Polska Izba Biomasy od dawna współpracuje z uczelniami rolniczymi w zakresie roślin energetycznych, ale miejsce szczególne zajmuje tu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego (SGGW) w Warszawie. Szkoła ta jest najstarszą uczelnią rolniczą w Polsce i czwartą tego typu szkołą wyższą w Europie. Tradycja jej sięga Instytutu Agronomicznego w Marymoncie pod Warszawą, powstałego 1816 r.w celu szerzenia w społeczeństwie polskim wiedzy rolniczej. Pierwszymi wydziałami dzisiejszej SGGW były Wydział Leśny oraz Rolniczy, który niedawno obchodził jubileusz stulecia istnienia.
Z uwagi na prawdopodobieństwo kryzysu energetycznego rolnictwo XXI w. staje przed nowym wyzwaniem. Wyprodukowanie i dostarczenie określonej ilości biomasy o odpowiednich parametrach energetycznych będzie jednym z priorytetowych zadań dla tej gałęzi gospodarki. Eksperci są zgodni, że zostanie to osiągnięte poprzez celową uprawę gatunków roślin energetycznych lub poprzez przeznaczenie na cele energetyczne pewnej ilości plonów dotychczas uprawianych gatunków roślin rolniczych. Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW dostrzega duże szanse powodzenia w przypadku uprawy tych pierwszych gatunków roślin.
W historii uprawy niektórych roślin energetycznych, np. miskanta olbrzymiego, SGGW odegrało kluczową rolę, sprowadzając pierwsze sadzonki do kraju i zakładając jego pierwszą plantację doświadczalną w Polsce. Profesor Emil Nalborczyk był pierwszym wielkim zwolennikiem tych wieloletnich roślin. Zapoczątkował on tworzenie kolekcji doświadczalnej roślin energetycznych. Aktualnie na terenie Wydziałowej Stacji Doświadczalnej im. prof. Mariana Górskiego w Skierniewicach zlokalizowana jest kolekcja roślin wykorzystywanych na cele energetyczne. Są to zarówno gatunki dosyć już popularne, takie jak wierzba wiciowa, ślazowiec pensylwański, topinambur, miskant olbrzymi, róża bezkolcowa, jak i gatunki mało znane: spartina preriowa, proso rózgowate czy palczatka Gerarda. W obrębie Katedr Fizjologii Roślin, Agronomii czy Nauk o Środowisku Glebowym Wydziału Rolnictwa i Biologii prowadzone są rozbudowane projekty badawcze nad poszczególnymi gatunkami roślin. Badania koncentrują się na opracowaniu technologii uprawy oraz na określeniu potencjału plonotwórczego poszczególnych roślin energetycznych i ich przydatności do przetwarzania na różne formy energii, fizjologicznych i biochemicznych reakcji na różne czynniki środowiskowe, np. zasolenie czy suszę. Ponadto badania polegają na opracowaniu zaleceń nawozowych dla każdego gatunku roślin oraz na analizie możliwości wykorzystania osadów ściekowych i kompostów. Przygotowywane są również przedsięwzięcia związane z biopaliwami ciekłymi i gazowymi II generacji. W ramach projektów zamawianych Wydział Rolnictwa i Biologii zakupił urządzenie o groźnej nazwie – bomba kalorymetryczna – do określania wartości opałowej oraz maszyny do rozdrabniania, brykietowania i peletowania biomasy w celach badawczych.
Wiosna sprzyja wzrostowi optymizmu odnośnie roli biomasy w energetyce polskiej, a więc wszystkich ciekawych i zainteresowanych roślinami energetycznymi serdecznie zapraszamy do zwiedzenia Wydziałowej Stacji Doświadczalnej w Skierniewicach.
Izabela B. Toborowicz, SGGW, Warszawa