prof. ndzw. dr hab. Krzysztof Kasprzak
Zakład Zagospodarowania Turystycznego AWF w Poznaniu

Fundusze unijne w ochronie środowiska

W uchwalonej przez Sejm w 2003 r. „Polityce Ekologicznej Państwa na lata 2003-2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007-2010” przyjęte zostało założenie, że osiągnięcie jej celów nie będzie możliwe bez aktywnego włączenia w proces ich realizacji wszystkich użytkowników środowiska. To z kolei wymaga nakładów finansowych, szacowanych na 140 mld zł, które może zapewnić jedynie sprawnie działający system finansowania. Dla wywiązania się z zobowiązań akcesyjnych i praktycznego wdrożenia „środowiskowych” dyrektyw Unii Europejskiej nakłady na inwestycje w tym zakresie powinny wzrosnąć w najbliższych latach do 12 mld zł rocznie. Potrzebne jest jednak wyraźne zwiększenie skuteczności i efektywności ekonomicznej systemu finansowania ochrony środowiska poprzez ewolucyjne dostosowanie go do zmieniającego się otoczenia rynkowego i instytucjonalnego po wejściu do UE.
Celem nadrzędnym unijnej polityki strukturalnej jest zmniejszanie różnic w rozwoju gospodarczym pomiędzy poszczególnymi krajami członkowskimi (polityka spójności). Działania te zmierzają do wyrównania poziomu życia mieszkańców całego obszaru Wspólnoty. Słabiej rozwinięte nowe kraje członkowskie, w tym Polska, mogą liczyć na pomoc w tym zakresie, pochodzącą z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności.
Podstawą do przyznania unijnego dofinansowania są dobrze przygotowane dokumenty programowe, zwłaszcza Narodowy Plan Rozwoju, „Strategia wykorzystania Funduszu Spójności” oraz programy operacyjne, czyli plany działań, mające na celu efektywne wykorzystanie środków unijnych, opierające się na założeniach NPR-u.
Złożonej problematyce funduszy unijnych poświęcony został bieżący numer „Zeszytów Komunalnych”.