Rada Przedstawicieli Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych jest przedsięwzięciem skupiającym przedstawicieli RIPOK-ów oraz instalacji zastępczych wpisanych do WPGO, mających w najbliższym czasie uzyskać ten status. Chęć współpracy zgłosiły także organizacje i izby gospodarcze, zrzeszające podmioty działające w branży odpadowej.

Wiodącą rolę w Radzie odgrywa Prezydium Rady, a wspiera ją w swych działaniach grupa ekspertów z zakresu gospodarki odpadami oraz prawa. Podmioty skupione w Radzie reprezentują wszystkie formy własności ? od komunalnej, poprzez mieszaną strukturę własności, na podmiotach prywatnych skończywszy. Taka otwarta formuła pozwala Radzie w trybie wewnętrznych konsultacji wypracowywać stanowiska, mające na celu doskonalenie systemu gospodarki odpadami z uwzględnieniem interesów wszystkich reprezentowanych środowisk.

Rada RIPOK została powołana w lutym 2013 r. podczas XXIII Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej ?Eksploatacja i rekultywacja bezpiecznych składowisk odpadów?. W trakcie roboczego spotkania Rady 17 czerwca 2013 r. w siedzibie Krajowej Izby Gospodarczej w Warszawie wybrano Prezydium Rady oraz jej przewodniczącego. W pierwszym etapie działalności Rady, po wewnętrznych konsultacjach i wskazaniu aktualnych problemów, określono ich ważność i zaproponowano rozwiązania.

Kontynuacją prac Rady ? poza bieżącymi kontaktami drogą elektroniczną ? było spotkanie w trakcie VI Konferencji ?Mechaniczno-biologiczne przetwarzanie odpadów komunalnych? w Elblągu w maju 2013 r. Kolejną debatę z udziałem Rady zorganizowano we wrześniu 2013 r. w Warszawie podczas XVII Konferencji ?Kompleksowa gospodarka odpadami?. Ostatnie spotkanie Rady odbyło się w listopadzie 2013 r. podczas V Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej ?Selektywna zbiórka, segregacja i recykling odpadów? w Szczecinie. Na każdym z tych spotkań omawiano dotychczasowe działania Rady oraz plany na najbliższe miesiące.

Nadrzędny cel

Istotny element przyjętej strategii to wypracowywanie kompromisu dla nadrzędnego celu, którym jest doskonalenie systemu gospodarowania odpadami w aspekcie optymalizacji kosztów i z uwzględnieniem priorytetów ochrony środowiska. Działania te przekładają się na realizację zapisów transponowanych do polskiego prawa z prawodawstwa unijnego. Służą one ochronie środowiska oraz mają minimalizować koszty ponoszone przez obywateli.

Pomimo krótkiego okresu działania, Rada przygotowała już kilka spektakularnych przedsięwzięć, stanowiących podstawę do szerokiego wsparcia ewolucji systemu i rozwiązania najpilniejszych problemów oraz do prowadzenia długofalowych działań, w tym zmian legislacyjnych.

Pierwszym działaniem Rady było skierowanie do najważniejszych organów państwa
oraz instytucji odpowiedzialnych za ochronę środowiska listu, identyfikującego najistotniejsze problemy, które uwidoczniły się w pierwszych dniach po wprowadzeniu nowego systemu w gospodarce odpadami. Wraz z pismem przekazano wybrane przez nas postulaty, uznane za wymagające szybkiej reakcji. Jako pierwsza zasygnalizowana została potrzeba wzmocnienia kontroli w ramach postępowania z odpadami komunalnymi, w tym kierowania odpadów do RIPOK-ów, z uwzględnieniem wykorzystania mocy przerobowych istniejących instalacji i kontroli przemieszczania odpadów. W liście zwrócono też szczególną uwagę na wykorzystanie wydajności RIPOK-ów, w szczególności tych wybudowanych przy współfinansowaniu z funduszy unijnych. Po trzecie, Rada wnosiła o ustalenie opłaty za korzystanie ze środowiska, promującej stosowanie zaawansowanych technologii, zgodnych z hierarchią postępowania z odpadami.  Postulowano również efektywniejsze zagospodarowanie produktów RIPOK-ów (MBP/MBS) z uwzględnieniem roli instalacji termicznego przetwarzania odpadów w całym systemie.

Przedstawiciele Rady na spotkaniu w Ministerstwie Środowiska
z ówczesnym ministrem Marcinem Korolcem przedłożyli wybrane postulaty wraz z propozycjami ich realizacji oraz wskazali problemy zgłaszane przez Radę. Wyrażono również chęć współpracy w ramach grupy roboczej, powołanej w celu przygotowania propozycji zmian, prowadzących do udoskonalenia systemu gospodarowania odpadami.

Jeszcze taniej i efektywniej

W odpowiedzi na zaistniałą sytuację, Rada opublikowała stanowisko, dotyczące łączenia w przetargach przez gminy odbioru i zagospodarowania odpadów, i preferowania jako jedynego kryterium wyboru najniższej ceny. Działanie takie oceniono bardzo krytycznie. Należy przy tym zaznaczyć, że Rada monitoruje i opracowuje kompleksowe rozwiązania dla całości procesów gospodarowania odpadami ? od wytwarzania, aż po unieszkodliwianie, mimo iż skupia podmioty reprezentujące sam etap zagospodarowania odpadów.

Ograniczanie strumienia wytwarzanych odpadów, doskonalenie produktów i ich opakowań pod kątem przydatności do recyklingu oraz budowa racjonalnego i optymalnego systemu selektywnego zbierania odpadów są integralnymi elementami zainteresowania Rady. Z myślą o efektywnym kosztowo systemie gospodarowania odpadami opracowano nowe założenia bazujące na cztero-pojemnikowym systemie selektywnej zbiórki u źródła uzupełnionego o ewentualne dodatkowe strumienie. Wdrożenie tego systemu pozwoli na prowadzenie kampanii edukacyjnych i informacyjnych skierowanych do społeczeństwa obejmujących swoim zasięgiem cały kraj.

W dniu 11 września, dzięki zaproszeniu ze strony przewodniczącego Sejmowej Komisji Stałej ds. Monitorowania Gospodarki Odpadami, posła Tadeusza Arkita, mieliśmy możliwość zaprezentowania naszych uwag i konkluzji posłom wchodzącym w skład Komisji, ministrowi Piotrowi Woźniakowi z Ministerstwa Środowiska, a także przedstawicielom Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Spotkanie było okazją do dyskusji nad problemami pojawiającymi się na obecnym etapie oraz postulowanymi przez Radę zmianami w ramach doskonalenia systemu.

W trakcie rozmów uzgodniono powołanie zinstytucjonalizowanej grupy roboczej przy ministrze środowiska, której celem miało być wypracowywanie i opiniowanie zmian poprawiających funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami. Wspólne prace zostały wstrzymane w związku ze zmianami w kierownictwie resortu środowiska. Minister Maciej Grabowski powołał zespół pod kierownictwem prof. Andrzeja Kraszewskiego, który ma zająć się przygotowaniem kompleksowej nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Rada RIPOK przesyłać będzie swoje postulaty i opinie dotyczące systemu gospodarowania odpadami do zespołu prof. Kraszewskiego. Biorąc pod uwagę dotychczasowe oraz planowane inicjatywy, nie ulega wątpliwości to, że Rada RIPOK wpisuje się w działania mające na celu podjęcie szerokiej współpracy przy doskonaleniu systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Piotr Szewczyk,

przewodniczący Rady Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych,
dyrektor Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych ?Orli Staw?

 

Obecnie Radę RIPOK tworzą 54 podmioty zarządzające lub realizujące budowę regionalnych instalacji przetwarzania odpadów komunalnych oraz 13 najwyższej klasy ekspertów (technolodzy, prawnicy). Ukonstytuowało się tez ciało przedstawicielskie rady czyli prezydium (15 podmiotów), na przewodniczącego Rady wybrany został Piotr Szewczyk ? Dyrektor ZUOK ?Orli Staw?.

Skład Rady RIPOK nie jest zamknięty, inicjatywa jest otwarta na kolejne osoby i instytucje. Więcej szczegółów znaleźć można na stronie internetowej dedykowanej temu przedsięwzięciu: www.radaripok.pl