Mechanizmy ochronne w przezwyciężaniu przeciążeń w życiu drzew
Duże, stare drzewa są wzniosłe, majestatyczne, biocenotycznie i biowskaźnikowo cenne. Zasługują na ochronę, ale jednocześnie we wrażliwym otoczeniu kulturowym mogą być niebezpieczne.
Mimo naszych tradycyjnych postaw – zarówno zbyt ostrożnych, asekuranckich, szkodzących drzewom, jak i zbyt pochopnych, ryzykownych, szkodzących ludziom i ich mieniu – współczesna statyka drzewa pozwala coraz racjonalniej z nim postępować. A rozpoznanie zagrożenia sprawia, że staje się ono mniej niebezpieczne niż to nierozpoznane.
Optymalna pozycja drzewa
Drzewo jest złożoną z jednostronnych dźwigni – belek – konstrukcją, w której obowiązują ogólne zasady mechaniki. Drzewo chce/musi być duże, dlatego jest też nośne. Z punktu widzenia mechaniki drzewo optymalizuje swą budowę morfologiczną i anatomiczną w ciągu całego życia. Nośność drzewa jest wynikiem budowy, a więc konstrukcji i właściwości mechanicznych materiału, czyli drewna drzew żywych (zwanego drewnem zielonym). Optymalną pozycją pnia drzewa jest normalna orientacja, czyli pionowy pień – słup – o GSA = 0° grawitropowego kąta położenia (ang. gravitropic set-point angle). W takiej sytuacji pionowe obciążenia grawitacyjne ściskające drewno są najmniejsze i stosunkowo niewielkie. Gałęzie ustawione jak najbliższej pnia –&nb...