W Polsce planowanych jest do realizacji 12 zakładów termicznej utylizacji odpadów. W związku z tym, że są to bardzo trudne projekty, z punktu widzenia zarówno technicznego, jak i przede wszystkim społecznego, wszystkie one znajdują się na liście projektów indywidualnych Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko” (PO IiŚ).

Podczas weryfikacji listy projektów kluczowych w styczniu 2008 r. z ponad 50 zadań w priorytecie II (Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi) na liście pozostało pięć projektów z tzw. zamrażarki i dziewięć tzw. spalarniowych. Mimo że większość projektów spalarniowych nie była przygotowana do realizacji (nie były one nawet w fazie procedowania oceny oddziaływania na środowisko – o.o.ś. – i nie znano ich lokalizacji), to ze względu na ich znaczenie w zakresie realizacji przez Polskę zobowiązań nałożonych Traktatem Akcesyjnym, związanych z osiągnięciem określonych limitów odzysku odpadów opakowaniowych, a przede wszystkim ograniczeniem ilości odpadów przeznaczonych do składowania, utrzymano je na liście projektów indywidualnych. Przeprowadzona w styczniu 2009 r. aktualizacja listy projektów przyniosła trzy kolejne projekty spalarniowe – olsztyński, bydgosko-toruński i koszaliński. Projekty spalarniowe objęto wnikliwym systemem monitoringu fazy przygotowawczej oraz tam, gdzie beneficjenci o to poprosili, wsparciem eksperckim.
Projekty spalarniowe od zawsze cieszyły się w Polsce wielkim zainteresowaniem pozarządowych organizacji ekologicznych. Niektóre z nich wręcz przyjęły za główny cel swoich działań niedopuszczenie do powstania tego typu obiektów w kraju. Dlatego też nie może dziwić, że natychmiast po opublikowaniu pierwszej listy projektów indywidualnych dla PO IiŚ Komisja Europejska została zasypana skargami. Najgłośniejszy był protest organizacji Bankwatch Network, która w imieniu polskich organizacji ekologicznych złożyła protest w KE na rzekome łamanie przez Polskę zasad postępowania z odpadami, zapisanych w dyrektywach UE. Szafując hasłami recyklingowymi, próbowano spalarnie przeciwstawić selektywnej zbiórce odpadów. Działania organizacji ekologicznych przyniosły pozytywny efekt w postaci uświadomienia decydentom znaczenia jakości przygotowywanych przez administrację państwową i samorządy dokumentów strategicznych, w tym przypadku Krajowego, a dalej wojewódzkich, powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami. W efekcie część beneficjentów podjęła decyzję o wykonaniu oceny strategicznej wyboru systemu gospodarki odpadami i poddała ten wybór dyskusji społecznej. Przeprowadzone po takich działaniach badania opinii społecznej wykazywały około 80-procentową akceptację dla systemów gospodarki odpadami z instalacjami termicznego przekształcania odpadów (TPO).
Najwięcej emocji w społeczeństwie wzbudza jednak wybór lokalizacji dla obiektu TPO.
 
Wybór lokalizacji i zasady prowadzenia dialogu
Dla projektów spalarniowych opracowano i przedstawiono KE specjalną ścieżkę postępowania, redukującą do minimum konflikty społeczne wokół tych inwestycji i dającą gwarancję, że podejmowane decyzje o lokalizacji tych przedsięwzięć są optymalne i zapadają z pełnym udziałem społecznym. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia KE, gdyż protesty w sprawie budowy systemu spalarni komunalnych w Polsce już do niej spływają. Postępowanie polega na przeprowadzeniu oceny strategicznej wyboru lokalizacji przedsięwzięcia z zastosowaniem analizy wielowariantowej i wielokryterialnej, wraz z akcją informacyjno-konsultacyjną dla społeczeństwa z pełną dokumentacją prowadzonych konsultacji. Postępowanie takie nie wynika obecnie z przepisów prawa, jest natomiast najlepszą metodą dochodzenia do optymalnych rozstrzygnięć, przekazywania informacji i angażowania społeczeństwa w proces przygotowania projektu. Rezultaty tego postępowania są w pełni wykorzystywane na etapie wydawania decyzji środowiskowej i stanowią załącznik lub integralną część raportu z o.o.ś.
Metodę tę zastosowano już w Krakowie, Szczecinie, Bydgoszczy i Gdańsku, a miasta te są najbardziej zaawansowane w pracach nad uzyskaniem decyzji środowiskowych. Wykorzystując ten sposób w Szczecinie, uzyskano praktycznie konsensus społeczny co do lokalizacji spalarni.
Właściwe konsultacje społeczne, wymagane prawem unijnym i polskim, odbywają się na etapie wydawania decyzji środowiskowej, a następnie w fazie pozwolenia na budowę (jeżeli wymóg przeprowadzenia ponownej oceny zostanie określony w decyzji środowiskowej) i polegają na wyłożeniu całości dokumentacji do wglądu społeczeństwu, a następnie umożliwienie mu składania uwag i wniosków. Gdy organ wydający decyzję uzna to za konieczne, może przeprowadzić otwartą dla społeczeństwa rozprawę administracyjną. Musi on rozpatrzyć wszystkie uwagi i wnioski, a w uzasadnieniu do decyzji odnieść się do nich, wyjaśniając, które z nich i w jakim zakresie zostały uwzględnione, a które i dlaczego zostały odrzucone.
Dobrze przeprowadzona akcja informacyjno-konsultacyjna na etapie oceny strategicznej wyboru lokalizacji inwestycji ułatwia i usprawnia proces wydawania decyzji środowiskowej i przyczynia się do znacznego ograniczenia pól potencjalnych konfliktów.
Z tych też względów Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR) włączyło się w tworzenie odpowiedniego klimatu społecznego poparcia dla realizacji projektów infrastrukturalnych.
 
Kampania edukacyjno-informacyjna
W 2007 r. w MRR przygotowano, a w 2008 r. przeprowadzono kampanię edukacyjną „Nowe drogi rozwoju. Człowiek, natura, infrastruktura”, przedstawiającą informacje o działaniach podejmowanych przez wykonawców projektów inwestycyjnych w celu ochrony środowiska. Jej celem była poprawa odbioru społecznego inwestycji planowanych do realizacji w latach 2007-2013. W ramach kampanii przeprowadzono cykl konferencji oraz szkolenia dla beneficjentów i przedstawicieli urzędów na temat komunikacji społecznej i rozwiązywania konfliktów wokół inwestycji infrastrukturalnych (wydano podręcznik dotyczący tej tematyki), a także szkolenia i wyjazdy szkoleniowe dla dziennikarzy.
Kampania cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Obecnie MRR otrzymuje wiele zapytań dotyczących możliwości powtórzenia akcji, w szczególności szkoleń z zakresu rozwiązywania konfliktów społecznych wokół inwestycji. Bardzo duża ilość e-maili wiąże się z informacjami o skutecznym stosowaniu metod rozwiązywania konfliktów przez uczestników szkoleń.
Niestety, konflikty społeczne wokół inwestycji spalarniowych nie są jedynymi problemami beneficjentów tych skomplikowanych przedsięwzięć.
 
Problemy z przygotowaniem wniosków
Zgodnie ze stanowiskiem KE, przed zatwierdzeniem projektu należy zakończyć procedurę o.o.ś., czyli uzyskać decyzję środowiskową oraz wszystkie pozwolenia na budowę. W świetle dyrektywy 85/337/EWG z 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, pozwolenie na budowę jest ostateczną decyzją zezwalającą na realizację inwestycji. W przypadku niektórych projektów o skomplikowanym charakterze (wieloletnie zadania dotyczące infrastruktury liniowej, składające się z kilku etapów, w szczególności inwestycje drogowe, kolejowe i energetyczne) skutkuje to sytuacją, że nawet jeżeli pierwszy etap projektu jest już gotowy do realizacji, to konieczne jest wstrzymanie jego wykonania do czasu zakończenia procedury o.o.ś. dla pozostałych etapów (często nawet trzy lata). W tym stanie rzeczy w MRR opracowano i następnie zaproponowano KE zasady postępowania dla projektów realizowanych w formule „projektuj i wybuduj” oraz w formule „wybuduj”.
W efekcie – w przypadku dużych projektów – wynegocjowano z KE możliwości odstąpienia od wymogu zatwierdzania projektów dopiero po zakończeniu procedury o.o.ś. w wypadku kontraktów realizowanych w formule „zaprojektuj i wybuduj” (tzw. żółty FIDIC). Ponadto uzyskano zgodę KE na odstąpienie od wymogu zatwierdzania projektów dopiero po zakończeniu procedury o.o.ś. dla kontraktów realizowanych w formule „wybuduj” (tzw. czerwony FIDIC).
W przypadku projektów realizowanych w formule „projektuj i wybuduj” do wniosku o dofinansowanie beneficjent musi załączyć jedynie decyzję środowiskową, nie są wymagane żadne decyzje o pozwoleniu na budowę. Natomiast przy projektach realizowanych w formule „wybuduj” do wniosku o dofinansowanie należy dołączyć decyzję środowiskową oraz pierwsze pozwolenie na budowę (z wielu wymaganych). Pozwolenia budowlane na dalsze etapy projektu będą wydawane sukcesywnie już po podpisaniu umowy o dofinansowanie. Umożliwia to zdecydowane przyspieszenie wysyłania dużych projektów, w tym spalarniowych, do zatwierdzenia do KE.
 
Projekty „spalarniowe” przygotowywane do realizacji w ramach PO IiŚ

Nazwa projektu
Orientacyjny koszt całkowity [mln zł]
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE [mln zł]
Przewidywany okres realizacji projektu [lata]
Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi – faza II
660
363
2010-2013
Program gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie
703
385,55
2010-2014
Rozwiązanie problemów gospodarki odpadami w Warszawie – etap I – Modernizacja i rozbudowa Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych
533,42
293,32
2011-2014
Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji białostockiej
413,89
333,04
2008-2015
System gospodarki odpadami dla Metropolii Trójmiejskiej
539,03
296,46
2012-2015
System gospodarki odpadami dla miast Górnośląskiego Związku Metropolitalnego wraz z budową zakładów termicznej utylizacji odpadów (projekt przewiduje budowę dwóch zakładów)
1081,16
592,93
2012-2014
System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania
640
352
2008-2013
Budowa zakładu termicznego unieszkodliwiania odpadów dla Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego
300
255
2011-2012
Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego
400
340
2008-2012
System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów
517,64
305,41
2008-2012
System gospodarki odpadami oraz budowa zakładu termicznego przekształcania odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego
280
211
2009-2013

 
 
Eliminacja zagrożeń w zakresie wykorzystania środków europejskich
W obecnym stanie prawnym istnieją zagrożenia w zakresie wykorzystania 1,2 mld euro z Funduszu Spójności przewidzianych na realizację działania 2.1 PO IiŚ oraz 289 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na regionalne programy operacyjne.
Istnieją poważne wątpliwości, dotyczące prawnej kwalifikacji wsparcia udzielanego w ramach finansowania projektów samorządowych w gospodarce odpadami (działanie 2.1 PO IiŚ, odpowiednie działania RPO). Bez rozstrzygnięcia tej kwestii niemożliwe jest rozpoczęcie procesu wydatkowania środków przeznaczonych na samorządowe projekty odpadowe.
Wadliwość obowiązujących przepisów regulujących gospodarowanie odpadami komunalnymi powoduje dodatkowe zagrożenia w zakresie realizacji przez Polskę zobowiązań nałożonych Traktatem Akcesyjnym, związanych z osiągnięciem określonych limitów odzysku odpadów opakowaniowych oraz ograniczeniem ilości odpadów przeznaczonych do składowania.
W celu eliminacji tych zagrożeń powołano międzyresortową grupę roboczą przygotowującą kompleksową reformę systemu gospodarki odpadami komunalnymi. W jej pracach biorą udział dodatkowo przedstawiciele resortów regionalnego, infrastruktury i środowiska.
Opracowano „Założenia nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi”, które opisują koncepcję reformy regulacji tej dziedziny gospodarki. Na ich podstawie międzyresortowa grupa robocza opracowała „Założenia do projektu ustawy o gospodarowaniu odpadami komunalnymi oraz zmianie niektórych ustaw”. Zostały one poddane konsultacjom społecznym, a następnie uzgodnieniom międzyresortowym, które zakończono 9 stycznia 2009 r. Obecnie dokument ten winien trafić do Komisji Trójstronnej, a następnie do Komitetu Europejskiego Rady Ministrów.
Przygotowana reforma systemu gospodarowania odpadami komunalnymi to prawdziwa rewolucja w tej branży. Rozwiązania te wymuszą zorganizowanie gospodarki odpadami komunalnymi w systemach regionalnych, zapewnią zainteresowanie inwestorów prywatnych i publicznych dużymi inwestycjami infrastrukturalnymi w tej branży, przyczynią się do wzrostu efektywności ekonomicznej dla istniejących i projektowanych instalacji przetwarzania i utylizacji odpadów. Istotnie ograniczą one także deponowanie odpadów komunalnych na składowiskach (co jest podstawowym problemem obecnego systemu) i – co bardzo ważne – wprowadzą nowy system opłat, zmniejszający zainteresowanie przedsiębiorców prywatnych zajmujących się transportem odpadów ich wożeniem po kraju oraz manipulacjami przy rozliczeniach finansowych.
W celu wyeliminowania niepewności prawnej w zakresie kwalifikacji wsparcia w okresie przejściowym (do czasu przeprowadzenia zmian ustawowych dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi) opracowany został projekt „Wytycznych w zakresie zasad dofinansowania z programów operacyjnych podmiotów realizujących obowiązek świadczenia usług publicznych w ramach zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego w gospodarce odpadami”, który przekazano do zaopiniowania KE.
Zgodnie z ww. Wytycznymi, udzielanie dofinansowania dla samorządowych projektów odpadowych będzie kwalifikowane nie jako pomoc publicznaw rozumieniu art. 87 Traktatu o ustanowieniu Unii Europejskiej, lecz jako rekompensata za świadczenie usług w ogólnym interesie gospodarczym (art. 86 ust. 2 Traktatu). Takie ujęcie pozwoli na szybkie i zgodne z zasadami wspólnego rynku udzielanie wsparcia przy zachowaniu elastycznych progów dofinansowania, a jednocześnie, co do większości projektów, nie powstanie dodatkowe obciążenie administracyjne związane z obowiązkiem notyfikacyjnym – po stronie zarówno beneficjentów, jak i krajowych organów władzy publicznej oraz KE.
Projekt Wytycznych został skierowany do zaopiniowania przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Regionalnej (DG Regio). Spotkanie robocze w tej sprawie odbyło się na początku listopada ubiegłego roku. DG Regio w kontaktach roboczych wstępnie pozytywnie oceniło dokument. Obecnie MRR oczekuje na pismo potwierdzające uzgodnienie Wytycznych przez KE.
Opracowanie i uchwalenie ustawy o gospodarowaniu odpadami komunalnymicałkowicie wyeliminuje ten problem, niemniej jednak na okres przejściowy wydanie Wytycznych jest niezbędne dla umożliwienia rozpoczęcia procesu wydatkowania środków na projekty w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi.
 
Nowy system monitorowania
Po dwumiesięcznych przygotowaniach w sierpniu 2008 r. w MRR powołano Departament Przygotowania Projektów Indywidualnych, który podjął szereg działań.
Dokonano m.in. analizy systemu monitorowania projektów indywidualnych oraz podjęto prace nad usprawnieniem informatycznego Systemu Monitorowania Indywidualnych Projektów w celu udostępnienia go bezpośrednio beneficjentom (zakończenie realizacji i pełne wdrożenie zmodyfikowanego systemu przewidziane jest na pierwszy kwartał 2009 r.).
Ponadto opracowano pierwszy raport pokazujący „dojrzałość” (przygotowanie) projektów do realizacji wg stanu na koniec sierpnia 2008 r. Przygotowano i przeprowadzono oceny stanu przygotowania projektów do realizacji na potrzeby weryfikacji list projektów kluczowych (raport ze stycznia 2009 r.).
Trwają też prace nad stworzeniem mapy interaktywnej ilustrującej lokalizację i stan przygotowania projektów: zostały one podzielone na dwie fazy. Pierwsza obejmuje przygotowanie mapy zawierającej lokalizację wszystkich projektów indywidualnych w systemie GIS, a druga to udostępnienie mapy w portalu MRR (przewidziane na pierwszy kwartał 2009 r.).
W ramach Programu Operacyjnego „Pomoc Techniczna” Departament realizuje inicjatywę project pipeline, której celem jest wsparcie przygotowania i realizacji projektów indywidualnych poprzez weryfikację dokumentacji oraz doradztwo w jej przygotowaniu. W ramach tego projektu przeprowadzono postępowanie przetargowe na wyłonienie firm doradczych, których zadaniem jest wsparcie beneficjentów. Umowy z wykonawcami zostały podpisane 1 października 2008 r.Obecnie pomagają oni grupie najbardziej zaawansowanych projektów przy weryfikacji dokumentacji w celu określenia ewentualnych uchybień i podjęcia działań zaradczych (zakończenie dla pierwszej grupy projektów planowane jest w pierwszym kwartale 2009 r.).
Opracowano także plan działań na 2009 r. dla JASPERS oraz zweryfikowano obecny plan działań w celu poprawy efektywności tego programu.
Nowy system monitorowania projektów indywidualnych pozwala praktycznie na bieżąco analizować postępy w ich przygotowywaniu oraz umożliwia właściwe reagowanie na opóźnienia w opracowywaniu dokumentacji poprzez kierowanie do tych projektów pomocy eksperckiej. Wspomaga także analizy w innych obszarach, takich jak informacja o zmianie kosztów całkowitych projektów i wynikające stąd przekroczenia i reperkusje dla budżetu państwa czy budżetów samorządów terytorialnych.
To oczywiście nie wszystkie problemy i zagrożenia związane z przygotowaniem projektów spalarniowych do realizacji. Bardzo ciekawą kwestią, która będzie wywoływać wiele emocji, jest sposób finansowania przedsięwzięcia prowadzonego w ramach PPP czy też koncesji na wykonanie i eksploatację. Równie interesującym, wręcz bulwersującym tematem będzie sposób przygotowywania, a przede wszystkim zawartość specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Już dzisiaj napływające w tym zakresie informacje od potencjalnych beneficjentów wskazują, że instytucje nadzorujące i monitorujące projekty spalarniowe będą miały wiele pracy.
 
dr hab. inż. Janusz Mikuła
profesor Politechniki Krakowskiej
 
Wykaz projektów tzw. spalarniowych przygotowywanych do realizacji w ramach PO IiŚ (koszt w mln zł)
 
Gospodarka odpadami komunalnymi w Łodzi – faza II
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 660
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 363
Przewidywany okres realizacji projektu – 2010-2013
W ramach projektu Miasto Łódź zamierza zrealizować dwa zadania. Pierwsze to instalacja TPO w Łodzi. Jej wydajność przewidziana jest do obsługi (oprócz Łodzi) również mieszkańców sąsiednich miejscowości – Pabianic, Zgierza, Ozorkowa, Aleksandrowa, Łaska, Konstantynowa, Brzezin, Tuszyna i Strykowa. Drugie zadanie dotyczy zagospodarowania trzech nieczynnych składowisk odpadów komunalnych na obrzeżach Łodzi, które będą wykorzystane do zorganizowania terenów rekreacyjno-sportowych.
 
Program gospodarki odpadami komunalnymi w Krakowie
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 703
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 385,55
Przewidywany okres realizacji projektu – 2010-2014
Głównym celem przedsięwzięcia jest zapewnienie Krakowowi i przyległym gminom możliwości dalszego, wieloletniego unieszkodliwiania odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla środowiska i zapewniający spełnienie wymagań krajowych i UE. Projekt dotyczy budowy zakładu TPO o wydajności 220 tys. ton/rok. Jest on kontynuacją realizowanego przez Gminę Miejską Kraków projektu pn. „Gospodarka odpadami stałymi w Krakowie, etap I”.
 
Rozwiązanie problemów gospodarki odpadami w Warszawie – etap I – Modernizacja i rozbudowa Zakładu Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 533,42
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 293,32
Przewidywany okres realizacji projektu – 2011-2014
Inwestycja ma na celu harmonizację gospodarki odpadami komunalnymi powstającymi na terenie Warszawy z zasadami określonymi w dyrektywach UE przy osiągnięciu odpowiednich poziomów recyklingu i odzysku odpadów i jednoczesnym zachowaniu efektywności systemu.
 
Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji białostockiej
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 413,89
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 333,04
Przewidywany okres realizacji projektu – 2008-2015
Przedsięwzięcie ma zapewnić miastu Białystok i sąsiadującym gminom możliwość zagospodarowania odpadów w sposób bezpieczny dla mieszkańców i środowiska poprzez stworzenie kompleksowego systemu gospodarki odpadami. Obejmuje on budowę zakładu TPO i nowego pola składowego, rekultywację zamykanych kwater oraz modernizację i rozbudowę istniejącego Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach.
 
System gospodarki odpadami dla Metropolii Trójmiejskiej
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 539,03
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 296,46
Przewidywany okres realizacji projektu – 2012-2015
Głównym celem zadania jest dopełnienie lokalnych (gminnych i/lub międzygminnych) systemów gospodarki odpadami i przekształcenie ich w formę kompleksowego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych województwa pomorskiego. Wybrana instalacja TPO powiązana będzie z obecnie funkcjonującymi na terenie metropolii trójmiejskiej systemami gospodarki odpadami komunalnymi (w Gdańsku, Gdyni, Tczewie i Starogardzie Gdańskim).
 
System gospodarki odpadami dla miast Górnośląskiego Związku Metropolitalnego wraz z budową zakładów termicznej utylizacji odpadów
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 1081,16
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 592,93
Przewidywany okres realizacji projektu – 2012-2014
Projekt ma za zadanie stworzenie wspólnego dla 14 miast tworzących Górnośląski Związek Metropolitalny systemu gospodarki odpadami, w którego skład wchodzić będą sortownie odpadów komunalnych, linie demontażu odpadów wielkogabarytowych, stacje przerobu odpadów budowlano-remontowych, instalacje do unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (wydzielonych ze strumienia odpadów komunalnych), kompostownie odpadów biodegradowalnych oraz zakłady TPO (wiodącym zadaniem jest budowa dwóch takich zakładów).
 
System gospodarki odpadami dla Miasta Poznania
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 640
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 352
Przewidywany okres realizacji projektu – 2008-2013
Głównym celem przedsięwzięcia jest stworzenie nowoczesnego systemu, który pozwoli kompleksowo prowadzić zorganizowaną gospodarkę odpadami dla miasta Poznania. Projekt dotyczy budowy zakładu TPO.
 
Budowa zakładu termicznego unieszkodliwiania odpadów dla Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 300
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 255
Przewidywany okres realizacji projektu – 2011-2012
Przedsięwzięcie pozwoli na termiczną utylizację odpadów komunalnych wytwarzanych na terenie Szczecina w ilości 150 tys. ton rocznie oraz zapewni gotowość do przyjmowania większej ilości odpadów z gmin ościennych funkcjonujących w ramach Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego.
 
Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych dla Bydgosko-Toruńskiego Obszaru Metropolitalnego
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 400
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 340
Przewidywany okres realizacji projektu – 2008-2012
Projekt obejmuje stworzenie spójnych systemów gospodarki odpadami dla Bydgoszczy i Torunia oraz gmin okalających wraz z budową instalacji do TPO o wydajności 180 tys. ton/rok z odzyskiem energii, składającej się z dwóch niezależnych linii technologicznych i instalacji do waloryzacji żużli.
 
System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 517,64
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 305,41
Przewidywany okres realizacji projektu – 2008-2012
Głównym celem realizacji przedsięwzięcia jest uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie powiatu olsztyńskiego, w tym Warmińskiego Związku Gmin, powiatów bartoszyckiego, kętrzyńskiego, lidzbarskiego i szczycieńskiego oraz Związku Gmin „Czyste Mazury” poprzez stworzenie kompleksowego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych powstających na ich terenie. Realizacja inwestycji wpłynie na osiągnięcie standardów obowiązujących w krajach członkowskich UE, w szczególności wymaganych poziomów odzysku, ograniczenia składowania odpadów (w tym biodegradowalnych) oraz wykorzystania odpadów jako źródła energii.
 
System gospodarki odpadami oraz budowa zakładu termicznego przekształcania odpadów dla miast i gmin Pomorza Środkowego
Orientacyjny koszt całkowity projektu – 280
Szacunkowa kwota dofinansowania z UE – 211
Przewidywany okres realizacji projektu – 2009-2013

Projekt ma na celu budowę zakładu przetwarzania odpadów wraz z budową zakładu TPO (będzie on uzupełnieniem dla tworzonego w Koszalinie systemu selektywnej zbiórki odpadów). Realizacja projektu pozwoli zmniejszyć ilość składowanych odpadów, które nie zostały poddane procesom odzysku lub recyklingu.