We wrześniu 2013 r., po nieco ponad trzech latach, została zakończona modernizacja oczyszczalni ścieków w Borówcu. Celem inwestycji było zwiększenie jej przepustowości, umożliwiające rozbudowę sieci kanalizacyjnej i podłączenie nowych osiedli mieszkaniowych w gminie Kórnik.

To druga modernizacja tej oczyszczalni, warta prawie 37 mln zł. Została dokonana przy finansowym wsparciu Unii Europejskiej ? w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Oczyszczalnia została wybudowana w 1989 r., a jej przepustowość wynosiła wówczas 580 m3/dobę. Po raz pierwszy została zmodernizowana i rozbudowana w 1999 r., co pozwoliło zwiększyć przepustowość do 2000 m3/dobę. Druga modernizacja ? w latach 2010-2013 ? spowodowała wzrost średniej przepustowości do 4000 m3/dobę (4 mln litrów), co szacunkowo odpowiada ilości ścieków odebranych od ok. 28 000 mieszkańców.

Przed i po modernizacji

Modernizacja i rozbudowa oczyszczalni ścieków w Borówcu została dokonana ze względu na brak możliwości przyjęcia zwiększonej ilości ścieków, wynikającej z rozbudowy systemu kanalizacyjnego na terenie gminy Kórnik, a także z powodu złego stanu technicznego urządzeń oczyszczalni oraz obciążenia dużym ładunkiem zanieczyszczeń dopływających do obiektu. Ponadto na terenie oczyszczalni znajdowały się obiekty nieużytkowane, takie jak wiata kompostowni osadu oraz stare laguny osadowe, które wpływały negatywnie zarówno na stan środowiska, jak i na walory estetyczne obiektu.

Inwestycja realizowana była w dwóch etapach, z zachowaniem ciągłości pracy oczyszczalni. Jej wykonawcą była firma Instal Kraków. Zakres prac objął wykonanie robót rozbiórkowych ? likwidację wszystkich dotychczasowych obiektów i budowę nowych, takich jak pompownia ścieków, hala krat, piaskownik, dwa bioreaktory, dwa osadniki wtórne, pompownia osadu, stacja dmuchaw, trafostacja, zagęszczacze grawitacyjne, stacja odwadniania osadu, budynek socjalny i biofiltry. W trakcie modernizacji oczyszczalnia została całkowicie zhermetyzowana, co oznacza, że wszystkie uciążliwe zapachowo obiekty zostały przykryte. Hermetyzacja obiektów wykonana została przez firmę Laminopol. Jednak czasami nieprzyjemne zapachy z oczyszczalni mogą być wyczuwalne, gdyż specyfika pracy tego typu obiektu wymaga regularnych przeglądów urządzeń i instalacji oczyszczających ścieki, co wiąże się z chwilową emisją odorów.

Korzyści płynące z modernizacji oczyszczalni i rozbudowy gospodarki osadowej mają wymiar ekologiczny. Celem przebudowy systemu gospodarki osadowej jest maksymalne zmniejszenie objętości powstałych osadów oraz zagospodarowanie ich w sposób bezpieczny dla środowiska. Niższy poziom uwodnienia, uzyskany po odwodnieniu osadów w oczyszczalni, pozwala na transport osadu do Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach, gdzie jest on poddawany suszeniu do postaci granulatu. Powstały w wyniku suszenia osadu granulat o średnicy powyżej 2 mm jest bezpieczny dla zdrowia i środowiska. Posiada dużą wartość opałową i jest łatwy w transporcie. Gotowy produkt można zagospodarować na różne sposoby, np. spalać (jego wartość opałowa jest zbliżona do węgla brunatnego) lub wykorzystać do produkcji cementu.

Proces oczyszczania ścieków w zmodernizowanym obiekcie

Wszystkie dostarczane ścieki podlegają dwuetapowemu oczyszczaniu: mechanicznemu i biologicznemu. Pierwszym obiektem oczyszczalni jest budynek krat. Tu najpierw trafiają ścieki, które przepływają przez kraty zatrzymujące skratki. Następnie ścieki spływają do przykrytego piaskownika, gdzie wytrącane są zawiesiny mineralne. Mechanicznie podczyszczone ścieki (pozbawione skratek i piasku) płyną do bioreaktorów, w których zaczyna się oczyszczanie biologiczne.

Ścieki po mechanicznym oczyszczeniu tłoczone są do dwóch bioreaktorów, w których żyjące organizmy, zwane osadem czynnym, usuwają pozostałe zanieczyszczenia: związki węgla, azotu i fosforu. Powietrza do procesu oczyszczania w sposób płynny dostarczają dmuchawy, zlokalizowane w budynku dmuchaw. Mieszanina oczyszczonych ścieków i osadu czynnego spływa ostatecznie przez komorę rozdziału do dwóch osadników wtórnych. Ścieki pozbawione zawiesiny osadu czynnego odprowadzane są do rzeki Głuszynki, natomiast powstające osady tłoczone są do dwóch zagęszczaczy grawitacyjnych. Następnie zagęszczony osad jest odwadniany i wywożony do wysuszenia do Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Koziegłowach. Nie przewiduje się jego składowania, magazynowania ani unieszkodliwiania na terenie zmodernizowanego obiektu.

 Opracowanie: redakcja