Konkurs o Puchar Recyklingu jest organizowany już od dziewięciu lat, a każda kolejna edycja była udoskonalana i wzbogacana o nowe kategorie. Wszystko zaczęło się od Szklanej Statuetki – konkursu promującego selektywną zbiórkę stłuczki szklanej.

Od tego czasu charakter i cel Konkursu, którym jest nagradzanie efektywnych systemów selektywnej zbiórki odpadów i promowanie działań w zakresie edukacji ekologicznej, nie zmieniły się, ale rozszerzyła się jego forma. W IX edycji uczestnicy rywalizują o statuetki w dziewięciu kategoriach, o cztery Puchary Recyklingu i tytuł „Tygrysa Recyklingu”.


Tygrys dla najlepszego
Najlepszym jednostkom spośród zajmujących się selektywną zbiórką odpadów przyznawany jest tytuł „Tygrysa Recyklingu”. Prestiżu dodaje mu fakt, że jest to nagroda wręczana raz na kilka lat, a zdobyć ją może podmiot, który otrzyma nominację do tego tytułu w trzech edycjach Konkursu. Do tej pory po laur ten sięgnął tylko Celowy Związek Gmin CZG-12 z Długoszyna.
O Puchary Recyklingu mogą ubiegać się czterej laureaci Konkursu, którzy zgłoszą swój udział w co najmniej sześciu kategoriach. Poza tytułem „Tygrysa Recyklingu” i Pucharami wręczane są trzy równorzędne nagrody w każdej z kategorii, przyznawane w zależności od ilości mieszkańców obsługiwanego przez dany podmiot terenu: do 30 tys. osób, 30-100 tys. osób i powyżej 100 tys. ludzi. Dzięki takiemu podziałowi nawet najmniejsze gminy czy przedsiębiorstwa mają szansę otrzymać nagrody. A jest o co walczyć – zwycięzcy mogą stać się posiadaczami prawdziwych dzieł sztuki. A to za sprawą szklanych statuetek, których twórcą jest prof. Zbigniew Horbowy, jeden z najbardziej znanych polskich projektantów szkła. Poza statuetkami i Pucharami Recyklingu w Konkursie przyznawane są nagrody finansowe i rzeczowe. W tegorocznej edycji nagrody finansowe fundują m.in. Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z Zielonej Góry, Torunia, Olsztyna, Wrocławia i Łodzi (stan na dzień 17.03.2008 r.).


Nowości i zmiany
IX edycja Konkursu nabiera tempa i niesie za sobą kolejne zmiany. Najistotniejsza dotyczy konkursowego terminarza. W związku z wcześniejszą niż w poprzednich latach datą Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska POLEKO 2008, podczas których organizowany jest finał Konkursu, konieczne okazało się skrócenie terminu nadsyłania Deklaracji udziału i Szczegółowych formularzy zgłoszeń. Z tego samego powodu okres działań podmiotów, który oceniany jest przez członków komisji i Kapituły Konkursu, został wyjątkowo skrócony do 10 miesięcy (obejmuje przedsięwzięcia zrealizowane od 1 września 2007 r. do 30 czerwca 2008 r.).
Nowością w bieżącej edycji jest powrót do istniejącej kiedyś kategorii „Rekordowy Karton” – zbiórki opakowań kartonowych po płynnej żywności. O zasadności ponownego wprowadzenia tej kategorii mówi Władysław Janikowski, dyrektor Dobrowolnego Stowarzyszenia REKARTON:
– Chodzi o to, żeby przywrócić recykling opakowań kartonowych. Po nowelizacji ustawy z 2005 r. w praktyce zaprzestano selektywnej zbiórki tych odpadów i ich recyklingu. Program REKARTON-u powstał po to, żeby je przywrócić. Dobrowolne porozumienie, skupiające w sobie przemysł wykorzystujący tego typu opakowania, wychodzi naprzeciw społecznym oczekiwaniom w zakresie ochrony środowiska. Stworzenie tej kategorii w Konkursie o Puchar Recyklingu pomoże przywrócić mieszkańcom świadomość, że każdy odpad może być surowcem wtórnym, w szczególności niedoceniane odpady po płynnej żywności.
Wprowadzono także istotne poprawki w kategorii „Lider Sortowni”. Dzięki opracowaniu przez Krzysztofa Kawczyńskiego, prezesa Polskiego Systemu Recyklingu, szczegółowych wskaźników możliwa będzie rzetelna ocena zgłoszonych do Konkursu sortowni. Wśród zasadniczych kryteriów znalazły się: stopień wykorzystania możliwości (mocy) obiektu sortowniczego, efektywność prowadzonego procesu sortowniczego, koszt jednostkowy wysortowania surowców wtórnych, koszt inwestycji na jednostkę uzyskiwanych surowców wtórnych oraz wskaźnik udziału edukacji ekologicznej na danym terenie.
Aby zachęcić nowe podmioty do udziału w tej inicjatywie, organizatorzy postanowili wprowadzić specjalne wyróżnienia dla jednostek startujących w Konkursie po raz pierwszy. Dzięki temu nowi uczestnicy, którzy być może nie mają jeszcze dużego doświadczenia i wyników w selektywnej zbiórce odpadów, będą mieli szansę pokazania swoich osiągnięć na forum ogólnopolskim.
W ciągu tych dziewięciu lat trwania Konkursu o Puchar Recyklingu zrodziło się wiele inicjatyw i działań proekologicznych, a w ochronę środowiska, w tym selektywną zbiórkę odpadów, zaangażowały się tysiące osób. Konkurs przybliżył mieszkańcom gmin i miast istotne problemy związane z gospodarką odpadami. Z roku na rok wzrasta liczba zebranych posegregowanych odpadów oraz ilość mieszkańców objętych selektywną zbiórką. To umacnia w przekonaniu, że podobne inicjatywy są potrzebne.

Aleksandra Kowalczyk
koordynator konkursów
 
 
 
Terminarz IX edycji Konkursu
– do 30 czerwca 2008 r. – nadsyłanie Deklaracji udziału,
– do 8 sierpnia 2008 r. – nadsyłanie Szczegółowych formularzy zgłoszeń,
– do 31 sierpnia 2008 r. – ocena formalna zgłoszeń,
– do 30 września 2008 r. – ocena merytoryczna zgłoszeń przez komisje; posiedzenie Kapituły; wyłonienie laureatów,
– 27 października 2008 r. – Gala Międzynarodowego Zjazdu Ekologicznego 2008, podczas której zostaną wręczone cztery Puchary Recyklingu,
– 28 października 2008 r. – finał Konkursu podczas Międzynarodowych Targów Ochrony Środowiska POLEKO 2008.

Regulamin i Deklaracja udziału znajdują się na stronie www.abrys.pl.