Transport zrównoważony – Instrumenty cz. II
Tadeusz Kopta
Charakterystyczną cechą współczesnego transportu jest wypieranie z rynku transportu zbiorowego, ruchu rowerowego i pieszego przez samochód osobowy oraz kolei przez towarowy transport samochodowy. Proces ten jest niekorzystny z wielu względów, ale przede wszystkim z racji ekologicznych, przestrzennych, społecznych, energetycznych i gospodarczych.
Dzieje się tak na skutek m.in. braku mechanizmów ekonomicznych, które uwzględniałyby wszystkie tzw. koszty zewnętrzne jakie powodują poszczególne środki transportu. W sytuacji gdy na rynku nie są uwzględnione jakieś koszty mamy do czynienia ze subsydiowaniem, które prowadzi do wypaczenia rynku, czyli uniemożliwienia działania instrumentów ekonomicznych. Problem polega jednak na trudności ustalenia prawdziwych kosztów zewnętrznych, gdyż próby jakie poczyniono w Unii Europejskiej są jedynie orientacyjnym szacunkiem. Tymczasem transport samochodowy powoduje największe koszty, które nie są uwzględniane w rachunku ciągnionym. W efekcie braku tego rachunku dochodzi do paradoksu, że transport zbiorowy jest droższy dla użytkownika niż używanie własnego samochodu. Taka sytuacja doprowadziła do marginalizacji kolei w Europie Zachodniej i jej upadku na liniach drugorzędnych. Proces ten obserwujemy obecnie w Polsce. W celu jego powstrzymania rząd i samorządy będą musiały przeznaczyć znaczące nakłady na ratowanie lokalnej kolei i transportu zbiorowego oraz opodatkować w większym stopniu samochody. Bez ...
Charakterystyczną cechą współczesnego transportu jest wypieranie z rynku transportu zbiorowego, ruchu rowerowego i pieszego przez samochód osobowy oraz kolei przez towarowy transport samochodowy. Proces ten jest niekorzystny z wielu względów, ale przede wszystkim z racji ekologicznych, przestrzennych, społecznych, energetycznych i gospodarczych.
Dzieje się tak na skutek m.in. braku mechanizmów ekonomicznych, które uwzględniałyby wszystkie tzw. koszty zewnętrzne jakie powodują poszczególne środki transportu. W sytuacji gdy na rynku nie są uwzględnione jakieś koszty mamy do czynienia ze subsydiowaniem, które prowadzi do wypaczenia rynku, czyli uniemożliwienia działania instrumentów ekonomicznych. Problem polega jednak na trudności ustalenia prawdziwych kosztów zewnętrznych, gdyż próby jakie poczyniono w Unii Europejskiej są jedynie orientacyjnym szacunkiem. Tymczasem transport samochodowy powoduje największe koszty, które nie są uwzględniane w rachunku ciągnionym. W efekcie braku tego rachunku dochodzi do paradoksu, że transport zbiorowy jest droższy dla użytkownika niż używanie własnego samochodu. Taka sytuacja doprowadziła do marginalizacji kolei w Europie Zachodniej i jej upadku na liniach drugorzędnych. Proces ten obserwujemy obecnie w Polsce. W celu jego powstrzymania rząd i samorządy będą musiały przeznaczyć znaczące nakłady na ratowanie lokalnej kolei i transportu zbiorowego oraz opodatkować w większym stopniu samochody. Bez ...