Potrzeba koordynacji działań
Jak wynika z dokumentów rządowych, intencją ustawodawcy przy konstruowaniu podstawowych zapisów prawnych regulujących funkcjonowanie rynku biopaliw, a więc Ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych z 26 sierpnia 2006 r. oraz Ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw i biopaliw, było przede wszystkim zagwarantowanie trwałych i stabilnych dochodów dla gospodarstw rolnych podejmujących się produkcji biomasy z przeznaczeniem na biokomponenty. Ponadto rozwój alternatywnego rynku zagospodarowującego strukturalne nadwyżki produkcji rolnej na cele niespożywcze, aktywizacja zawodowa obszarów wiejskich poprzez stymulowanie wykorzystania do produkcji paliw i biopaliw ciekłych biokomponentów wytworzonych w Polsce i wyprodukowanych z krajowych surowców.
Problem stosowania krajowych surowców do produkcji biokomponentów nie został rozwiązany, o czym świadczą następujące dane: w 2008 r. wprowadzono do obrotu 396,3 tys. ton estrów, z czego na produkcję krajową przypadło 176,7 tys. ton, oraz 185,6 tys. ton bioetanolu, w tym tylko 87 tys. ton wyprodukowano w kraju. Znikome wykorzystanie krajowych mocy produkcyjnych i przewaga importu powodują pogłębianie się kryzysu w sektorze rolnym. Objawia się to drastycznym spadkiem cen zbóż, co w efekcie może doprowadzić do zaniechania tego typu produkcji przez producentów rolnych i uzależnienie krajowego rynku od kosztownego dla gospodarki narodowej importu surowców.
Jednym z istotnych problemów wpływających na brak skuteczności działań administracji rządowej w zakresie tworzenia stabilnych ram prawnych dla funkcjonowania rynku producentów biomasy i wytwórców biokomponentów w Polsce jest niewątpliwie niekonsekwencja oraz niewłaściwa koordynacja działań odpowiedzialnych za wdrażanie programów wsparcia dla biopaliw.
W związku z prowadzeniem prac zmierzających do znowelizowania obowiązującej ustawy o biokomponentach i biopaliwach należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność ustawowego uregulowania kwestii dotyczących koordynowania działań poszczególnych resortów w zakresie tworzenia i wzmacniania krajowego rynku wytwórców biokomponentów.
Dotychczasowe doświadczenia krajowe wskazują, iż za realizację polityki promocji biopaliw odpowiedzialność ponoszą przede wszystkim Ministerstwa Gospodarki, Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Finansów oraz Środowiska. Brak koordynacji działań urzędników tych resortów, niedostateczna komunikacja pomiędzy poszczególnymi departamentami oraz ewidentny brak jednego podmiotu odpowiedzialnego za realizację programu wdrażania biopaliw powodują niekonsekwencję przy opracowywaniu aktów wykonawczych. Trudno też wskazać odpowiedzialnych za zaniechania oraz opóźnienia. Przykładem takich błędów administracji rządowej jest kwestia braku wdrożenia w życie zapisów wynikających z Wieloletniego Programu Promocji Biopaliw lub Innych Paliw Odnawialnych na lata 2008-2014. Do dzisiaj wiele elementów tego programu nie zostało zrealizowanych, np. opracowanie systemu zwolnień dla pojazdów zasilanych biopaliwami.
Tomasz Pańczyszyn,
KIB