Przydomowe oczyszczalnie – dylematy
Przydomowe oczyszczalnie wciąż budzą ogromne kontrowersje. Jedni postrzegają je jako szansę na rozwiązanie problemów związanych z oczyszczaniem ścieków w miejscach, gdzie nie ma jeszcze systemów sieciowych, a inni widzą w nich ogromne zagrożenie środowiskowe. Jednak liczba przydomowych oczyszczalni ścieków z roku na rok jest coraz większa. W 2008 r. odnotowano ich prawie 52 tys., czyli o blisko 17 tys. więcej w porównaniu z 2006 r. Najwięcej takich obiektów powstało na terenie woj. mazowieckiego – 3029, a najmniej na obszarze woj. opolskiego – 163. Ponad 60% wszystkich oczyszczalni powstało w woj. mazowieckim, lubelskim, świętokrzyskim i pomorskim. Niestety, w resortach odpowiedzialnych za infrastrukturę ściekową sprawa przydomowych oczyszczalni jest traktowana marginalnie. Przyczynia się to do spowolnienia rozwiązania problemu zanieczyszczenia środowiska na obszarach peryferyjnych, charakteryzujących się niskim poziomem rozwoju gospodarczego. Zdarza się, że ograniczone zasoby finansowe mieszkańców tych terenów nie pozwalają na wdrażanie drogich rozwiązań sieciowych. Obszary nieskanalizowane często są bardzo cenne przyrodniczo i aby nie uległy zagładzie, wymagają zainteresowania ze strony resortów odpowiedzialnych za infrastrukturę ściekową. Ważną do rozwiązania kwestią jest także możliwość finansowania przydomowych oczyszczalni ze środków publicznych.
Na podstawie: Choromański K.: Przydomowe oczyszczalnie ścieków – panaceum czy zagrożenie? Prawny serwis informacyjno-doradczy „Woda i Ścieki” 12/2009
 
 
Groźna bakteria
Warunki panujące w instalacjach ciepłej wody użytkowej sprzyjają rozwojowi bakterii z rodzaju Legionella, które stanowią zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia ludzi. Z tego względu istotne jest ich unieszkodliwienie. Jedną z metod jest dezynfekcja termiczna, polegająca na okresowym podgrzaniu wody w instalacji do (lub powyżej) temperatury, w której następuje pasteryzacja bakterii i utrzymanie poziomu tej temperatury przez odpowiedni czas. Działanie to cechuje się dużą skutecznością, jednak jego efekt jest krótkotrwały i proces trzeba regularnie powtarzać. Inną metodą jest dezynfekcja promieniami ultrafioletowymi. Przeprowadzone badania wykazały, że redukcja bakterii nastąpiła w tym przypadku dopiero po dwóch miesiącach od zainstalowania urządzenia. Początkowo jednak miało miejsce uwolnienie bakterii do instalacji, co stanowiło zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów szpitala. Z kolei w chemicznej metodzie dezynfekcji dwutlenkiem chloru na skutek jego silnych właściwości pałeczki Legionelli korygowane są stopniowo, w długoterminowym procesie. Wadą tej metody są znaczne koszty urządzeń i ich eksploatacji, a także możliwość korozji rurociągu przy większych stężeniach. Biorąc pod uwagę wady i zalety metod dezynfekcji oraz czynniki mające wpływ na wzrost liczebności bakterii Legionella,nie można dokonaćwyboru najlepszej z nich. Należy jednak, nie zważając na koszty, dążyć do tego, by zminimalizować lub zlikwidować problem obecności tych mikroorganizmów w instalacjach ciepłej wody użytkowej.
Na podstawie: Pawełek J., Bergel T.: Występowanie i zwalczanie bakterii Legionella w instalacjach ciepłej wody użytkowej. „Gaz, Woda i Technika Sanitarna” 12/2009
 
 
Alternatywa dla PE-HD
Rury ze zgrzewalnego polichlorku winylu, tworzące monolityczne, bezuszczelkowe odcinki, mogą stanowić alternatywę dla rur wykonanych z polietylenu PE-HD. Można je wykorzystywać m.in. do budowy i odnowy ciśnieniowych oraz grawitacyjnych przewodów kanalizacyjnych, wodociągowych i rurociągów przemysłowych. Obecnie zgrzewalny PVC jest stosowany jedynie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Meksyku. Zaletą tego systemu jest duża odporność na ścieranie, zarysowania, przenikanie węglowodorów oraz utlenianie chloropochodnymi środkami dezynfekującymi. Rury ze zgrzewalnego polichlorku winylu w porównaniu z rurami z PE-HD mają 2,5-razy większą wytrzymałość na rozciąganie i ciśnienie hydrostatyczne. Ponadto rura wykonana ze zgrzewalnego PVC jest w stanie zapewnić pracę pod ciśnieniem przewodu o mniejszej średnicy zewnętrznej niż jest to w przypadku rur PE-HD. Trwałość systemów powstałych z użyciem takich rur oszacowano na ok. 100 lat. Rurociągi ze zgrzewalnego PVC zostały zastosowane do budowy i odnowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych m.in. w stanie Kalifornia. Wykorzystano je w licznych technologiach bezwykopowych, takich jak przewierty sterowany HDD, sliplining, pipe bursting, oraz w tradycyjnych technikach wykopowych. Z kolei w Salt Lake w stanie Utah rurami ze zgrzewalnego PVC zastąpiono tranzytowy rurociąg azbestowo-cementowy. Został on wymieniony przy użyciu technologii pipe bursting.
Na podstawie: Kuliczkowski A., Gierczak M.: Rury ze zgrzewalnego PVC jako alternatywa dla rur PE-HD. „Instal” 12/2009
 
 
Oczyszczanie ścieków w SBMBR
W związku z coraz większymi wymaganiami stawianymi ściekom oczyszczonym obserwuje się dynamiczny rozwój technologii biologicznego oczyszczania ścieków w sekwencyjnych reaktorach porcjowych (SBR). Jedną z modyfikacji klasycznego systemu SBR są sekwencyjne membranowe reaktory porcjowe (SBMBR), w których moduły membranowe zanurzone są wewnątrz komory reaktora, stanowiąc zintegrowany układ. Zastosowanie technik membranowych w SBR-ach umożliwia zmianę charakterystyki pracy reaktora porcjowego, pozwalając na eliminację fazy sedymentacji i dekantacji. Dzięki temu można wydłużyć czas reakcji lub skrócić cykl pracy reaktora. Obecność membran w reaktorze porcjowym stwarza też korzystne warunki do rozkładu związków trudno biodegradowanlych i refrakcyjnych, co powoduje dużą redukcję ChZT. W systemach SBMBR możliwe jest usuwanie azotu ze ścieków w wyniku klasycznych procesów – nitryfikacji/denitryfikacji, jak również nitrytacji/denitrytacji oraz procesu Anammox. Efektywność całego systemu uwarunkowana jest zarówno sprawnością biochemicznych procesów oczyszczania (mineralizacji związków organicznych, nitryfikacji, denitryfikacji itp.), jak i warunkami procesów membranowych, w tym właściwościami filtracyjnymi membran. Przeprowadzone badania wykazały wysoką skuteczność usuwania azotu (do 96%) i fosforu (98%) oraz zmniejszenie ChZT i BZT5 do 99%. Wadą tej technologii jest znaczna energochłonność oraz duże koszty inwestycyjne.
Na podstawie: Masłoń A., Tomaszek J.A.: Zastosowanie technik membranowych w sekwencyjnych reaktorach porcjowych. „Ekologia i Technika” 6/2009
 

Opracowanie:
Małgorzata Masłowska-Bandosz