiego. Grupa kredytów oferowanych przez Bank na zadania z zakresu termomodernizacji, dotyczącej budynków, sieci ciepłowniczych i źródeł ciepła, pozwala ograniczyć emisję szkodliwych zanieczyszczeń do powietrza, przynosząc jednocześnie inwestorom wymierne efekty finansowe.

Personalia
Premier Marek Belka 19 kwietnia br. odwołał Krzysztofa Zarębę ze stanowiska Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Od 20 kwietnia piastuje je Wojciech Stawiany, dotychczas zatrudniony w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Jest on specjalistą w zakresie monitoringu środowiska oraz ekspertem w dziedzinie ocen oddziaływania na środowisko i finansowania inwestycji w ochronie środowiska.
* * *
Prezydent Aleksander Kwaśniewski 25 kwietnia br. odwołał Jerzego Swatonia z funkcji ministra środowiska, którą pełnił w rządzie Marka Belki od maja ubiegłego roku. Teraz to premier formalnie przejmie kierowanie resortem. Obowiązki ministra będzie natomiast wykonywał Tomasz Podgajniak, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska.

Ekoolimpiada
Do finału VI Powiatowej Olimpiady Ekologicznej, zorganizowanej przez Wydział Ochrony Środowiska, Rolnictwa i Leśnictwa Starostwa Powiatowego w Kole, która odbyła się 22 kwietnia br., zakwalifikowało się łącznie 82 uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. Impreza finansowana była ze środków Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz, częściowo, z darowizn sponsorów. Podczas Olimpiady odbyła się „Prezentacja osiągnięć Regionu Wschodniej Wielkopolski w dziedzinie ekologii”, współorganizowana przez: Polskie Towarzystwo Melioracyjne Oddział w Koninie i Starostwo Powiatowe w Kole.

Komu tytuł?
Po raz piąty rusza Plebiscyt na Dyrektora Roku Zakładu Oczyszczania Miasta. Jego celem jest wyłonienie menedżerów szczególnie zasłużonych dla sektora gospodarki komunalnej, wyróżniających się w swojej pracy i wdrażających zasady nowoczesnej gospodarki odpadami. Karty zgłoszeniowe, dołączone do bieżącego numeru „Przeglądu Komunalnego”, można nadsyłać do 10 czerwca br. do Biura Zarządu KFDZOM.

Nowe władze Izby
Rada Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” powołała 20 kwietnia br. Prezydium, w skład którego wchodzą: Stanisław Drzewiecki (prezes), Ryszard Langer i Ryszard Szambelańczyk (wiceprezesi) oraz Wojciech Jassak i Jan Kubień (członkowie Prezydium). Wywiad z prezesem Drzewieckim zamieszczamy w bieżącym wydaniu „Przeglądu Komunalnego”.

Informator przygotowała Katarzyna Terek