W nawiązaniu do „Punktu widzenia”, w którym poprosiliśmy o opinię na temat zmian w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, dotyczących w szczególności problemów rozliczania usług z lokatorami budynków wielolokalowych, przedstawiamy pełną wypowiedź Elżbiety Szyszko, zastępcy dyrektora Departamentu Mieszkalnictwa Ministerstwa Infrastruktury.
(red.)

Nie jest prawdziwe twierdzenie, że zaproponowana przez rząd nowelizacja ustawy przewiduje, iż przedsiębiorstwa wod-kan będą musiały podpisywać umowy bezpośrednio z lokatorami. Dotychczasowe przepisy ustawy wskazują warunki, po spełnieniu których takie umowy są zawierane i ta generalna zasada nie ulega zmianie. Jednak projekt przewiduje zmianę zakresu tych warunków.
Przede wszystkim w warunku pierwszym odstępuje się od obowiązku uzgodnienia z przedsiębiorstwem sposobu instalowania wodomierzy w lokalach, bowiem obowiązek zgodności ich montażu z warunkami technicznymi jest wystarczający i eliminuje bezpodstawne i często niemożliwe do spełnienia żądania przedsiębiorstw do „wyprowadzania” całych pionów instalacji wodociągowej z mieszkań na korytarze.
Po drugie – wszystkie punkty czerpalne wody w budynku będą musiały być wyposażone w wodomierz, a nie, jak dotychczas, jedynie lokale.
Po trzecie – odczyty wskazań wodomierzy będą dokonywane w wyznaczonym terminie.
Po czwarte – właściciel/zarządca budynku wielolokalowego będzie rozliczał różnicę pomiędzy wskazaniem wodomierza głównego a sumą wskazań wodomierzy lokalowych i regulował należności z tego tytułu.
Po piąte – właściciel/zarządca zobowiązany został do poinformowania osób korzystających z lokali o zasadach rozliczeń powyższej różnicy oraz o obowiązku regulowania dodatkowych opłat wynikających z kosztów związanych z odczytem wodomierzy lokalowych i rozliczaniem należności przez przedsiębiorstwo (uwzględniona w taryfie opłata abonamentowa).

Kto zyska, kto straci na zmianie tego przepisu?
Nie można tu wskazać ani zwycięzcy, ani pokonanego, ale przecież nie o to chodzi przy projektowaniu aktów prawnych. Nowelizacja miała na celu m.in. zrównoważenie interesów stron umów na dostarczanie wody oraz wyeliminowanie konfliktów powstających w wyniku niewłaściwej interpretacji przepisów poprzez ich doprecyzowanie.
Przedsiębiorstwo nie będzie mogło narzucać uciążliwych warunków umów, żądając przeprowadzania kosztownych remontów budynków (np. przeniesienie pionów instalacyjnych), ale ma gwarancję spójności terminów odczytu wszystkich wodomierzy i nie będzie rozliczało różnic pomiędzy ich wskazaniami.
Właściciel/zarządca budynku nie będzie odpowiadał za należności za wodę pobraną w lokalach, ale nie może uchylać się od odpowiedzialności za stan techniczny instalacji, korzystania z wody z punktów czerpalnych poza lokalami oraz kontroli zużycia tej wody (dostępności do punktów czerpalnych) i jej rozliczenia. Spory wynikające z konieczności regulowania należności za różnice wskazań pomiędzy wodomierzami powinny zostać wyeliminowane. Różnice te mają bowiem swoje źródło nie tylko w ich bezwładności, ale przede wszystkim wynikają z niekontrolowanych przez nikogo zrzutów wody przy remontach instalacji w lokalach, ze złego stanu technicznego instalacji w starych budynkach, z zużycia wody na cele techniczne, utrzymania czystości i zieleni itp. Opomiarowanie punktów czerpalnych, z których pobiera się wodę na podlewanie zieleni, pozwoli na odliczenie jej ilości od ilości odprowadzonych ścieków.
Mieszkańcy z kolei nie będą wprowadzani w błąd informacją, że po wyposażeniu lokalu w wodomierze i zawarciu umów z przedsiębiorstwem ich należności ograniczą się wyłącznie do wody pobranej w tym lokalu, ale mają wpływ na oszczędne z niej korzystanie, co zmniejsza koszty wody i ścieków. Poprzez swoich przedstawicieli lub (w przypadku wspólnot) właścicieli lokali mają również wpływ na ustalanie zasad i kontroli pobierania wody z innych punktów czerpalnych oraz konieczność regulowania należności przez korzystającego. Muszą także otrzymać informację, że ten sposób rozliczeń jest droższy o opłatę abonamentową, na którą składają się koszty odczytu ich wodomierzy oraz rozliczenia [np. dla budynku, w którym jest 100 lokali, opłata abonamentowa za odczyt wodomierza głównego i wystawienie faktury jest jedna i rozłożona na te sto lokali. Po zawarciu umów indywidualnych jest to kilkaset odczytów (bo każdy lokal posiada najmniej dwa wodomierze, często cztery) i konieczność wystawienia 100 faktur].

Elżbieta Szyszko
zastępca dyrektora Departamentu Mieszkalnictwa Ministerstwa Infrastruktury

Zainteresowanych tematyką zachęcamy także do lektury stanowiska Izby Gospodarczej „Wodociągi Polskie” sformułowanego przez jej dyrektora, Józefa Wiśniewskiego. Stanowisko jest dostępne na stronach internetowych Izby (www.igwp.org.pl) oraz Forum Dyskusyjnego Wodociągów Polskich (www.forum-wodociagi.pl).