Podczas tegorocznych Międzynarodowych Targów Mechanizacji Rolnictwa Polagra – Premiery w połowie lutego, Poznań zamienił się w międzynarodową wystawę liderów branży rolniczej. Zaprezentowało się prawie 300 wystawców nie tylko z Polski, ale z całego świata.
Było też kila firm bezpośrednio związanych z energetyką odnawialną. Zaprezentowano urządzenia do produkcji brykietów oraz biopaliw.
Forum Roślin Energetycznych
Równolegle odbywały się konferencje i fora dyskusyjne. Jednym z nich było już tradycyjnie zorganizowane po raz ósmy przez redakcję miesięcznika „Czysta Energia” we współpracy z MTP i wiodącymi izbami branżowymi Forum Roślin Energetycznych.
W pierwszych latach cieszyło się ono ogromnym zainteresowaniem. Był to okres oczekiwań na dopłaty bezpośrednie do zakładania plantacji roślin energetycznych i czas złudzeń, że takie dopłaty będą funkcjonowały dłużej, że nie zabraknie pieniędzy na częściowe pokrycie kosztów zakładania takich plantacji itp.
W miarę upływu czasu euforia związana z tym tematem opadała. W 2006 r. mieliśmy ponad 10 tys. ha plantacji, a w 2009 r. byliśmy juz świadkami całkowitej stagnacji i malejącego zainteresowania.
Tak więc tegoroczne Forum było skromniejsze, uczestniczyło w nim ponad 80 osób jeszcze wierzących, że nastąpi renesans upraw roślin energetycznych. Stanie się tak być może za sprawą działań przedsiębiorstw energetycznych zobligowanych do produkcji zielonej energii z tzw. agropaliw. Jedną z wiodących firm w tym zakresie jest firma Vattenfall Heat. Marcin Pisarek przedstawił doświadczenia firmy ze współpracy z rolnikami. Firma wychodzi do rolników z szeroką ofertą pomocy, bo przecież zyskać muszą zawsze dwie strony, aby biznes się rozwijał.
Milion hektarów mogą zająć plantacje
Dopóki rolnik nie będzie miał wieloletniej umowy z odbiorcą biomasy, nie zaryzykuje założenia plantacji roślin energetycznych – uważa prof.Jan Kuś z Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach.
Profesor omówił w swoim wystąpieniu kilku znanych już roślin, które mogą być uprawiane w Polsce. Jego zdaniem, pod uprawę roślin energetycznych można przeznaczyć w Polsce co najmniej 1 mln ha. Profesor zaleca na terenach bardzo wilgotnych uprawianie wierzby energetycznej. W woj. warmińsko-mazurskim wyhodowano jej nową odmianę – Tur, która daje wyższe plony od dotychczas uprawianych.
Mniejsze wymagania wilgotnościowe ma robinia akacjowa, której zaletą jest również wiązanie wolnego azotu z powietrza. Rośliną lepszą od wierzby pod względem energetycznym jest też topola. Profesor Kuś zwracał uwagę, że do zbioru biomasy tych drzew trzeba mieć specjalistyczny sprzęt, co zwiększa koszty produkcji.
Z kolei dr Dorota Rzemień-Starosta z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu przestrzegała, że po pewnym czasie na plantacjach mogą się pojawić choroby i szkodniki, które trzeba będzie zwalczać opryskami. IOR prowadzi badania, które mają się zakończyć wskazaniem środków ochrony upraw wierzby. Dostępne sposoby przygotowania biomasy z roślin energetycznych do postaci handlowej przedstawiła uczestnikom forum docent Anna Grzybek z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego w Falentach. Przypomniała ona, że w 2020 r. Polska powinna osiągnąć 15-procentowy udział energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii. Wydaje się to trudne do zrealizowania bez inwestowania w nowe technologie, które ułatwiają transport biomasy dostarczanej przez rolnictwo i jej zagospodarowanie przez zakłady energetyczne.
Doktor inżynier Robert Piątek (Enekoinwest) poinformował, że jego firma wspólnie z Krajowym Związkiem Plantatorów Buraka Cukrowego podejmuje działania na rzecz wdrożenia programu budowy biogazowni rolniczych w oparciu o potencjał produkcyjny plantatorów buraka cukrowego.
Nastąpiła również prezentacja utworzonego przez firmę Radmar Ekoenergia Centrum Biomasy Poznań, które w interaktywny sposób przekazuje wiedzę nt. przetworzenia i spalania biomasy.
Ważnym akcentem Forum był panel dyskusyjny. Za stołem zasiedli: Jarosław Wiśniewski, naczelnik Wydziału Energii Odnawialnych i Biopaliw w MRiRW oraz przedstawiciele Agencji Rynku Rolnego oraz Agencji Modernizacji i Rozwoju Wsi.
Dyskusja moderowana przez Urszulę Wojciechowską, redaktor naczelna „Czystej Energii”, poprzedzona została prezentacją J. Wiśniewskiego, dotyczącą potencjału biomasy, możliwości spalania ziarna niespełniającego wymagań jakościowych dla zbóż i wielu aktualnych spraw, nad którymi pracuje Ministerstwo Rolnictwa.
Pytań było wiele i żadne nie pozostało bez odpowiedzi.
Urszula Wojciechowska