Zagadnienia związane z gospodarką odpadami, a dokładnie rozwiązanie problemu rosnącej liczby odpadów, jest jednym z priorytetowych zadań, które wyznaczył sobie Urząd Miasta w Szczecinie. Od wielu lat miasto boryka się z problemem zagospodarowania ok. 150 tys. ton odpadów komunalnych rocznie.
Po zamknięciu dwóch miejskich składowisk z powodu wyczerpania miejsca na deponowanie odpadów, pojawił się trudny problem związany z wyborem sposobu ich zagospodarowania. Co prawda przedsiębiorcy zajmujący się odbieraniem odpadów od mieszkańców poddawali je unieszkodliwianiu na składowiskach znajdujących się poza administracyjnymi granicami miasta, jednak takie rozwiązanie nie spełnienia wymagań polskich oraz unijnych przepisów prawnych.
Celem władz Szczecina jest wprowadzenie kompleksowego systemu gospodarki odpadami, który opierać się będzie na rozwoju selektywnego ich gromadzenia, sukcesywnym zwiększaniu poziomu odzysku poszczególnych strumieni odpadów, uregulowaniu sfery organizacyjnej, intensyfikacji działań z zakresu edukacji ekologicznej oraz budowy Zakładu Termicznego Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych (ZTUOK).
 
Od planów do realizacji
Planowana inwestycja ma służyć nie tylko mieszkańcom miasta. W propozycjach rozwiązań technicznych i technologicznych ZTUOK uwzględnia się zagospodarowanie odpadów z regionu szczecińsko-polickiego, należącego do Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego.
Przedsięwzięcie obejmujące zasięgiem wymieniony rejon zapisano w dokumentach planistycznych oraz strategicznych dla woj. zachodniopomorskiego i jest zgodne z przyjętą polityką państwa. Gmina Miasto Szczecin już w 2006 r. wystąpiła z wnioskiem do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego o uwzględnienie na liście projektów Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko zadań z dziedziny gospodarki odpadami. W konsekwencji przedsięwzięcie pn. „Budowa zakładu termicznego unieszkodliwiania dla Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego” zostało ujęte na liście indywidualnych projektów, opublikowanej w Obwieszczeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z 6 marca 2008 r. w sprawie listy projektów indywidualnych dla Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013.
Duże prawdopodobieństwo uzyskania dofinansowania ze środków Unii Europejskiej dodatkowo wpłynęło na decyzyjność władz miasta oraz na determinację w realizacji celu.
Przepustowość szczecińskiego zakładu termicznego przekształcania odpadów określono na 150 tys. ton rocznie. Wielkość ta wynika z prognozowanej ilości powstających w regionie odpadów niepodlegających ponownemu przetworzeniu oraz analizy opłacalności w aspekcie ekonomicznym. Przygotowywanie projektu rozpoczęto już w 2006 r., kiedy to opracowano założenia techniczno-ekonomiczne, a następnie przygotowano analizę i ocenę strategiczną docelowego systemu gospodarki odpadami wraz z wyborem wariantów lokalizacji ZTUOK. Dokumentacja ta stała się podstawą do dalszych działań, takich jak opracowanie raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, studium wykonalności, koncepcji programowo-przestrzennej oraz wielu niezbędnych analiz i badań, w tym morfologii odpadów, bilansu energetycznego, elementów przyrodniczych środowiska, badań geotechnicznych, analizy możliwości transportu odpadów komunalnych, a także analizy możliwości i sposobów wykonania uzdatnienia podłoża gruntowego pod budowę.
Na etapie oceny strategicznej na obszarze Szczecina wyznaczono trzy lokalizacje dla ZTUOK. W kolejnych procesach konsultacyjnych oraz po rozpatrzeniu aspektów formalno-prawnych wskazano teren Międzyodrza w sąsiedztwie oczyszczalni ścieków „Ostrów Grabowski”.
 
Selektywna zbiórka odpadów
Szczecin jest jednym z niewielu miast w Polsce, które procesy informacyjny i konsultacyjny rozpoczęło nieomal równocześnie z działaniami decyzyjnymi o wprowadzeniu systemowych rozwiązań dla miasta.
W planowany kompleksowy system zagospodarowania odpadów wpisują się dotychczasowe czynności, w tym selektywne gromadzenie odpadów propagowane we współdziałaniu z przedsiębiorcami, którzy wyposażają mieszkańców w oznakowane pojemniki lub worki na odpady opakowaniowe. Rolą miasta jest zachęcanie obywateli do takiej formy pozbywania się odpadów. Obecnie na obszarze Szczecina znajduje się również ok. 2,5 tys. ogólnie dostępnych pojemników na surowce wtórne. A ponieważ coraz więcej osób korzysta z pojemników, dlatego też w planowanych działaniach uwzględniono sukcesywne zwiększanie ich liczby oraz lokalizowanie w różnych punktach miasta. Wśród wymienionej liczby ogólnie dostępnych pojemników do selektywnego gromadzenia odpadów opakowaniowych znajduje się 150 ustawionych na zlecenie Gminy Miasto Szczecin. Zostały one usytuowane w miejscach zgłoszonych przez mieszkańców. Przedsiębiorca wybrany w drodze postępowania przetargowego został zobowiązany do ustawienia pojemników, opróżniania i stałego monitoringu ich zapełnienia, jak również do utrzymywania porządku wokół nich. Pojemniki są oznakowane logo programu „Ekologiczna Gospodarka Odpadami dla Szczecina”.
Rozwój selektywnej zbiórki odpadów to także rozbudowa sieci punktów zbiórki odpadów problemowych. Obecnie w różnych dzielnicach miasta funkcjonuje pięć obiektów. Szczecinianie mogą w nich pozostawić zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, baterie, akumulatory, świetlówki, opony, przepracowane oleje, a także przeterminowane leki. Odbiór wymienionych odpadów jest bezpłatny. Zainteresowanie tą formą pozbywania się odpadów problemowych zwiększa się każdego roku, o czym świadczą ilości odbieranych i przekazywanych do recyklingu odpadów.
 
 
Renata Maniszewska,
Urząd Miasta w Szczecinie