Grupowa Oczyszczalnia Ścieków w Łodzi

W 2007 r. mija 77 lat od momentu, gdy pierwsze ścieki płynące z fabrycznej Łodzi zaczęły być oczyszczane w bardzo prostej technologicznie, mechanicznej oczyszczalni ścieków na Lublinku. Obecnie Spółka pod nazwą „Grupowa Oczyszczalnia Ścieków w Łodzi” (GOŚ-Łódź) eksploatuje jedną z największych i najnowocześniejszych oczyszczalni ścieków w Polsce.


GOŚ-Łódź oczyszcza ponad 50% wszystkich ścieków województwa łódzkiego. Nowoczesna technologia oczyszczania, wysokiej klasy specjalistyczne urządzenia i fachowość pracowników służą mieszkańcom całego regionu i efektywnie przyczyniają się do ochrony środowiska naturalnego.

Trochę historii
Spółka od początku swojej działalności była ściśle związana z Grupową Oczyszczalnią Ścieków Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej – GOŚ ŁAM. W latach 1991-1999 pełniła rolę inwestora zastępczego budowy oczyszczalni w imieniu miasta Łodzi. Pod jej nadzorem realizowane były kluczowe obiekty – hala krat, piaskowniki, kolektor Polesie 15, cztery linie biologicznego oczyszczania, zamknięte komory fermentacyjne, hala dmuchaw i inne. Pod koniec 1994 r., po wybudowaniu ściekowego kolektora VII, nastąpiło przełączenie do GOŚ ŁAM ścieków ze starej oczyszczalni na Lublinku, która po 64 latach pracy została wyłączona z eksploatacji. W 2000 r. spółce została powierzona eksploatacja będącej w trakcie rozbudowy Grupowej Oczyszczalni Ścieków. W 2001 r. miasto pozyskało wsparcie z funduszu ISPA Unii Europejskiej. Był to również okres wytężonej pracy służb inżynieryjnych spółki, które brały udział m.in. w opracowywaniu specyfikacji przetargowych dla projektów rozbudowy i modernizacji oczyszczalni oraz w koordynacji i nadzorze rozbudowy i eksploatacji prowadzonych w tym samym czasie prac. Od 2003 r. oczyszczalnia zaczęła przyjmować ścieki od mieszkańców okolicznych gmin Pabianic, Nowosolnej oraz Ksawerowa, a następnie z Konstantynowa Łódzkiego. W latach 2004-2006 miała miejsce kumulacja prac nad rozbudową i modernizacją Grupowej Oczyszczalni Ścieków. Powstały trzy nowe linie biologicznego oczyszczania ścieków, zbiornik biogazu, odsiarczalnik oraz elektrociepłownia. Rozpoczęto również proces modernizacyjny, zmieniając technologię oczyszczania ścieków na liniach wybudowanych w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku z systemu UCT na nowocześniejszy MUCT. Obecnie przepustowość oczyszczalni wynosi 1,026 mln RLM.

Korzyści z zastosowania nowoczesnej technologii
Do Grupowej Oczyszczalni Ścieków Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej dopływają obecnie ścieki z terenów zamieszkałych przez ok. 850 tys. mieszkańców. W ok. 50% są to ścieki z kanalizacji ogólnospławnej, niosącej obok ścieków bytowo-gospodarczych i przemysłowych wody opadowe. W 2005 r. średnio na dobę na GOŚ ŁAM wpłynęło 200,3 tys. m3 ścieków, w tym oszacowano 181,6 tys. m3 ścieków dla pogody suchej. Przed wpłynięciem na część biologiczną oczyszczalni ścieki poddawane są oczyszczaniu mechanicznemu na kratach, piaskownikach i osadnikach wstępnych, a potem procesowi biologicznego oczyszczania ścieków, który w znacznej części odtwarza zintensyfikowane procesy zachodzące w wodach naturalnych. Tworzące osad czynny mikroorganizmy wykorzystują jako pokarm związki organiczne i nieorganiczne składające się na zanieczyszczenie ścieków, tym samym je oczyszczając. Zadaniem eksploatatora jest stworzenie optymalnych warunków dla danej grupy mikroorganizmów (odpowiedni poziom tlenu lub jego brak, odczyn pH). Nowoczesna technologia pozwala usuwać ze ścieków zanieczyszczenia, w tym związki biogenne, w stopniu wymaganym przez aktualnie obowiązujące przepisy i udzielone oczyszczalni pozwolenie wodnoprawne – azot ogólny do poziomu 10 g/m3 i fosfor ogólny do 1 g/m3. Dla odbiornika ścieków, jakim jest rzeka Ner i finalnie morze Bałtyckie, oznacza to redukcję negatywnego zjawiska eutrofizacji, podczas którego następuje masowy rozwój glonów i roślin, które obumierając zatruwają akweny wodne i pozbawiają je tlenu.

Energia odnawialna – biogaz i wierzba
Wytworzone podczas procesu oczyszczania ścieków osady poddawane są zagęszczeniu, stabilizacji w procesie fermentacji metanowej – mezofilowej, odwodnieniu oraz unieszkodliwieniu poprzez składowanie. Proces fermentacji metanowej jest beztlenowym procesem biochemicznym. W efekcie przeprowadzonej fermentacji osadów uzyskujemy zmniejszenie masy organiki w osadzie, poprawienie zdolności do odwadniania oraz zmniejszenie negatywnego oddziaływania na środowisko. Proces ten pozwala również na odzysk energii zawartej w biogazie powstającym jako produkt uboczny fermentacji prowadzonej w trzech Zamkniętych Komorach Fermentacyjnych (ZKF) o pojemności 10 tys. m3 każda. Wyprodukowany w procesie fermentacji biogaz poddawany jest odsiarczaniu, magazynowaniu, a następnie przez stacje dmuchaw podawany jest do wybudowanej w 2004 r. elektrociepłowni. Trzy agregaty prądotwórcze zasilane biogazem o łącznej mocy elektrycznej ok. 2,7 MW oraz cieplnej ok. 3,5 MW zaspakajają potrzeby oczyszczalni w ok. 90%. Odwodnione na prasach taśmowych osady wykorzystywane są również do nawożenia upraw wierzby energetycznej, które są zakładane na obszarze ograniczonego użytkowania wokół oczyszczalni.

Informatyka w zarządzaniu oczyszczalnią
Informatyka jest podstawowym narzędziem w działaniach Spółki zarówno w zarządzaniu spółką, jak i oczyszczalnią. Siecią komputerową objęte są biura, obiekty, laboratorium i centralna dyspozytornia. Szybki przepływ informacji przyspiesza pracę, a obiekt działa sprawniej i bezpieczniej. Bazy danych – serwis zgłaszania awarii, serwis zapotrzebowań, przetargów, umów, raportów dobowych itp. – umożliwiają bieżącą kontrolę.

Wdrożenie norm ISO
W 2005 r. GOŚ-Łódź uzyskała Certyfikat Zintegrowanego Systemu Zarządzania ISO 9001:2001 oraz ISO 14001:2005 obejmujący zarówno proces oczyszczania ścieków oraz gospodarkę osadową, jak i działania na rzecz ochrony środowiska. Obecnie Laboratorium GOŚ jest w trakcie akredytacji – oczekuje na formalne potwierdzenie możliwości wykonywania badań zgodnie z normą ISO 17025.

Czy wiesz, że…

  • zmniejsza się ilość ścieków wytwarzanych przez miasto Łódź: ilość ścieków z Łodzi w 1989 r. wyniosła 139 575 tys. m3/rok, a w 2006 r. tylko 67 910 tys. m3/rok;
  • oczyszczalnia zajmuje powierzchnię 76,47 ha, z czego teren podstawowy stanowi 40,97 ha, a pozostałą część zajmują składowiska;
  • rekordowe dopływy ścieków do oczyszczalni w 2005 r. to:
  • 17 marzec 2005r. – 558 000 m3 w ciągu doby,
  • 18 marzec 2005r. – 632 000 m3 w ciągu doby;
  • maskotką GOŚ – Łódź jest szop pracz opowiadający o oczyszczaniu ścieków na stronie internetowej www.gos.lodz.pl;
  • oczyszczalnię zwiedza rocznie ok. 3 tys. osób.


  • Kontrola środowiska i efekty ekologiczne
    GOŚ realizuje program badań monitoringowych mających na celu kontrolę stanu środowiska wokół oczyszczalni i jej wpływu na to środowisko. Badane są powietrze, wody podziemne, gleba, hałas i rzeka Ner. Dzięki dobrze wyposażonemu laboratorium i wykwalifikowanemu personelowi program monitoringu w zdecydowanej większości realizowany jest własnymi siłami. Ponadto na bieżąco kontrolowana jest jakość ścieków surowych i oczyszczonych oraz osadów, a także zachodzących w nich procesów biochemicznych.
    Zarówno monitoring środowiska, jak i wykorzystanie źródła bioenergii wytwarzanego w procesie przeróbki osadów ściekowych oraz uprawa wierzby energetycznej wzbogacają program na rzecz ochrony środowiska. Podejmowanie przez Spółkę działania w ramach ciągłego ulepszania procesu technologicznego, bieżącej analizy wyników, monitorowania procesów i samodoskonalenia mają służyć środowisku, w którym żyjemy.
    Dzięki ostrym kryteriom oczyszczania zauważalne są pozytywne zmiany w całym ekosystemie makroregionu łódzkiego, a w szczególności poprawa parametrów czystości rzeki Ner. A wszystko po to, aby łódzki region był czysty ekologicznie i atrakcyjny dla ludzi i zwierząt.

    Maria Radecka