Koniec wakacji, początek zmian
Minister gospodarki 14 sierpnia br. podpisał rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii.
W obszarze energetycznego wykorzystania biomasy dokonano istotnych zmian w stosunku do wcześniej obowiązującego rozporządzenia z 19 grudnia 2005 r. Przyjęto, że sprawą szczególnie ważną jest zapewnienie tego, aby zasoby biomasy były wykorzystywane racjonalnie, tj. przy zastosowaniu nowoczesnych wysoko sprawnych technologii wytwarzania energii.
Takim rozwiązaniem na pewno nie jest proste spalanie, tym bardziej w technologii współspalania z paliwami kopalnymi w dużych elektrowniach. Preferowany kierunek to zgazowanie biomasy w małych układach kogeneracyjnych, stanowiących tzw. generację rozproszoną. Oczywiście nie zdecydowano się, mimo zgłaszanych wniosków w tym zakresie, na całkowite zrezygnowanie ze współspalania – byłoby to wylanie dziecka z kąpielą. Wprowadzono natomiast szybszą niż w dotychczasowym rozporządzeniu ścieżkę odchodzenia od współspalania. Proces odchodzenia dotyczy tylko i wyłącznie biomasy pochodzenia leśnego, zarówno tej stanowiącej pełnowartościowy produkt, jak i odpadowej. Takie podejście ma zachęcić „dużą energetykę” do inwestowania w rozwój upraw energetycznych, czyli w sferę, która w Polsce rozwija się zbyt wolno (mimo dostępnego na ten cel areału), a także podjęcia wysiłku zagospodarowania różnego rodzaju odpadów biomasowych pochodzenia nieleśnego. Warto zaznaczyć, że jednocześnie złagodzono tego typu ograniczenia dla układów hybrydowych, wychodząc z założenia, że specjalnie dedykowane kotły na biomasę, jako jednostki specjalnie zaprojektowane na paliwo biomasowe, mogą charakteryzować się dobrymi parametrami sprawnościowymi.
Ważnym „novum” w tym rozporządzeniu jest zapis w §4 ust. 1 pkt 2. Stanowi on łącznik z procedowanym obecnie przez ministra środowiska projektem rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych jako energii z odnawialnego źródła energii. Po wydaniu przedmiotowego rozporządzenia Ministra Środowiska możliwe będzie termiczne przekształcanie odpadów komunalnych z zaliczeniem ok. 40% wytworzonej energii elektrycznej jako energii zielonej. Będzie to istotny impuls do inwestowania w spalarnie odpadów komunalnych – instalacje niezwykle potrzebne w Polsce. Pozwoli także na zwiększenie udziału energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych.
Rozszerza się lista biopaliw ciekłych dopuszczonych do powszechnego obrotu na naszym rynku. Obok estrów metylowych, stanowiących samoistne paliwo, i oleju napędowego, zawierającego 20% wymienionych estrów, dopuszczonych rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 8 września 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych, wchodzi mieszanka E 85, tj. biopaliwo składające w 85% z bioetanolu i w 15% z benzyny. Prace legislacyjne nad projektem stosownego rozporządzenia w tym zakresie zostały zakończone, a dokument ten został skierowany do notyfikacji Komisji Europejskiej. Jeżeli w ciągu trzech miesięcy kraje członkowskie lub Komisja Europejska nie zgłoszą do niego zastrzeżeń, a takie wyrażam przekonanie, to rozporządzenie zostanie przedłożone do podpisu ministrowi gospodarki.
Konkretyzuje się udział Polski we Flagowym Programie Komisji Europejskiej, dotyczącym budowy do 2015 r. 12 obiektów demonstracyjnych w zakresie wychwytywania i magazynowania dwutlenku węgla (CCS). Wyselekcjonowane zostały projekty dwóch instalacji CCS, które w najbliższych dniach zostaną oficjalnie zgłoszone do tego programu przez ministra gospodarki.
Jeden z nich dotyczy instalacji CCS dla przygotowywanego nowego bloku o mocy 858 MW w Elektrowni Bełchatów. Projekt zakłada usunięcie ok. 1/3 całkowitego strumienia CO2 z tego bloku. Technologicznie jest to rozwiązanie polegające na wychwytywaniu CO2 ze spalin. Drugi projekt dotyczy instalacji elektrociepłowni poligeneracyjnej, realizowanej wspólnie przez Południowy Koncern Energetyczny i Zakłady Azotowe Kędzierzyn. Istota projektu polega na zgazowaniu węgla i skierowaniu powstałego ciepła w postaci wysokoprężnej pary do elektrociepłowni i jednoczesnym wytworzeniu gazu syntezowego dla potrzeb Zakładów Azotowych Kędzierzyn. Technologicznie wydzielenie CO2 następuje w procesie zgazowania węgla co jest rozwiązaniem znacznie tańszym niż jego usuwanie ze spalin. Obecnie instalacje CCS są bardzo kosztowne i ich realizacja wymaga wsparcia ze środków publicznych. Znalezienie niezbędnych funduszy będzie więc miało kluczowe znaczenie dla powodzenia całego przedsięwzięcia. Między innymi z tych względów 27 sierpnia br. w Ministerstwie Gospodarki odbyło się spotkanie osób zainteresowanych realizacją tych dwóch projektów. Dla zapewnienia sprawnej koordynacji prac i szybkiego usuwania wszelkich barier z tym związanych ustalono, że spotkania takie odbywać się będą co miesiąc.