?Zbieraj ? nie wyrzucaj?

Pod takim tytułem Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego prowadził w 2013 r. publiczną kampanię edukacyjną dotyczącą właściwego postępowania z zużytymi bateriami i akumulatorami. Jednym z jej elementów był trwający od 31 października do 30 listopada ub.r. konkurs na zbiórkę zużytych baterii i akumulatorów, skierowany do publicznych szkół podstawowych oraz gimnazjów z terenu woj. podlaskiego. O zwycięstwie decydowała waga zebranych baterii i akumulatorów w przeliczeniu na liczbę uczniów w danej placówce. Nagrodzeni zostali również uczniowie, którzy dostarczyli do swoich szkół najwięcej zużytych baterii. W konkursie wzięło udział 119 placówek, w których zebrano łącznie 18 516 kg zużytych baterii i akumulatorów przenośnych. Ponadto w ramach kampanii na antenie telewizji regionalnej TVP Białystok w dniach od 4 listopada do 3 grudnia ub.r. oraz w Radio Białystok do końca listopada 2013 r. były emitowane krótkie spoty edukacyjne na temat właściwego postępowania z zużytymi bateriami i akumulatorami.

Środowisko w liczbach

Główny Urząd Statystyczny w grudniu ub.r. opublikował zbiorcze opracowanie pt. ?Ochrona Środowiska 2013?. Publikacja takie wydawane są corocznie od 1972 r. W najnowszym zestawieniu zaprezentowano syntetycznie ujęty pełny zakres wyników badań statystycznych, funkcjonujące podsystemy Państwowego Monitoringu Środowiska oraz źródła administracyjne charakteryzujące stan, zagrożenie i ochronę środowiska w 2012 r. na tle lat poprzednich. Dane zostały zgrupowane w dziewięciu działach, w podziale na następujące tematy: warunki naturalne, wykorzystanie oraz ochrona powierzchni ziemi i gleby, kopaliny, zasoby, wykorzystanie, zanieczyszczenie i ochrona wód, zanieczyszczenie i ochrona powietrza, ochrona przyrody i różnorodności biologicznej, odpady, promieniowanie, hałas, ekonomiczne aspekty ochrony środowiska oraz porównania międzynarodowe.

Uwagi do nowego systemu

W związku z powołaniem zespołu ds. wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Ministerstwo Środowiska zachęca do nadsyłania uwag oraz propozycji zmian dotyczących funkcjonowania nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Sugestie można zgłaszać na adres e-mail [email protected] zgodnie ze wskazanymi kategoriami tematycznymi: właściciele nieruchomości i mieszkańcy, gminy wdrażające ustawę oraz przedsiębiorcy realizujący poszczególne zadania. Nadesłane uwagi będą publikowane na stronie internetowej www.naszesmieci.pl i uwzględniane przez zespół ds. wdrażania ustawy. Po ich przeanalizowaniu zespół przedstawi ministrowi środowiska rekomendacje rozwiązań organizacyjnych, legislacyjnych oraz ekonomicznych, które usprawnią działanie nowego systemu.

Gminy pod lupą NIK

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) sprawdziła przygotowanie gmin do wprowadzenia nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Kontrolę przeprowadzono w 27 gminach w siedmiu województwach. Badaniami objęto okres od 1 stycznia 2012 r. do 30 czerwca 2013 r. Wyniki kontroli wykazały, że pomimo wielu nieprawidłowości w skontrolowanych gminach nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi został wdrożony poprawnie. Ponadto analiza kosztów, przeprowadzona w 18 gminach, pokazała, że w dziewięciu z nich po wprowadzeniu nowego systemu wzrosły stawki za odpady zmieszane, a w pięciu opłaty za odpady zbierane selektywnie były niższe niż przed wejściem w życie znowelizowanych przepisów.

Jedną z nieprawidłowości wskazanych przez NIK jest fakt, iż blisko połowa skontrolowanych gmin nie utworzyła punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) i nie wskazała miejsc, w których mieszkańcy mogą bezpłatnie pozostawić zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Niektóre gminy zorganizowały odbiór odpadów zbieranych selektywnie np. dwa razy w roku. Ponadto połowa gmin nie udostępniła na stronach internetowych (czy w inny sposób) informacji istotnych dla mieszkańców (np. o PSZOK-ach). Ponad połowa skontrolowanych jednostek nie podjęła także uchwały w sprawie warunków oraz trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Kontrola NIK wykazała również, że prawie 30% gmin nie wywiązało się w pełni z obowiązku przeprowadzenia corocznej analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi.

Pod lupą znalazły się także przetargi na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Kontrolerzy wykryli, że jedna gmina zleciła odbieranie odpadów samorządowemu zakładowi budżetowemu, pomijając ustawę o zamówieniach publicznych. Zwrócili także uwagę na niedogodności wynikające z obowiązku składania przez mieszkańców deklaracji zawsze wtedy, gdy rada gminy przyjmie nowe stawki opłat za gospodarowanie odpadami, oraz na problem z ustaleniem, czy spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe powinny być traktowane jako właściciele nieruchomości. W związku z ustaleniami kontrolnymi NIK skierował wniosek do Rady Ministrów o podjęcie inicjatywy ustawodawczej. Natomiast w tym roku Izba sprawdzi częstotliwość wywozu odpadów w gminach, zapobieganie zaśmiecaniu terenów niezamieszkałych oraz przetargi na gospodarowanie odpadami.

Praktyczny przewodnik

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) opublikował ?Przewodnik po programach priorytetowych?, w którym zaprezentował (w skróconej formie) swoją ofertę programową na 2014 r. W publikacji opisano zakres poszczególnych programów priorytetowych, wskazano potencjalnych beneficjentów programu oraz tryb składania wniosków, a także formę i warunki dofinansowania. Przewodnik w wersji elektronicznej jest dostępny na stronie internetowej NFOŚiGW.

Spalarnie ? rozpoczęcie budowy

Uroczyste podpisanie aktu erekcyjnego dla Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów (ZTPO) w Krakowie odbyło się 3 grudnia ub.r. Inwestycja jest realizowana w ramach projektu ?Program Gospodarki Odpadami Komunalnymi w Krakowie?. Koszt przedsięwzięcia to ok. 673 mln zł (netto), natomiast kwota dofinansowania ze środków Funduszu Spójności (FS) to ok. 372 mln zł. Z kolei 9 grudnia ub.r. rozpoczęły się prace budowlane Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Białymstoku, realizowanego w ramach projektu ?Zintegrowany system gospodarki odpadami dla aglomeracji białostockiej?. Koszt inwestycji to prawie 483 mln zł, natomiast wysokość dofinansowania ze środków FS ? 210 mln zł.

Choinka z wypożyczalni

Teatr Lalki i Aktora ?Kubuś? w Kielcach zachęcał do stworzenia nowej, ekologicznej tradycji, polegającej na wypożyczaniu żywej bożonarodzeniowej choinki. Usługę świadczy jedna z kieleckich firm. Drzewka z wypożyczalni są przesadzane do doniczek i w takiej postaci dostarczane do domów, natomiast po świętach wracają na łono natury, gdzie czekają na kolejne Boże Narodzenie. Rozwiązanie to ma zapobiec m.in. niewłaściwemu pozbywaniu się drzewek po świętach. Jedna z choinek z wypożyczalni została ustawiona w foyer teatru.

Stacje przeładunkowe

Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi z Olsztyna 17 grudnia ub.r. podpisał umowę z wykonawcą na projektowanie i budowę trzech stacji przeładunkowych wraz z towarzyszącą infrastrukturą w miejscowościach Medyny (gm. Lidzbark Warmiński), Polska Wieś (gm. Mrągowa) oraz Trelkowo (gm. Szczytno). Dodatkowo w ramach kontraktu na terenie stacji Medyny oraz Polska Wieś powstaną Punkty Dobrowolnego Gromadzenia Odpadów, do których mieszkańcy będą mogli bezpośrednio dostarczać posegregowane odpady.

Celem budowy stacji przeładunkowych jest zmniejszenie kosztów transportu odpadów komunalnych z gmin położonych w znacznej odległości od Olsztyna, w którym będzie się znajdować centralna instalacja budowana w ramach projektu ? Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych. Realizację inwestycji powierzono konsorcjum firm w składzie ?Przemysłówka? Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego Holding z Olsztyna oraz Segi-Eko z Czciradza. Wartość umowy to ponad 14 mln zł (brutto). Prace potrwają 16 miesięcy. Zadanie jest jednym z elementów projektu ?System zagospodarowania odpadów komunalnych w Olsztynie. Budowa Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów? współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności.

 

Na podstawie informacji prasowych oraz stron internetowych: czystaenergia.bialystok.pl, mazovia.eu, mos.gov.pl, nfosigw.gov.pl, nik.gov.pl, spalarnia.krakow.pl, stat.gov.pl, teatrkubus.pl, wrotapodlasia.pl, zgok.olsztyn.pl opracowała Katarzyna Gorwa