Panie Marszałku, woj. pomorskie od 2006 r. realizuje Regionalną Strategię Energetyki, ze szczególnym uwzględnieniem źródeł odnawialnych. Czy mógłby Pan przedstawić najważniejsze kierunki działań dla energetyki naszego regionu? 

Silne uzależnienie województwa pomorskiego od zewnętrznych dostaw paliw konwencjonalnych oraz energii elektrycznej, istotne zaniedbania w rozwoju infrastruktury elektroenergetycznej regionu północnej Polski oraz stale rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną wymagają nowego podejścia do prowadzenia polityki energetycznej województwa.
Uwzględniając powyższe, samorząd województwa podjął decyzję w sprawie aktualizacji Regionalnej Strategii Energetyki w części dotyczącej sektora elektroenergetycznego. Przyjęliśmy również założenie, że aktualizowana RSE zostanie ukierunkowana w pierwszej kolejności na wzrost bezpieczeństwa energetycznego regionu, poprawę efektywności energetycznej, tj. poprawę sprawności wytwarzania energii, obniżenie strat wynikających z przesyłu i dystrybucji energii oraz obniżenie strat u odbiorcy energii, a także na maksymalne wykorzystanie własnych potencjalnych zasobów energii odnawialnej.
Jak wynika z dokumentu Bezpieczeństwo energetyczne Pomorza, ukończonego właściwie w tym miesiącu, możemy zapewnić zrównoważony rozwój wszystkich trzech sektorów energetycznych. W szczególności w sektorze elektroenergetycznym, odpowiedzialnym za zaopatrzenie województwa w energię elektryczną, poza poprawą efektywności energetycznej, musimy dążyć do rozbudowy i modernizacji elektroenergetycznych systemów przesyłowych oraz dystrybucyjnych, a także równolegle tworzyć nowe źródła energii elektrycznej. Rozważana jest budowa źródeł węglowych i gazowych, a przede wszystkim elektrowni jądrowej. Realizacja tych inwestycji pozwoli na uniezależnienie województwa od dostaw energii elektrycznej z południa i centrum kraju.
 
Jaką rolę odgrywają w energetyce regionu odnawialne zasoby energii?
Województwo pomorskie posiada ogromne naturalne zasoby energii odnawialnej, tj. wiatru i energii słonecznej, oraz bardzo duże potencjalne zasoby biomasy. Nasze województwo ma już kilkunastoletnie doświadczenie w zakresie budowy i eksploatacji źródeł ciepła opalanych różnego rodzaju biomasą. Takich kotłowni różnej mocy na naszym terenie jest blisko dwieście, co czyni nas liderem w skali kraju. Posiadamy również wyraźne predyspozycje do wprowadzania nowych technologii w zakresie wykorzystania biomasy. Mam tu na myśli wykorzystanie technologii biogazowych oraz instalacji energetycznych na biogaz. Województwo pomorskie również w tym zakresie jest liderem. W przywołanym dokumencie (RSE) założono dynamiczny rozwój tego właśnie sektora, zakładając możliwość wybudowania ok. 150 biogazowni średniej wielkości do 2025 r.
Należy podkreślić, że produkcja energii z OZE cechuje się niewielką lub zerową emisją zanieczyszczeń, co zapewnia pozytywne efekty ekologiczne, a tym samym sprzyja realizacji nałożonych przez UE wymagań, określonych w programie 3 x 20.
 
W jaki sposób Regionalny Program Operacyjny będzie wspierał inwestycje w tym zakresie?
Regionalne Programy Operacyjne Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013 przewidują wsparcie rozwiązań technologicznych produkujących i wykorzystujących tzw. zieloną energię. Wsparcie będzie realizowane w ramach dwóch programów, tj. działania 5.4 Rozwój energetyki opartej na źródłach odnawialnych oraz działania 5.5 Infrastruktura energetyczna i poszanowanie energii.
Nasze województwo ma już kilkunastoletnie doświadczenie w zakresie budowy i eksploatacji źródeł ciepła opalanych różnego rodzaju biomasą. Takich kotłowni różnej mocy na naszym terenie jest blisko dwieście, co czyni nas liderem w skali kraju.
W ramach działania 5.4 wsparte będą projekty ukierunkowane na wykorzystanie źródeł odnawialnych, m.in. biomasy, energii wiatru, energii słonecznej, do produkcji energii elektrycznej i ciepła. W obszarze tego działania na dotacje mogą liczyć projekty obejmujące budowę nowej i rozbudowę lub modernizację istniejącej infrastruktury oraz zakup urządzeń niezbędnych do produkcji energii pozyskiwanej ze źródeł odnawialnych. Natomiast w zakresie działania 5.5 wspierane będą projekty obejmujące rozwój i modernizację źródeł ciepła, węzłów i sieci. Wsparta zostanie także budowa źródeł pracujących w układzie skojarzonym, tj. wytwarzających jednocześnie energię elektryczną i ciepło. Działanie to pozwala również na przeprowadzenie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej. Chciałbym podkreślić, że preferowane będą projekty kompleksowe, które łączyć będą zarówno elementy poprawy efektywności energetycznej, jak i wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
W ramach działań 5.4 i 5.5 otrzymamy pomoc ze środków unijnych w wysokości odpowiednio 12,4 mln i 18,6 mln euro, co, niestety, na pewno nie pozwoli na wsparcie wszystkich składanych projektów.
 
Jakie jest stanowisko samorządu województwa w odniesieniu do energetyki jądrowej?
Jak już wspomniałem, w celu zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego naszego województwa bardzo szczegółowo analizujemy możliwości budowy na terenie województwa elektrowni jądrowej. Samorząd jest przychylny dla tego typu inwestycji, widząc w jej realizacji konkretne korzyści dla regionu. W kilku punktach postaram się uzasadnić nasze stanowisko:
·        Po pierwsze, realizacja takiej inwestycji zwiększy, co już podkreślałem, nasze bezpieczeństwo energetyczne i praktycznie wyeliminuje import energii elektrycznej z innych części kraju.
·        Po drugie, w sposób zdecydowany przyczyni się do rozwoju gospodarczego regionu, m.in. poprzez wprowadzanie nowych zaawansowanych technologii, stworzenie nawet kilkunastu tysięcy nowych miejsc pracy oraz szybki rozwój placówek badawczo-naukowych i uczelni wyższych na naszym terenie.
·        Po trzecie, elektrownia jądrowa jako bezemisyjne źródło energii elektrycznej przyczyni się w skali kraju do znacznego obniżenia emisji dwutlenku węgla (CO2), co przy obowiązujących od 2020 r. zakupach prawa do emisji tego gazu będzie miało konkretny wymiar ekologiczny i finansowy.
·        Po czwarte, na terenie województwa dysponujemy bardzo dobrą potencjalną lokalizacją dla elektrowni jądrowej, którą jest rejon Jeziora Żarnowieckiego. Silną stroną tego miejsca jest brak ograniczeń ekologicznych oraz możliwość współpracy EJ z drugim obiektem energetycznym, czyli Elektrownią Szczytowo-Pompowa Żarnowiec.
Chciałbym podkreślić również, że lokalizacja elektrowni jądrowej na terenie województwa pomorskiego będzie możliwa, jeżeli spełnione zostaną odpowiednie wymagania ochrony środowiska oraz Prawa budowlanego, przy akceptacji społeczności lokalnej.
 
Plan zagospodarowania przestrzennego woj. pomorskiego został właśnie przyjęty przez sejmik wojewódzki. W jaki sposób dokument ten ułatwi wdrażanie zadań w zakresie energetyki?
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego jest elementem regionalnego planowania strategicznego, a w związku z tym stanowi podstawowe narzędzie równoważenia różnych sfer rozwoju gospodarczego województwa w przestrzeni.
W planie zagospodarowania przestrzennego, części uwarunkowań wskazano tereny, na których występują lub mogą wystąpić zakazy lokalizacji farm wiatrowych, a także potencjalne rejony lokalizacji elektrowni jądrowej oraz elektrowni konwencjonalnych, czyli węglowej i gazowej. Wskazano też, że decyzje dotyczące wyboru odpowiedniego miejsca winny być poprzedzone studiami lokalizacyjnymi.
Zapisy ujęte w tym dokumencie formułują cele gospodarowania przestrzenią województwa, zasady jej kształtowania oraz określają uwarunkowania i kierunki polityki przestrzennej, np. w zakresie ochrony zasobów środowiska, jego struktur przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych, jak również rozwoju gospodarczego, w tym rozwoju energetyki.
Przykładowo w dokumencie wskazane zostały m.in. działania w obszarze rozbudowy i modernizacji linii elektroenergetycznych, stacji transformatorowych i GPZ. W części uwarunkowań wskazano tereny, na których występują lub mogą wystąpić zakazy lokalizacji farm wiatrowych, a także potencjalne rejony lokalizacji elektrowni jądrowej oraz elektrowni konwencjonalnych, czyli węglowej i gazowej. Wskazano też, że decyzje dotyczące wyboru odpowiedniego miejsca winny być poprzedzone studiami lokalizacyjnymi.
 
 
Wywiad drogą elektroniczną przeprowadziła
Katarzyna Grecka
 
 
Tytuł od redakcji