Kolejna, szósta edycja Międzynarodowej Konferencji „Paliwa z Odpadów 2007” zorganizowana została w odpowiedzi na wciąż rosnące zainteresowanie tematyką ochrony środowiska w kontekście odnawialnych źródeł energii, ze szczególnym uwzględnieniem paliw z odpadów. Tematyka prezentowanych referatów dotyczyła: przetwarzania odpadów w paliwa, procesów spalania i współspalania paliw z odpadów oraz współspalania paliw (w tym paliw z odpadów i biomasy); produkcji i wykorzystania biokomponentów wytworzonych na bazie tłuszczy odpadowych; doboru technologii i urządzeń utylizacji odpadów oraz edukacji ekologicznej i aspektów prawnych ochrony środowiska.
W obradach uczestniczyli przedstawiciele ośrodków akademickich, naukowych, przemysłu, firm prywatnych, administracji państwowej i samorządowej oraz mediów.
Ze względu na dużą ilość zakwalifikowanych referatów (ponad 70) obrady prowadzone były w ramach sesji plenarnych oraz sesji posterowej. Referaty prezentowane były w czterech sesjach tematycznych: Paliwa formowane, Rozwój technologii przetwarzania odpadów tłuszczowych w małych i średnich przedsiębiorstwach dla celów energetycznych, Termiczne wykorzystanie odpadów oraz Ekologiczne skutki zagospodarowania odpadów.
Stroną naukową Konferencji zajmował się Komitet Naukowy, którego przewodniczącym był prof. dr hab. inż. Janusz W. Wandrasz, a pracami organizacyjnymi Komitet Organizacyjny pod przewodnictwem dr. inż. Michała Kozioła. W Konferencji wzięło udział ponad 130 osób, a zakończyła się ona sformułowaniem następujących wniosków:
· W Polsce metodami termicznymi utylizowana jest mała część powstających odpadów. Niewielka ilość obiektów termicznej utylizacji odpadów wynika z szeregu przyczyn: wysokich kosztów realizacji obiektów, słabości organizacyjnej potencjalnych inwestorów i rozdrobnienia podmiotów (samorządów, podmiotów zajmujących się zagospodarowaniem odpadów), sprzeciwu lokalnych społeczności (konieczność edukacji ekologicznej).
· Zarówno w kraju, jak i zagranicą zauważalna jest rosnąca rola współspalania paliw (w tym paliw formowanych oraz wybranych frakcji odpadów) w istniejących obiektach energetycznych i przemysłowych.
· Wdrażanie nowych paliw, tzw. formowanych, wymaga ich zdefiniowania nie tylko poprzez określenie pochodzenia i charakteru, ale także określenie parametrów technicznych, to jest ujęcie ich w grupy o konkretnych wymaganiach i znormalizowanych parametrach. Zdefiniowanie takie określi szerokie spektrum rodzajowe tych paliw, a także wymagania dla technologii przetwarzania odpadów na nowe paliwa oraz warunki (technologie) ich spalania. Zalecane warunki spalania powinny uwzględniać przy tym zarówno aspekty ekologiczne, jak i efektywność ekonomiczną proponowanych technologii. Postuluje się (wzorem poprzedniej edycji Konferencji) przyspieszenie prac dla przedmiotowej normalizacji (np. ustawa o paliwach, normy), gdyż już obecnie brak tych regulacji wywołuje negatywne skutki.
· W pracach nad normami dotyczącymi paliw należy uwzględnić doświadczenia eksploatacyjne energetyki zagranicznej oraz wyniki badań krajowych.
· Postuluje się objęcie przedmiotową normalizacją również mieszaniny paliw formowanych z paliwem węglowym oraz z innymi dodatkami polepszającymi jego właściwości paliwowe i ograniczającymi powstającą emisję.
· Postuluje się, aby normalizacja objęła również paliwa odnawialne, jednorodne o charakterze biomasy, takie jak: słoma, wytłoki rzepakowe, zrębki leśne, wysłodki itp., występujące luzem i ich pelety oraz brykiety.
· Niezależnie od procesu normowania paliw, należałoby wprowadzić procedury certyfikacyjne dla jednostek zajmujących się paliwami w zakresie projektowania, produkowania i badań. Jeżeli brak norm uniemożliwia organizację krajowego systemu certyfikacji przez jednostki do tego powołane, należałoby podjąć próbę zorganizowania zamiennej certyfikacji branżowej poprzez jednostki samorządu gospodarczego.
· Należy wprowadzić procedury pozwalające na wykluczenie z rynku technologii, które nie spełniły wymagań technologicznych w trakcie eksploatacji projektów zrealizowanych wcześniej.
· Konieczne są zmiany kryteriów wyboru technologii w trakcie postępowań przetargowych – istniejące zapisy o najtańszej technologii wiążą się najczęściej z wyborem technologii przestarzałych, pozwalających w minimalnym stopniu wykorzystać odpady surowcowo i energetycznie.
· Stwierdzono, że mała ilość wdrożeń w kraju w zakresie wykorzystywania paliw formowanych wynika z szeregu przyczyn: braku regulacji prawnych wyraźnie wyodrębniających paliwa formowane z odpadów, słabości organizacyjnej potencjalnych inwestorów, funkcjonującego systemu gospodarki odpadami, który wciąż nie wymusza ograniczania ich składowania.
· Podkreślono konieczność szerszego propagowania kwestii wykorzystania paliw formowanych wśród pracowników elektrowni, elektrociepłowni i ciepłowni.
· Zwrócono uwagę na zasadność prezentacji zrealizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych i programów mogących być wzorami do naśladowania. Poddano ocenie rozwiązania techniczne, logistyczne, procedury organizacyjne realizacji i funkcjonowania inwestycji oraz uzyskane efekty ekonomiczne, społeczne i ekologiczne prezentowanych przedsięwzięć.
· W trakcie Konferencji podkreślono rosnącą rolę płynnych paliw powstałych na bazie zarówno tłuszczów roślinnych, jak i zwierzęcych. Istotne jest też zagadnienie termicznej utylizacji substancji powstających w trakcie produkcji biopaliw (np. gliceryny) i przerobu tłuszczów odpadowych (zużytych tłuszczów, np. olejów pofrytkowych). Szeroko omówiono możliwości wykorzystania tych substancji tak bezpośrednio a także biokomponentów powstałych na bazie tych substancji.
· Stwierdzono, że problematyka spalania i współspalania paliw z odpadów nadal nie została dostatecznie dobrze poznana na poziomie teoretycznym. Wciąż istnieją poważne problemy, zwłaszcza z modelowaniem procesów spalania paliw w warstwie.
· Pomimo znacznego postępu w zakresie edukacji ekologicznej społeczeństwa, istnieje pilna potrzeba jej pogłębiania. Szczególnie istotne jest propagowanie kompleksowych systemów zagospodarowania odpadów, których wdrożenie najczęściej wiąże się z koniecznością ponoszenia większych obciążeń finansowych przez lokalne społeczności. Akceptację dla ponoszenia tych obciążeń można uzyskać w wyniku przedstawienia mieszkańcom zalet proponowanych rozwiązań. Edukacja ekologiczna powinna zwalczać również nieuzasadniony lęk społeczeństwa przed przyjaznymi dla środowiska formami termicznego przekształcania odpadów.
· Wciąż nie znalazła odbicia w istniejących regulacjach prawnych znaczna część postulatów z poprzednich edycji Konferencji, które zostały ponownie przywołane.
W trakcie dyskusji uznano za celowe kontynuowanie takich spotkań w przyszłości – w cyklu dwuletnim. Doceniona została rola Konferencji w wymianie myśli naukowo-technicznej pomiędzy różnymi środowiskami, a w szczególności na styku nauka – przemysł – samorządy.
(uw)