Jaką rolę w rozwoju energetyki odnawialnej odgrywa bioenergia? Często można spotkać się z opiniami, iż jest to sztucznie kreowany rynek, który bez specjalnych, dodatkowo premiujących ekonomicznie mechanizmów finansowych nie ma szans na rozwój. Jako przykład można przytoczyć „modę” z przed kilku lat na zakładanie celowych plantacji energetycznych, w pewnym momencie wspieranych dopłatami unijnymi. Jednak plantacje te nie zdążyły się upowszechnić, a już zmieniły się uwarunkowania biznesowe. Rolnicy zainteresowali się uprawami energetycznymi również za sprawą dopłat. Chociaż nie były one wysokie, bo tylko 120 zł do jednego hektara w 2008 r., to przecież obniżały próg wejścia w ten nowy dla nich dział produkcji. Od przyszłego roku dopłat do plantacji unijnych nie będzie. Żadna z branż gospodarki nie rozwija się dynamicznie, gdy rozwiązania prawne są niepewne i ulegają częstym nowelizacjom.
Podobnie może być z rozwojem biogazowni, jeżeli wprowadzone zmiany w otoczeniu prawnym nie będą długoterminowe i zapewniające wsparcie finansowe dla tej branży. Sceptycy zaraz powiedzą, iż każde przedsięwzięcie biznesowe musi być racjonalne ekonomiczne i generować przychody gwarantujące odpowiedni poziom zysku dla inwestora. Nie można jednak zapominać o specyficznych aspektach tej technologii, nierozłącznie związanych z ochroną środowiska. O ile mogę zgodzić się z poglądem, że biogazownia pracująca wyłącznie na kukurydzy przyczynia się tylko do redukcji emisji gazów, to w przypadku rolniczych biogazowni wykorzystujących gnojowicę, jak również rolniczo-utylizacyjnych, przemysłowych i na wysypiskach śmieci poprawie ulega również komfort życia społeczności lokalnej, a to musi kosztować.
Na jakim więc etapie rozwoju jest bioenergetyka i przed jakimi perspektywami stoi? To, co udało się osiągnąć, na pewno nie pozwala na zadowolenie w kręgach rządowych, samorządowych czy izb samorządowych zrzeszających inwestorów. Ale jednoczenie, mimo wszystkich trudności, branża rozwija się, coraz opinia publiczna za sprawą pojawiających się lokalnych przedsięwzięć biznesowych przekonuje się o konieczności rozwoju źródeł rozproszonych. Ponadto media informują o kierunku rozwoju energetyki, wyznaczanym przez ustawodawstwo unijne. Do realizacji wszystkich celów wynikających z pakietu klimatyczno-energetycznego bezpośrednio lub pośrednio przyczyni się rozwój bioenergetyki. Parlament Europejski wzywa państwa członkowskie w perspektywie 2050 r. do zapewnienia 60% udziału energii z odnawialnych źródeł, mając na uwadze prowadzone prace nad paliwem II generacji z biomasy dla celów transportowych. Państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do opracowania Krajowych Planów Działania w zakresie OZE. Plany te muszą uwzględniać również ograniczenie zużycia energii dzięki wykorzystaniu w większym stopniu do celów ciepłowniczych i chłodzenia energii z OZE, a to oznacza również w przyszłości wprowadzanie odpowiednich mechanizmów promocji dla rozproszonych źródeł wytwarzających energię z biomasy.
Nie mogą w tej sytuacji być zaskoczeniem przekazywane przez media informacje o kolejnej uruchomionej elektrociepłowni wykorzystującej odpady z tartaku czy też o następnych instalacjach produkujących pelet ze słomy. Rynek biomasowy wbrew wszystkim trudnościom nieustannie rozwija się, pojawiają się nowe technologie, a co najważniejsze coraz powszechniejsze społeczne poparcie dla wytwarzania energii z biomasy.
Mariusz Kostrzewa,
Rada Główna PIB
