Jak zwiększyć udział energii z OZE w budynkach użyteczności publicznej

Obowiązek dotyczyć ma nowych budynków oraz tych poddawanych generalnemu remontowi. Obok poprawy efektywności energetycznej zadanie to ma zagwarantować, że cele klimatyczne i energetyczne będą osiągane najmniejszym kosztem. Poprzez wprowadzenie odpowiednich mechanizmów można sprawić, iż budynki publiczne staną się przykładami do naśladowania dla obiektów mieszkalnych i przemysłowych w zakresie wykorzystania w konsumpcji energii z OZE, zarówno na poziomie krajowym, regionalnym, jak i lokalnym.

 

Celem rozpoczętego projektu pt. „W kierunku zerowęglowych szpitali przez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (RES-Hospitals)” jest promocja wykorzystania energii z OZE w budynkach użyteczności publicznej, ze szczególnym uwzględnieniem szpitali. W projekcie uczestniczą m in. PIGEO (Polska), Optimat (Wielka Brytania), Basque Foundation for Health Innovation and Research (Hiszpania), European Centre for Health Assets and Architecture i Netherlands Organisation for Applied Scientific Research (Holandia) oraz Italian Society for Healthcare Engineering and Architecture (Włochy). Koordynatorem projektu jest Local Health Agency z Włoch. Projekt współfinansowany będzie ze środków Programu Inteligentna Energia dla Europy (IEE).

Wzrost udziału energii z OZE wpłynąć ma na znaczne obniżenie emisji gazów cieplarnianych, spowodowanej nieefektywnym gospodarowaniem energią. Docelową grupą odbiorców projektu są zarządcy budynków użyteczności publicznej. W pierwszej fazie projektu działania ukierunkowane będą na szpitale. Chodzi o dostarczenie właścicielom i zarządcom europejskich szpitali niezbędnych narzędzi do podejmowania świadomych i szybkich decyzji, co pozwoli na przyspieszenie inwestycji wykorzystujących odnawialne źródła energii i przyczyni się do zmniejszenia emisji CO₂ w okresie do 2020 r. Umożliwi to także zwiększenie wkładu w osiągnięcie celu UE (określonego dyrektywą 2009/28/WE) w zakresie wykorzystania OZE do 2020 r. przez sektor budownictwa publicznego.

W ramach RES-Hospitals zrealizowane zostaną projekty pilotażowe prowadzone w co najmniej jednym szpitalu w ośmiu europejskich krajach. Przeanalizowane zostanie ich zapotrzebowanie na energię oraz wskazane będą najlepsze i najtańsze rozwiązania wykorzystujące instalacje OZE, ze szczególnym nastawieniem na minimalizację kosztów eksploatacji. Analiza pozwoli określić bariery techniczne oraz w dalszej kolejności sposoby ich eliminacji. Dla wytypowanych projektów pilotażowych przeprowadzone zostaną studia wykonalności, definiujące kierunki i techniczne możliwości inwestycyjne z wykorzystaniem ciepła oraz energii elektrycznej pochodzących ze źródeł odnawialnych. Powstaną modele wdrożenia pilotażowych projektów OZE na przykładach wybranych szpitali, także w Polsce.

RES-Hospitals pozwoli na stworzenie „Przewodnika inwestowania w odnawialne źródła energii w szpitalach”, który będzie dystrybuowany wśród decydentów władz rządowych i samorządowych, ale przede wszystkim trafi do architektów i zarządców budynków publicznych oraz przemysłowych. Realizacja RES-Hospitals pozwoli ponadto określić plany działań w ramach inwestycji wykorzystujących OZE w szpitalach i innych budynkach publicznych. Aktywne upowszechnianie i lobbing organizacji realizujących projekt współfinansowany z IEE pozwoli na zachęcenie innych europejskich podmiotów politycznych do podjęcia odpowiednich działań, zmierzających do propagowania inwestycji wykorzystujących odnawialne zasoby do wytwarzania energii. Ocenia się, że w efekcie swoistej dyfuzji, projekt może skutkować inwestycjami w OZE w ok. 1000 szpitalach w UE. W Polsce istnieje ok. 1000 szpitali, a 70% to placówki publiczne. Zapewnia to znaczne możliwości inwestycyjne, które niewątpliwe pomogą w osiąganiu wspólnotowych celów pakietu klimatyczno-eneregetycznego.

 

Rząd, przyjmując 7 grudnia Krajowy Plan Działań (KPD), wynikający z dyrektywy 2009/28/WE, winien określić działania w zakresie zwiększenia wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. Jednakże zapis w KPD, że w 2020 r. udział energii z OZE w budynkach publicznych osiągnie 15%, a w budynków mieszkalnych, 16% i obiektach przemysłowych oraz handlowych – 14%, nie jest zbyt ambitny. Rząd powinien dawać przykład, wyznaczając wyższe cele podlegającym mu placówkom.

Krajowy Plan Działań wskazuje jedynie, że największy udział energii OZE w budynkach publicznych wiąże się z wykorzystaniem energii geotermalnej oraz określa działania, które mogą poprawić statystykę udziału OZE. Jednakże, wg szacunków, Polska osiągnie w 2020 r. porównywalne udziały OZE w budynkach wszystkich rodzajów.

PIGEO zabiega, aby w przepisach wdrażających dyrektywę 2009/28/WE ujęto znacznie większe obowiązki udziałów OZE w nowych i modernizowanych budynkach, ze szczególnym naciskiem na budynki publiczne. Ważna jest efektywność energetyczna. Dane wskazują, że w obiektach publicznych w Polsce poziom zużycia energii jest wyższy niż w całej UE, co jest szczególnie widoczne po porównaniu do budownictwa mieszkaniowego szkół, szpitali oraz urzędów.

Przyczynę tego w głównej mierze stanowi nieefektywne ogrzewanie i niski poziom izolacji w istniejących budynkach. Ze względu na fakt, iż PIGEO jest ważnym partnerem dla polskiego rządu w kontekście konsultacji aktów prawnych i dokumentów strategicznych dla sektora, jak również posiada doświadczenie w zarządzaniu projektami OZE, Izba zabiega o podejmowanie zakrojonych na szeroką skalę kampanii, promujących OZE także w budynkach. Niewątpliwie projekt RES-Hospitals odegra znaczącą rolę w propagowaniu wykorzystania OZE i stosowania instalacji pomp ciepła, kolektorów słonecznych, kotłów na biomasę i innych urządzeń.

 Justyna Paszkiewicz, PIGEO