Nagrodzić sortownie odpadów
Wprowadzenie do Konkursu kategorii „Lider Sortowni” zostało uznane przez organizatorów za pożądane i było odpowiedzią na kształtowanie się modelu gospodarki odpadami w Polsce. W ostatnich pięciu latach powstało w kraju kilkadziesiąt profesjonalnych obiektów sortowniczych.
Łączna wydajność przerobowa istniejących sortowni odpadów wynosi ok. 200 tys. ton odpadów. Na ich budowę łącznie poniesiono ok. 300 mln zł. Istniejący system gospodarki odpadami nie jest dostosowany do pełnego i ekonomicznie racjonalnego wykorzystania istniejących obiektów sortowniczych. U podstaw tej decyzji legło przekonanie, że niezwykle ważne jest obecnie pokazywanie dobrych przykładów – zarówno w zakresie wdrożenia nowoczesnych technologii do sortowania, jak i w zakresie racjonalnej oraz ekonomicznie uzasadnionej eksploatacji tych obiektów.
Sortownie są potrzebne w naszym systemie i winny pełnić bardzo istotną rolę, ale muszą funkcjonować w symbiozie z innymi uczestnikami systemu gospodarki odpadami. W tym systemie winno znaleźć się miejsce zarówno dla mniejszych obiektów sortowniczych, nastawionych na jeden rodzaj surowca, jak i dla obiektów dużych i kompleksowych, obsługujących duże miasta lub związki gmin. Warunkiem poważnego traktowania tego typu obiektów powinna być ich legalizacja i obecność w planie gospodarki odpadami.
Zainteresowanie pierwszą edycją Konkursu w kategorii „ Lider Sortowni” było znaczne. Zgłosiło się do niego 19 obiektów, które łącznie w skali roku przyjęły na obiekty sortownicze ok. 250 tys. ton odpadów. Zgłoszeni do Konkursu mogą pochwalić się wieloma sukcesami i poważnym dorobkiem, w tym wysortowaniem i przekazaniem do recyklingu ponad 41 tys. ton surowców wtórnych.
Komisja konkursowa przyznała dwie statuetki w dwóch kategoriach – miast do 100 tys. mieszkańców i powyżej 100 tys. mieszkańców oraz trzy wyróżnienia. Statuetki „Lider Sortowni” zostały wręczone 20 listopada br. w czasie Międzynarodowego Zjazdu Ekologicznego w Sali Konferencyjnej World Trade Center w Poznaniu.
Organizatorzy traktują jednak pierwszą edycję tego Konkursu jako pilotaż i na podstawie doświadczeń zdobytych w jej trakcie dokonane zostaną konieczne korekty w roku następnym. Konieczne zmiany regulaminu i warunków udziału w Konkursie zostaną przygotowane do końca bieżącego roku.
Ocena zgłoszonych obiektów
Celem organizatorów tej kategorii konkursu jest zapewnienie obiektywnych i porównywalnych kryteriów oceny dla różnych obiektów sortowniczych. Do tego celu służą kryteria pomocnicze oceny i informacje, które winni podać zgłaszający. Zgłaszana sortowania powinna posiadać legalizację obiektu w postaci pełnej dokumentacji, decyzji, oddania do użytkowania, raportów itp. Obiekt musi być zgodny z właściwym planem gospodarki odpadami, co należy udokumentować wyciągiem z planu, z wyszczególnieniem obiektu sortowniczego. Kolejnym kryterium branym pod uwagę jest wielkość poniesionych nakładów inwestycyjnych (łączne koszty inwestycyjne), a także podanie planowanej docelowej wydajności (przepustowość) obiektu. Należy przedstawić planowany rejon do obsługi przez obiekt sortowniczy (wielkość i zaludnienie) oraz planowane rodzaje i ilości odpadów wchodzących do obiektu (opis wejścia do obiektu) zgodnie z projektem. Należy też przedstawić planowane rodzaje i ilości odpadów (surowców wtórnych) wychodzących z obiektu zgodnie z projektem oraz planowana ilość i rodzaj balastu z sortowania i sposób jego zagospodarowania (zgodnie z projektem). Ponadto trzeba także podać koszty eksploatacyjne obiektu w roku zgłaszanym do Konkursu (wszystkie koszty eksploatacyjne) oraz rodzaje i ilości odpadów przyjętych w roku zgłaszanym do Konkursu, a także rodzaje i ilości surowców wtórnych wysortowanych i sprzedanych w roku zgłaszanym do Konkursu. W zgłoszeniu nie może zabraknąć informacji o ilości otrzymanego balastu posortowniczego i sposób u jego zagospodarowania w roku zgłaszanym do Konkursu. Zgłaszający powinien posiadać wymaganą prawem dokumentację, dotyczącą ewidencji i obrotu odpadami (wejście i wyjście obiektu) oraz odnośnie koniecznych decyzji na obróbkę i przekształcanie odpadów w obiekcie sortowniczym. Przedstawiona musi też być ilość podmiotów dostarczających odpady do sortowni i odbierających surowce wtórne. Obiekt powinien być dostępny dla różnych podmiotów gospodarczych. Zatrudnienie winno wiązać się z podziałem na pracowników etatowych i podwykonawców, niezatrudnionych na etatach). Firma zgłaszająca się do tej kategorii musi realizować programy edukacji ekologicznej i inne akcje społeczne na rzecz zbiórki selektywnej i recyklingu odpadów, a także współpracować z organizacjami odzysku w zakresie dokumentów potwierdzających odzysk i recykling.
Zdaniem organizatorów taki zasób informacji pozwala na wypracowanie obiektywnych kryteriów oceny i wyłanianie zwycięzców w poszczególnych kategoriach. Na potrzeby Konkursu przyjęto kryteria zasadnicze oceny zgłoszeń (ramka).
|
Waga poszczególnych wskaźników i ich obliczanie oraz sposób weryfikacji były przedmiotem uznaniowości komisji konkursowej z racji braku odniesienia do poprzednich edycji i pilotowego charakteru I edycji. Przebieg Konkursu pokazał, że takie podejście jest właściwe, a zgłoszone problemy weryfikacyjne przez niektóre firmy będą przedmiotem wnikliwej analizy i podstawą korekty w najbliższej edycji Konkursu.
Wspieranie konkursu
Organizatorzy zapraszają i bardzo liczą na zainteresowanie nie tylko ze strony obiektów sortowniczych, ale również instytucji i podmiotów statutowo powołanych do wspierania tego typu inicjatyw, w tym m.in.: urzędów marszałkowskich, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska, organizacji odzysku, dużych recyklerów, izb gospodarczych i stowarzyszeń branżowych, związków miast, powiatów i gmin oraz innych podmiotów gospodarczych, w tym firm komunalnych i tych zbierających selektywnie odpady.
Organizatorzy wyrażają przekonanie, że kategoria „Lider Sortowni” będzie się szybko rozwijała, stając się jedną ze sztandarowych kategorii w corocznym Konkursie „Przeglądu Komunalnego” o Puchar Recyklingu.
Krzysztof Kawczyński
Polski System Recyklingu, Warszawa
