Miesięcznik ?Wodociągi-Kanalizacja? oraz Aquanet zaprosili przedstawicieli branży wodociągowo-kanalizacyjnej na rejs statkiem po Warcie.

Pod koniec sierpnia Poznań przeżywał prawdziwe oblężenie ? zjechała tu brać wodociągowa, by stanąć w szranki w XXV Spartakiadzie Pracowników Wodociągów i Kanalizacji im. Tadeusza Jakubowskiego. Wybór daty (28 sierpnia) spotkania na statku nie był więc przypadkowy ? redakcja wykorzystała okazję wynikającą z przebywania w jednym miejscu przedstawicieli przedsiębiorstw wod-kan z całej Polski, na czele z prezesami i członkami zarządów. Właśnie tych ostatnich zaprosiliśmy do rozmowy na temat ?Zarządzania nowoczesnym przedsiębiorstwem wod-kan?. Celem spotkania ?w tak pięknych okolicznościach przyrody? była przede wszystkim integracja branży wod-kan, tym bardziej że zorganizowanie debaty na statku wycieczkowym wywoływało sympatyczne skojarzenia z filmem ?Rejs?. Uczestników pytaliśmy o ich ocenę kondycji branży, a także o to, jakie dostrzegają największe problemy, np. związane z zawiłościami polskiego prawa. Jak zauważył dr Jędrzej Bujny: ? Bez wątpienia niespójne i nieczytelne prawo może generować liczne problemy w praktyce zarządzania przedsiębiorstwem wod-kan. Jednakże dzisiaj, zamiast trochę rytualnie narzekać, chciałbym pokazać, że właściwie, profesjonalnie użyte narzędzia prawne mogą stanowić skuteczne lekarstwo na wspomniane problemy. Odwołam się do trzech przykładów, które roboczo nazwałem ?systemowym?, ?menedżerskim? i ?finansowym?. Pierwszy wiąże się z kłopotami wynikającymi ze statusu spółki komunalnej i niekiedy trudnych, złożonych relacji z właścicielem. Prawo przewiduje instrumenty (związki komunalne, spółki międzygminne, działania konsolidacyjne, spółki córki, prywatyzację), które racjonalnie użyte mogą ograniczyć czy wręcz zniwelować wspomniane kłopoty. Drugi problem dotyczy prawie wszystkich obecnych na rejsie i wiąże się z odpowiedzialnością kadry menedżerskiej za podejmowane decyzje. I także w tym przypadku odpowiednie użycie przepisów może roztoczyć nad prezesowskimi głowami swoisty prawny parasol, chroniący przed deszczem kłopotów. Trzeba też wspomnieć o problemach związanych z finansowaniem inwestycji. Na pierwszy rzut oka przy, kolokwialnie rzecz ujmując ?szukaniu kasy?, instrumenty prawne nie jawią się jako pierwszoplanowe. A przecież istnieje szeroka gama rozwiązań pod egidą PPP, które, skrojone na miarę danego projektu, mogą ułatwić działania w ramach inżynierii finansowej.

Nowoczesne zarządzanie

Podczas rozmów z uczestnikami rejsu interesowały nas zagadnienia związane z zarządzaniem nowoczesnym przedsiębiorstwem. Oddajmy głos reprezentantom branży:

Paweł Chudziński, prezes Aquanet Poznań

Zarządzanie przedsiębiorstwem wodociągowym w kwestiach zasadniczych nie różni się niczym od zarządzania inną organizacją. Trzeba wiedzieć, co się chce osiągnąć, czyli jaki jest cel, a późnij konsekwentnie do niego dążyć. I to właściwie wszystko. No, prawie wszystko. Bo tu zaczynają się różnice. Przedsiębiorstwa te bowiem są szczególnie wrażliwe społecznie od wewnątrz, czyli w sferze pracowniczej, i od zewnątrz, a więc w sferze właścicielskiej i klienckiej. Nie można ulec pokusie samozadowolenia. Jest to szczególnie groźne, bowiem nie weryfikuje nas, jako przedsiębiorstwa działającego w warunkach monopolu, rynek. Nie można również ulec nadmiernemu stosowaniu teorii interesariuszy, bowiem wówczas rozmyje się odpowiedzialność, która ostatecznie i tak zostanie przypisana zarządzającym przedsiębiorstwem. Moim zdaniem, są dwa warunki skutecznego zarządzania przedsiębiorstwem wodociągowym. Pierwszy z nich to położenie nacisku na ludzi, a w szczególności na kadrę zarządzającą, a w tym kontekście na spójność celów całej organizacji, natomiast drugim warunkiem jest precyzyjne określenie celów i konsekwentne dążenie do ich realizacji, nawet wówczas, gdy wykraczają one poza horyzont kadencji władz przedsiębiorstwa i organów gminy. O ile pierwszy z warunków jest uniwersalny dla wszystkich organizacji, o tyle drugi okazuje się specyficzny dla przedsiębiorstw z naszej branży. Wszelkie pojawiające się po drodze pokusy łatwego ?zabłyśnięcia? rozpraszają i tworzą iluzję, która prowadzi do samozachwytu. Pozostaje jeden problem. Jak wyznaczyć cele, które będą akceptowane przez jak największą liczbę interesariuszy? Jeśli to się uda, wystarczy już ?tylko? realizować te założenia.

Andrzej Malinowski, prezes Zarządu Dąbrowskich Wodociągów

Zacznę od zdefiniowania sukcesu w branży wodno-ściekowej. Dla mnie jest to niezawodna dostawa wody dla mieszkańców oraz odbiór i oczyszczanie ścieków przy utrzymaniu normatywnych parametrów jakościowych. Sukcesem jest prowadzenie tych działań w taki sposób, aby firma utrzymywała rentowność na planowanym poziomie i zwiększała swoją wartość. Dlatego stosujemy nowoczesne metody strategicznego i operacyjnego zarządzania. Wdrożyliśmy strategiczną kartę wyników, zarządzanie ryzykiem, zarządzanie majątkiem, na bieżąco monitorujemy podstawowe wskaźniki finansowe i ekonomiczne. Wiedząc, że woda stanowi jeden z najważniejszych elementów kształtujących jakość codziennego życia, czujemy się odpowiedzialni za utrzymanie wysokich standardów zarówno samej wody, jak i wszystkich świadczonych usług związanych z jej dystrybucją. Gwarancją tego są potencjał techniczny, wysokie kompetencje oraz doświadczenie naszych pracowników. Te elementy zyskują uznanie w oczach klientów. Kierując się głosami interesariuszy, stawiamy na ciągły rozwój przy zachowaniu dbałości o środowisko naturalne. Aspekty społecznego i etycznego działania, łączenie korzyści biznesowych ze społecznymi, ekologicznej i społecznej odpowiedzialności biznesu są elementami kultury organizacyjnej przedsiębiorstwa.

Tomasz Senyk, wiceprezes Zarządu Wodociągów Wałbrzych

W moim odczuciu podstawą nowoczesnego zarządzania przedsiębiorstwem są ludzie. To nieoceniony kapitał i wartość, która przekłada się na pozyskiwanie wymiernych rezultatów. Priorytetem Wodociągów Wałbrzych jest rozwój pracowników, także przez rozmaite kursy, szkolenia i inwestowanie w nich oraz w udoskonalanie ich stanowisk pracy. W obecnych czasach, gdy trudno jest pozyskać wartościowych i wykwalifikowanych specjalistów, myślimy także o przyszłości. Pod patronatem Wodociągów Wałbrzych została utworzona klasa zawodowa o profilu monter sieci, instalacji i urządzeń sanitarnych. Uczniowie odbywają w naszym zakładzie praktyki, a ci najlepsi znajdują u nas zatrudnienie.

Oczywiście podstawą nowoczesnego zarządzania są wymogi przyjętego przez nas Systemu Zarządzania ISO 9001:2008 (PN-EN ISO 9001:2009). Jego przestrzeganie ułatwia podejmowanie efektywnych decyzji, rozwiązywanie sytuacji kryzysowych, optymalizację kosztów i poprawę bezpieczeństwa w organizacji. Na co dzień wdrażamy te elementy w życie, co może potwierdzić przyznany nam certyfikat Złote Godło ? Najwyższa Jakość Quality International 2015 ? w ramach programu realizowanego pod patronatem Ministerstwa Gospodarki, Klubu Polskie Forum ISO 9000 i Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Jesteśmy firmą, która duży nacisk kładzie na edukację ekologiczną. Nasz wizerunek oraz włączanie się w liczne kreatywne działania prospołeczne na rzecz lokalnej społeczności są bardzo ważnymi elementami zarządzania przedsiębiorstwem. Aktywnie angażujemy się w wydarzenia sportowe, kulturalne i oświatowe.

Henryk Milcarz, prezes Wodociągów Kieleckich

Zarządzanie nowoczesnym przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym to temat rzeka, dlatego w krótkiej wypowiedzi skupię się na jednym elemencie. Warto korzystać z nowoczesnych rozwiązań informatycznych dostępnych na rynku. Właśnie skończyliśmy budowę systemu monitoringu sieci wodociągowej dzięki wsparciu środkami unijnymi. Z jednej centralnej dyspozytorni możemy obserwować pracę zbiorników, pomp, przepływy i ciśnienia na całym obszarze działalności, czyli w Kielcach i trzech gminach. A jest tego sporo, bo Wodociągi Kieleckie, choć nie imponują liczbą odbiorców, to obszarowo porównywalne są z największymi spółkami wodociągowymi w Polsce. Polecam taką inwestycję wszystkim, którzy jeszcze monitoringu nie mają. Ważne jest, aby przy budowie systemu od początku sprawnie współpracować z wykonawcą, bo przecież każda sieć ma swoją specyfikę i nasi pracownicy znają ją lepiej niż jakakolwiek firma zewnętrzna. Zdalna informacja o stanie obiektów rozrzuconych na dużym obszarze, szybka reakcja na sytuacje kryzysowe ? to przecież kwintesencja dobrego zarządzania przedsiębiorstwem. Łatwość analizowania dużej ilości informacji dzięki oprogramowaniu komputerowemu to ogromna korzyść dla każdego menedżera. Krótko mówiąc, dzisiaj nie wystarczy mądra głowa i predyspozycje psychiczne, aby skutecznie zarządzać przedsiębiorstwem, bowiem niezbędne są dobre, nowoczesne narzędzia.

Zbigniew Mróz, prezes Zarządu Legnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji

Ze względu na społeczny wymiar działalności przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego, zarządzanie nim sprowadza się do realizacji statutowych obowiązków w zakresie dostarczania zdrowej wody i oczyszczania ścieków w sposób zapewniający klientom pełną satysfakcję. Nowoczesna firma posiada długofalową strategię rozwoju, która jest konsekwentnie realizowana. Przedsiębiorstwo musi być zoptymalizowane pod kątem majątku i struktury kosztów oraz powinno stawiać na nowe technologie. W branży wod-kan skala potrzeb inwestycyjnych oraz ich kapitałochłonność są ogromne, zatem trzeba umieć czerpać z zewnętrznych źródeł finansowania. Obecnie decydująca jest zdolność przedsiębiorstwa do skutecznego sięgania po fundusze unijne. Należy dbać o rozwój firmy, o prowadzenie konsekwentnej polityki kadrowej, zmierzającej do odmłodzenia struktury wiekowej pracowników, podnoszenia ich kwalifikacji oraz zmotywowania do osiągania założonych przez przedsiębiorstwo celów, z którymi pracownicy będą się identyfikują. Niezbędna jest również bieżąca wymiana doświadczeń pomiędzy firmami działającymi w branży, ponieważ bardzo często zmagamy się podobnymi problemami.

Anna Lembicz

W rejsie udział wzięli: Gennadii Baklanov ? Prodeko-Ełk; Paweł Bohdziewicz ? Gminne Przedsiębiorstwo Komunalne ?Eko-Babice?; Jędrzej Bujny ? Kancelaria Sójka Maciak Mataczyński Adwokaci; Paweł Chudziński ? Aquanet w Poznaniu; Łukasz Czopik ? Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów w Katowicach; Stanisław Drzewiecki ? Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy; Tomasz Fusek ? Pam Saint-Gobain; Ireneusz Jaki ? Wodociągi i Kanalizacja w Opolu; Dorota Jakuta ? Izba Gospodarcza ?Wodociągi Polskie? Bydgoszcz; Wojciech Jassak ? Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Ełku; Wojciech Jastrzębski ?Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji ?Wodnik? w Jeleniej Górze; Stanisław Kowalewski ? Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Inowrocławiu; Stanisław Krusz ? Katowickie Wodociągi; Ryszard Langer ? Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie; Zbigniew Leszczyński ? Wodociągi i Kanalizacja w Opolu; Ryszard Lewandowski ? Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Przemyślu; Andrzej Malinowski ? Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Dąbrowie Górniczej; Adam Makieła ? Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Świnoujściu; Sławomir Matyjaszczyk ? Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie; Robert Maziarz ? Złote Runo; Henryk Milcarz ?Wodociągi Kieleckie; Stanisław Mikołajski ? Saur Neptun Gdańsk; Zbigniew Mróz ?Legnickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji; Marek Kornatowski ? Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu; Henryk Schlagner ?Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Tarnowskich Górach; Tomasz Senyk ?Wałbrzyskie Wodociągi; Janusz Siemaszko ? Arcus; Jacek Skarbek ? Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna; Andrzej Wiśniewski ? Wodociągi Płockie; Piotr Zientara ? Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Krakowie.

Dziękujemy wszystkim obecnym, a naszych czytelników zapraszamy do obejrzenia filmowej relacji z tego wydarzenia na stronie internetowej www.portal.komunalny.pl w zakładce ?Wodociągi i Kanalizacja?.