(Bez)cenne kryteria
W Polsce zamówienia publiczne realizuje się na podstawie ustawy z 19 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych. I mimo że w artykule 91 tej regulacji zdefiniowano kryteria oceny ofert, do których zaliczono m.in. jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, koszty eksploatacji i serwis, to bardzo często zamówienia publiczne opierają się tylko na jedynym z nich – cenie. Niesie to za sobą niebezpieczeństwo niskiej jakości wykonania usługi, zastosowania materiałów gorszego gatunku lub tańszych zamienników. Z kolei Ustawa z 17 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym definiuje pojęcie najkorzystniejszej oferty, która w porównaniu z P.z.p. jest bardziej rozbudowana i wyposażona w adekwatne kryteria. Jedno z nich stanowi wkład własny partnera prywatnego w określonym przedziale czasu (zwykle w okresie od daty podpisania umowy do daty oddania inwestycji do użytku), który jest dobrym wskaźnikiem możliwości technicznych, organizacyjnych i finansowych kandydata. W przypadku dużych przedsięwzięć rozpatrywanych jako potencjalne PPP kryterium oceny ofert może być też m.in. struktura finansowania przez partnera prywatnego, rodzaj kredytu i warunki spłaty, którym podlega partner oraz sposób zabezpieczenia wykonania umowy. Wybór właściwego kontrahenta jest podstawowym czynnikiem powodzenia przedsięwzięcia, dlatego istotne jest wypracowanie takich kryteriów oceny ofert, które w późniejszych stadiach projektu przyniosą wiele korzyści.
Na podstawie: Grzybowski W.: Kryteria oceny ofert w przetargach PPP. „Przegląd Komunalny” 11/2009
 
Chorobotwórcze bakterie
Ścieki komunalne zawierają liczne drobnoustroje, do których można zaliczyć m.in. bakterie, wirusy, płazińce oraz obleńce. Stanowią one duże zagrożenie dla zdrowia osób zajmujących się gospodarką ściekową. Do szkodliwych mikroorganizmów należą m.in. bakterie z rodzaju Leptospira, które mogą wywoływać ostrą chorobę gorączkową – leptospirozę. Ich nosicielami są gryzonie (głównie szczury), a także bydło, świnie i psy. Może nim być także człowiek. Do jego organizmu bakterie dostają się przez uszkodzoną skórę, śluzówkę nosa czy spojówki. Choroba objawia się wysoką gorączką, bólami głowy i mięśni, a także przekrwieniem spojówek. W niektórych przypadkach może wystąpić również żółtaczka. Na ryzyko zachorowania narażone są osoby mające bezpośredni kontakt z zakażonymi zwierzętami (np. rolnicy, weterynarze) lub z zawierającą bakterie wodą czy glebą (np. pracownicy kanalizacji, oczyszczalni ścieków oraz górnicy). Mimo iż w ostatnich latach żaden z przypadków zachorowań nie dotyczył pracowników zajmujących się gospodarką ściekową, to jednak ta grupa zawodowa należy do jednej z najbardziej zagrożonych występowaniem tej choroby. Podczas prac konserwacyjnych kanalizacji pracownicy mają bezpośredni kontakt ze szczurami, a wykonywanie czynności wewnątrz kanałów wiąże się często z ryzykiem skaleczeń. Ważne jest zatem stosowanie możliwych dostępnych środków ochrony indywidualnej, zabezpieczających ich podczas wykonywanej pracy.
Na podstawie: Cyprowski M.: Leptospiroza a ścieki komunalne. Realne zagrożenie czy nieuzasadnione obawy? „Forum Eksploatatora” 5/2009
 
Bezpieczeństwo SZW
W eksploatacji systemu zaopatrzenia w wodę (SZW) mogą występować zdarzenia niepożądane, które skutkują przerwami lub brakiem dostawy wody do konsumentów, a także pogorszeniem jej jakości. Z tego względu ważna jest niezawodność funkcjonowania SZW. Bezpieczeństwo to pojęcie odnoszące się do braku zagrożenia, gwarancji jego likwidacji lub minimalizacji. W przypadku wody wodociągowej pojęcie to rozumiane jest jako prawdopodobieństwo uniknięcia zagrożenia wynikającego z konsumpcji wody o złej jakości lub z jej braku. W sytuacji kryzysowej SZW winien mieć możliwość odcięcia danych ujęć wody z możliwością eksploatacji całego systemu lub jego fragmentów, włączenia do pracy alternatywnych technologii uzdatniania oraz dostawy wody z pominięciem SUW. Do zadań przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych należy nadzór eksploatacyjny nad SZW. Z tego względu firmy powinny umieć zarządzać ryzykiem, informować konsumentów o jego rozmiarach oraz podejmować działania w celu jego minimalizacji. Zarządzanie ryzykiem w SZW winno również uwzględniać nowe technologie i zagrożenia z nimi związane. Przy wyznaczaniu poziomu bezpieczeństwa należy brać pod uwagę występowanie w systemie barier zabezpieczeń (zapobiegania, ochrony i przeciwdziałania), redukujących niebezpieczeństwo związane z możliwością pojawienia się w systemie zdarzeń niepożądanych.
Na podstawie: Tchórzewska-Cieślak B.: Ochrona konsumentów wody przed skutkami zawodności dostawy wody do spożycia. „Instal” 10/2009
 
Z głębi Ziemi
Podstawowym źródłem pozyskiwania wody dla celów bytowych jest woda podziemna, którą wydobywa się za pomocą głębinowych agregatów pompowych. Wskaźnikiem właściwej eksploatacji pomp i ujęć głębinowych jest zużycie energii elektrycznej na wydobycie 1 m3 wody. Jest ono uzależnione od wydajności pompy oraz głębokości położenia zwierciadła wody w studni. O wartości tego wskaźnika decyduje sumaryczna sprawność energetyczna pompy oraz silnika, a także sprawność systemu zasilania energetycznego i systemu odprowadzenia wody. Niezawodność pracy pomp i silników głębinowych zależy od właściwego doboru tych urządzeń do warunków eksploatacyjnych. Uszkodzenie podczas pracy któregokolwiek elementu pompy, silnika głębinowego lub przewodu zasilającego wiąże się z koniecznością demontażu całego układu pompowego ze studni ujęcia. Zabiegi te są kosztowne i pracochłonne. Przyjmuje się, że właściwie dobrane pompy głębinowe powinny pracować bezawaryjnie w cyklu ciągłym min. 2-4 lata, ale bywa też, że 6-8 lat. Do najczęstszych przyczyn uszkodzeń pomp i silników głębinowych zalicza się pracę przy wydajności mniejszej niż wydajność minimalna lub większej niż maksymalna, chemię wody oraz piaszczenie. W przypadku remontów pogwarancyjnych oraz agregatów mało znanych producentów naprawa uszkodzonego sprzętu może być bardzo problematyczna. Ważne jest, by każdy remont głębinowych agregatów pompowych kończył się próbą ruchową na stacji badań, w wyniku której powinien powstać protokół z aktualnymi parametrami pompy i silnika.
 
Na podstawie: Strączyński M.: Eksploatacja pomp głębinowych w systemach zaopatrzenia w wodę. „Technologia Wody” 1/2009
 
Opracowanie:
Małgorzata Masłowska-Bandosz